Αφρική ώρα μηδέν: Το ποδοσφαιρικό trafficking στην Ακτή Ελεφαντοστού (vids)

Ο μηνιαίος μισθός του Ντρογκμπά αγγίζει τα 500.000 ευρώ και ισοδυναμεί με τον μηναίο μισθό 2.500 δημοσίων υπαλλήλων στην πατρίδα του. Το κίνητρο υπάρχει και προσηλυτίζει χιλιάδες οικογένειες που θέλουν να δουν το παιδί του να φορά τη φανέλα της Τσέλσι, της Σεβίλλης ή της Μάντσεστερ Σίτι.

Το contra.gr συνεχίζει το αφιέρωμα στην κατάσταση του αφρικανικού ποδοσφαίρου. Το 3ο μέρος διαδέχεται την είδηση περί τιμωρίας του Νιγηριανού Εϊμος Αντάμου, τα... κατορθώματα του οποίου αναλύθηκαν στο προηγούμενο μέρος, με τριετή αποκλεισμό από κάθε ποδοσφαιρική δραστηριότητα. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, η παγκόσμια ομοσπονδία στρουθοκαμηλίζει επικίνδυνα...

Το ταξίδι προς το όνειρο

Το παράδειγμα που παρουσιάζει στην έρευνά του ο Μουαμπά αφορά ένα 16χρονο παιδί από την Ακτή Ελεφαντοστού, τον Τανό. Μεγάλωσε σε μία φτωχογειτονιά κλοτσώντας μία υφασμάτινη μπάλα με μοναδικό όνειρο να γίνει κάποτε ο νέος Ντρογκμπά. Ενας Τούρκος μάνατζερ τον εντόπισε να αγωνίζεται σε έναν τοπικό σύλλογο και του προσέφερε ένα συμβόλαιο στο οποίο η αθώα ψυχή του και τα γεμάτα όνειρα μάτια των γονιών του διέκριναν μόνο ένα σημείο: απολαβές 12.000 ευρώ. Οι υπογραφές ήταν τυπικό ζήτημα, η Πορτογαλία περίμενε τον Τανό με ανοιχτές αγκάλες, η μοίρα του είχε χαμογελάσει.

Ο Ερίκ Μουαμπά γεννήθηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, ωστόσο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την πατρίδα του το 2004 λόγω αποκαλύψεων σκανδάλων που ενέπλεκαν αρκετούς σημαντικούς αξιωματούχους. Μετακόμισε στην Ακτή Ελεφαντοστού όπου συνέχισε τις πολιτικές αποκαλύψεις και υποθέσεις που αφορούσαν την βιομηχανία καφέ και κακάο, την κυρίαρχη στη χώρα, η οποία ουσιαστικά "παράγει" φτωχούς αγρότες.

Το όνειρο, όμως, μετατράπηκε γρήγορα σε εφιάλτη. "Οταν έφτασα, κατάλαβα ότι τα περισσότερα από τα χρήματα που έπρεπε να λάβω είχαν καταβληθεί στον ατζέντη από τον σύλλογο. Στην πραγματικότητα τα τρία τέταρτα. Τα πράγματα έγιναν δύσκολα και η ζωή μεταβλήθηκε σε καθημερινή βιοπάλη. Μετά από λίγο διάστημα, με πέταξαν εκτός ομάδας και με έστειλαν σε σύλλογο της δεύτερης κατηγορίας, όπου δεν πληρωνόμουν καθόλου", θυμάται ο Τανό.

Η επιβίωση σε μία ξένη χώρα χωρίς χρήματα, χωρίς ικανότητες και χωρίς άδεια παραμονής ή άδεια εργασίας ισοδυναμεί με καταδίκη, πόσο μάλλον για έναν 16χρονο από την Ακτή Ελεφαντοστού που μέχρι τότε ποτέ δεν είχε αποχωριστεί τη θαλπωρή του σπιτιού του και δεν μιλούσε πορτογαλικά. Το ποδόσφαιρο ήταν η μοναδική γλώσσα που μιλούσε και δεν εγκατέλειψε το όνειρό του. Μετέβη στο Βέλγιο, μία χώρα στην οποία μιλούσαν γαλλικά, την επίσημη γλώσσα της πατρίδας του, και στην οποία αρκετοί συμπατριώτες του έβγαζαν τουλάχιστον αξιοπρεπώς το ψωμί τους. Η κατάσταση, όμως, δεν άλλαξε δραματικά και οι συνθήκες διαβίωσης παραμένουν δύσκολες.

Ο Τανό υπήρξε ένα από τα εκατοντάδες θύματα ποδοσφαιρικού trafficking, που εξαπατούνται από αδίστακτους Ευρωπαίους ατζέντηδες και κυνηγούς ταλέντων, πιστεύοντας σε φρούδες υποσχέσεις για λαμπερά συμβόλαια. Η ιστορία του Τανό αποκαλύφθηκε από τον θείο του πίσω στην Αμπιτζάν. Ο "Κ", όπως συστήθηκε στον Μουαμπά, είχε βοηθήσει στην ανατροφή του μικρού Τανό από τη στιγμή που γεννήθηκε, και διατηρεί ακόμα τηλεφωνικές επαφές μαζί του, όποτε αυτό είναι εφικτό. "Δεν μπορώ να επιτρέψω να δημοσιοποιηθεί το όνομά μου, διότι οι γονείς του Τανό θα θυμώσουν μαζί μου. Ακόμα πιστεύουν ότι ο γιος τους θα τα καταφέρει".

Τα χαλκεύματα των ποδοσφαιρικών κέντρων

Οι πρώτοι στη σειρά που πέφτουν θύματα αυτού του λεκτικού παραμυθιού των μάνατζερ δεν είναι οι πρωταγωνιστές, τα νεαρά παιδιά που αγαπούν με αγνότητα την μπάλα, αλλά οι γονείς τους. Στην Ακτή Ελεφαντοστού, όπως σε κάθε χώρα της Αφρικής, λειτουργούν ποδοσφαιρικά κέντρα, τα οποία διαφημίζουν ότι μπορούν να καταστούν αρωγοί εκπλήρωσης των ονείρων των παιδιών. Κοινώς, αποτελούν την κάλυψη των επιτήδειων και την απαρχή του trafficking.

Οι ονομασίες τους μεγαλοπρεπείς όπως "ποδοσφαιρική ακαδημία", ή επιτηδευμένες "ποδοσφαιρικό φυτώριο" ώστε να θυμίζει τα βασικά προϊόντα της χώρας, το κακάο και τον καφέ. "Εδώ καλλιεργούμε ποδοσφαιριστές", αναφέρουν οι επιγραφές στα κτίρια, που πολλές φορές είναι απλά ξύλινα παραπήγματα δίπλα σε χώρους άθλησης. Τα νεαρά παιδιά συρρέουν με ενθουσιασμό σε αυτές τις ακαδημίες, ο αριθμός των οποίων είναι απροσδιόριστος. Το κράτος δεν γνωρίζει την απάντηση, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για περίπου 300 στο Αμπιτζάν, που φροντίζουν περίπου 20 με 30 αγόρια. Φυσικά, τα απλά μαθηματικά κάνουν λόγο για... πολλούς Ντρογκμπά για μία πόλη 5.000.000 κατοίκων...

Ο Σιλά Φοντέ, γενικός μάνατζερ της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της Ακτής Ελεφαντοστού (FIF), ισχυρίζεται ότι υπάρχουν περίπου 300 ποδοσφαιρικά κέντρα σε όλη την επικράτεια της χώρας, χωρίς να διαθέτει, όπως τονίζει, επίσημα στοιχεία. Παραδέχεται δε ότι οι περισσότερες ακαδημίες λειτουργούν εκτός πλαισίου κανόνων που έχει θεσπίσει η τοπική ποδοσφαιρική αρχή, αλλά ούτε και το υπουργείο αθλητισμού. Φυσικά ακόμα και τα 300 ποδοσφαιρικά κέντρα για μία φτωχή χώρα με 16.000.000 πληθυσμό μεταφράζεται εξίσου εύκολα σε ανθρώπινη εκμετάλλευση. Εξάλλου, το νομικό κενό επί του θέματος σημαίνει ότι ο καθένας μπορεί να στήσει ένα ποδοσφαιρικό κέντρο και να προσελκύσει "θύματα" ονείρου, απομυζώντας τα ελάχιστα χρήματα που διαθέτει η οικογένειά του.

Ο Ντιντιέ Ντρογκμπά εν δράσει

Οι αναπάντεχοι συνένοχοι

Μόλις η ποδοσφαιρική ακαδημία πείσει τους γονείς των παιδιών ότι το ευοίωνο μέλλον περνάει μέσα από εκεί, τότε αυτοί από προστάτες μετατρέπονται εν μια νυκτί συνεργοί και κάνουν τα πάντα ώστε να απομακρύνουν το παιδί τους από την δυσβάσταχτη τοπική πραγματικότητα. Ο 16χρονος Κόφι εντοπίστηκε από Ιταλούς "κατασκόπους" στο Σαν Πέντρο, μία παραθαλάσσια πόλη στην περιφέρεια Μπας Σασάντρα, περίπου 600 χιλιόμετρα από την Αμπιτζάν. Η οικογένειά του έδωσε 4.500 ευρώ στον "ευεργέτη" της ώστε να πάει τον Κόφι στην Βαρκελώνη. Ο μικρός φέρεται να κακοποιήθηκε σεξουαλικά επανειλημμένως κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και εγκαταλείφθηκε σε ένα ξενοδοχείο στο Ραμπάτ του Μαρόκου. Εξοπλισμένος με ένα πλαστό γαλλικό διαβατήριο, μετέβη στο Παρίσι, όπου ο πατέρας του, Κόφι Ντόσο, του έστειλε ορισμένα χρήματα μέσω μιας επαφής, με τη βοήθεια ενός διακινητή λαθρομεταναστών που είχε αποσυρθεί από τον χώρο.

"Πολλοί γαλλικοί σύλλογοι έχουν αναγνωρίσει ότι ο γιος μου διαθέτει ταλέντο και μπορεί να προχωρήσει στο ποδόσφαιρο, αλλά δεν μπορούν να κάνουν κάτι με αυτόν ή γι’ αυτόν, διότι είναι παράνομος μετανάστης. Τώρα ο γιος μου ζει στους δρόμους και επιβιώνει με όποιον τρόπο μπορεί. Εχω ακόμα ελπίδα ότι μια μέρα θα τα καταφέρει", υποστηρίζει ο πατέρας του 16χρονου.

Σε μία χώρα όπου ο μέσος μηνιαίος μισθός δημοσίου υπαλλήλου ανέρχεται στα 200 ευρώ, πολλοί γονείς μοιράζονται την τυφλή φιλοδοξία του Κόφι Ντόσο. Αντιμετωπίζουν τις ποδοσφαιρικές ακαδημίες ως μέσο μετατροπής του κοινωνικού και οικονομικού status quo και επιδιώκουν ακόμα και να δανείζονται χρήματα για να μπορέσουν να εγγράψουν τα παιδιά τους σε αυτές.

Ο πατέρας του 15χρονου Μαρσιάλ δανείστηκε 400 ευρώ τον Νοέμβριο του 2008, ώστε ο γιος του να μπορέσει να περάσει στο Μάλι και από εκεί στην Ευρώπη. "Για μένα αυτά τα χρήματα ήταν επένδυση στο μέλλον του αγοριού μου και της οικογένειάς μου", δηλώνει. Η επένδυσή του δεν είχε το αντίκρισμα που προσδοκούσε. Ο Μαρσιάλ ήταν ένα από τα 38 παιδιά από την Ακτή Ελεφαντοστού, ηλικίας από 14 μέχρι 17, που εντοπίστηκαν από τον στρατό του Μάλι στη Σικασό, μαζί με έναν ατζέντη, τον κ. Ασουμάν, ο οποίος προσπαθούσε να τους μεταφέρει παράνομα στην Ευρώπη. Η αστυνομία συνέλαβε τον διευθυντή της ποδοσφαιρικής ακαδημίας για συνέργεια στο γεγονός.

Το συνολικό ποσό που κάθε οικογένεια κατέβαλε στη συγκεκριμένη ποδοσφαιρική ακαδημία για να μεταφέρει το παιδί της στο Μάλι ανέρχονταν στα 17.405 ευρώ. "Ο κ. Ασουμάν μας είπε ότι μόλις φτάναμε στο Μάλι, μερικοί από εμάς θα πηγαίναμε στη Νορβηγία και άλλοι στην Ουκρανία", είπε ο Μαρσιάλ σε συνέντευξη μετά τον επαναπατρισμό του στην Αμπιτζάν. Τα 38 παιδιά πέρασαν στο Μάλι δίχως τα απαραίτητα έγγραφα και ο ατζέντης τους είχε πει ότι θα εξασφάλιζε διαβατήρια του Μάλι για λογαριασμό τους, καθώς και βίζες που θα τους επέτρεπαν το ταξίδι στην Ευρώπη. Οι αρχές τους βρήκαν πριν διαφύγουν και τα αγόρια επαναπατρίστηκαν με την αρωγή του Διεθνή Οργανισμού Μετανάστευσης (IOM).

"Δεν έχουμε επιλογή. Τι θα έκανες εάν βρισκόσουν στη θέση μου, η οικογένειά σου αντιμετώπιζε το φάσμα της πείνας και είχε έναν γιο που μπορούσε να παίξει ποδόσφαιρο; Μη μας κατηγορείς. Κατηγόρησε τον πενταετή πόλεμο στην Ακτή Ελεφαντοστού που μας ώθησε στο να το κάνουμε αυτό", δηλώνει ένας γονέας σε συνέντευξή του από τον Μουαμπά, επιβεβαιώνοντας τον κανόνα που θέλει τους γονείς, παρά τις όποιες αναποδιές έχουν συμβεί, να επιμένουν στην ίδια διαδρομή.

"Οταν τα παιδιά επαναπατρίστηκαν από το Μάλι, θέλαμε να τα επανεντάξουμε στην κοινωνία μας, ωστόσο δεν ήταν έτοιμα να τα παρατήσουν. Ηθελαν να δοκιμάσουν ξανά, μέχρι να φτάσουν στην Ευρώπη", δηλώνει ο Κουκουί Ντεζιρέ, διευθυντής στο Διεθνές Καθολικό Παιδικό Γραφείο, μιας μη κυβερνητικής παγκόσμιας οργάνωσης που ασχολείται με τα δικαιώματα των παιδιών. "Οταν συνελήφθη ο ατζέντης, πιστέψαμε ότι οι γονείς θα ήταν χαρούμενοι. Ωστόσο στάθηκαν εμπόδιο στην πρόταση επανένταξης. Απαίτησαν δε από τον οργανισμό μας να τους δώσει 730.000 ευρώ για να λειτουργήσουν την τοπική ποδοσφαιρική ακαδημία".

Το "ξέπλυμα" ποδοσφαιριστών

Κάθε χρόνο, οι πρεσβείες της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας στη χώρα λαμβάνουν κατά μέσο όρο 1.000 αιτήσεις έκδοσης βίζας για νεαρούς ποδοσφαιριστές ακόμα και 15 ετών, μέσω των τοπικών ποδοσφαιρικών κέντρων. Ελάχιστες από αυτές γίνονται αποδεκτές. Το κύμα μετανάστευσης, όμως, προς της χώρας της "γηραιάς Ηπείρου" γίνεται ολοένα και πιο μεγάλο από το 2000 κι εντεύθεν.

Σε μία προσπάθεια να περιορίσει την παράνομη μετανάστευση παικτών, η FIFA επέβαλλε πιο αυστηρούς κανόνες που αφορούν τις μεταγραφές παικτών κάτω των 18 από το 2001, ωστόσο οι μάνατζερ που εργάζονται ως ανεξάρτητοι από την παγκόσμια ποδοσφαιρική ομοσπονδία συχνά παραποιούν τα χαρτιά, πλαστογραφούν ηλικίες και σε μερικές περιπτώσεις αλλάζουν τις ταυτότητες των πελατών τους, ενέργειες που περιγράφονται ως "ξέπλυμα ποδοσφαιριστών".

Ορισμένοι παράνομοι ποδοσφαιρική μετανάστες καταφέρνουν να παραμείνουν στην Ευρώπη λόγω της συμπαιγνίας μεταξύ συλλόγων, διακινητών και διαμεσολαβητών, εξηγεί ένας πρώην διεθνής αστέρας της Ακτής Ελεφαντοστού, με εμπειρία από την Ευρώπη. "Οι αιτήσεις αρκετών ποδοσφαιρικών ακαδημιών για βίζα απορρίπτονται επειδή είναι παράνομες. Οπότε αποκτούν περιορισμένες βίζες για τα παιδιά και μπορούν να κερδίσουν μέχρι 3.000 ευρώ. Είτε αυτό, είτε οι ακαδημίες κανονίζουν να τα μεταφέρουν στο Μάλι, την Τυνησία ή το Μαρόκο, όπου μεσάζοντες τους εκδίδουν τοπικά διαβατήρια από αυτές τις χώρες. Οταν φτάνουν στην Ευρώπη, αναφέρουν ότι τους έκλεψαν τα διαβατήρια και τις ταυτότητες. Η αλήθεια είναι ότι δικηγόροι, σύλλογοι και προπονητές είναι μέσα στο κύκλωμα".

Η ανθρωπιστική σκοπιά

"Τα νεαρά αγόρια που πηγαίνουν στο εξωτερικό για να παίξουν επαγγελματικό ποδόσφαιρο συχνά καταλήγουν μόνα, χωρίς έγγραφα και ευάλωτα. Βρίσκονται από την απειλή της σκλαβιάς, του εκβιασμού και της σεξουαλικής κακοποίησης", υποστηρίζει η Οφέλια Καλσέτας Σάντος, πρώην αξιωματούχος των Ηνωμένων Εθνών, που έχει εργαστεί με παιδιά από την Αφρική που έχουν μεταναστεύσει παράνομα σε Βέλγιο, Ολλανδία και Νότια Αφρική. "Στο Βέλγιο, παίζουν ποδόσφαιρο μόνο εάν έχουν ταλέντο. Αλλά ακόμα κι αν βρουν ομάδα, ο ατζέντης εισπράττει περισσότερα από όσο τα παιδιά".

Ο Οργανισμός Αφρικανών Ερευνητών Ρεποόρτερ (FAIR) εντόπισε μία περίπτωση παιδιού από την Ακτή Ελεφαντοστού που βρίσκεται στο Παρίσι και αγόρασε μία φανέλα της Παρί Σεν Ζερμέν, έραψε το όνομά του πάνω της και την έστειλε στην οικογένειά του. Οι γονείς του πιστεύουν μέχρι σήμερα ότι ο γιος τους ετοιμάζεται να κάνει την εμφάνισή του στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο. Ο μικρός αρνείται να τους αποκαλύψει την αλήθεια και μάλιστα τους στέλνει χρήματα, τα οποία φυσικά δεν έχει βγάλει παίζοντας μπάλα.

Η περίπτωση δεν είναι μοναδική. Αδυνατώντας να συμφιλιωθούν με την αποτυχία, αρκετοί ποδοσφαιρικοί μετανάστες αποκόβονται από τις οικογένειές τους πίσω στην πατρίδα και ζουν σε μία "παράλληλη κοινωνία", όπως χαρακτηρίζει την κατάσταση ο Ζαν Κλοντ Εμποβέν, πρώην διεθνής Καμερουνέζος και ιδρυτής του "Culture Foot Solidaire", ενός οργανισμού στο Παρίσι που αποσκοπεί στο να βοηθά νεαρούς Αφρικανούς που μεταφέρονται στη Γαλλία αλλά εγκαταλείπονται άμα τη αφίξει τους.

"Είναι μία σύγχρονη εκδοχή σκλαβοπάζαρου και έρχεται σε διάφορες μορφές. Το πιο κοινό μονοπάτι είναι μέσω μάνατζερ, αληθινών ή ψεύτικων. Κάποια από τα άτομα που έχω δει έρχονται εδώ με ετήσια βίζα και προπονητικά συμβόλαια που δεν ανανεώνονται. Αλλοι εγκαταλείπονται μόλις φτάνουν από τους ψεύτικους μάνατζερ και ποτέ δεν πηγαίνουν σε συλλόγους".

Ο Εμπουβέν εξηγεί ότι οι μάνατζερ ζητούν από τους γονείς από 2.800 μέχρι 3700 ευρώ για τα αεροπορικά έξοδα και τη βίζα. Η κατάληξη, όμως, είναι διαφορετική από αυτήν που θα ήθελαν. "Αυτά τα παιδιά μένουν παντού. Μερικές φορές βρίσκουν καταφύγιο σε εκκλησίες. Δεν έχουν μόνιμη κατοικία και το 95% εξ αυτών δεν έχει νόμιμα έγγραφα. Πολλά από τα παιδιά είναι κάτω των 18 ετών και για να επιβιώσουν στρέφονται προς το έγκλημα, με τις κλοπές αυτοκινήτων να είναι το πιο κοινότυπο. Κάποια εργάζονται σε αποθήκες δίχως αμοιβή. Προτιμούν να ζουν έτσι, όμως, παρά να γυρίσουν πίσω στα σπίτια τους. Η επιστροφή σημαίνει παραδοχή ήττας".

Ερευνα του "Culture Foot Solidaire" δείχνει ότι υπάρχουν πάνω από 600 τέτοιες περιπτώσεις μόνο στο Παρίσι. Από αυτόν τον αριθμό το 98% επρόκειτο για παράνομους μετανάστες, το 70% για ανήλικους. Μέχρι το 2006 υπήρχαν πάνω από 7.000 νεαροί σε όλη τη Γαλλία, με την πλειοψηφία εξ αυτών να προέρχεται από τις γαλλόφωνες γωνιές της Αφρικής. Ο αριθμός είναι πιθανό να έχει αυξηθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Ο πρόεδρος της FIF, Ζακ Ανουμά, παραδέχεται ότι υπάρχουν πολλά παιδιά από την Ακτή Ελεφαντοστού που έχουν πάει στην Ευρώπη και την Ασία συνοδεία αμφίβολης υπόστασης ανθρώπων και ζουν στους δρόμους. "Πολλοί φωνάζουν για βοήθεια σε μένα όταν τους βλέπω, αλλά όποια βοήθεια κι αν προσφέρω προέρχεται από τις προσωπικές δυνατότητές μου. Είναι σαν σταγόνα στον ωκεανό", δηλώνει.

Το ποδοσφαιρικό σώμα της χώρας κάνει ελάχιστα για να διευθετήσει το πρόβλημα. Η ισχύς της διεθνούς ποδοσφαιρικής μαφίας καθιστά αδύνατη την συμβολή μιας κυβέρνησης με μικρές δυνατότητες να σταματήσει την διακίνηση. Εξάλλου, οι γονείς εμπλέκονται άμεσα στο σύστημα, επικροτώντας το και δίνοντας ταυτόχρονα περίπλοκη διάσταση στο θέμα. Και φυσικά υπάρχει πάντα η απαίτηση για "ταλέντα από την Αφρική" στην Ευρώπη...

Ο "παράδεισος" Βέλγιο...

Η Μπέβερεν, ήταν μία μικρή βελγική ομάδα (διαλύθηκε τον Ιούνιο του 2010) η οποία μέχρι πριν δύο χρόνια αγωνιζόταν στην Jupiler, συνήθιζε να αγωνίζεται με 11 αλλοδαπούς στη σύνθεσή της, εκ των οποίων οι 10 προέρχονταν από την Ακτή Ελεφαντοστού. Ο επικεφαλής της, Ζαν Μαρκ Γκιγιού, πρώην διεθνής Γάλλος και προπονητής, διατηρεί μία νόμιμη και ξακουστή ακαδημία στο αφρικανικό κράτος, η οποία μάλιστα συνεργάζεται με την κραταιά ομάδα της χώρας, ΑΣΕΚ Αμπιτζάν. Από την ακαδημία του έχουν περάσει παίκτες όπως ο Κόλο Τουρέ, ο Γιάγια Τουρέ, ο Εμανουέλ Εμπουέ και ο Ντιντιέ Ζοκορά.

Οταν οι παίκτες φτάσουν στην κατάλληλη ηλικία και περνούν πάνω από την Μεσόγειο, φορούν τη φανέλα της Μπέβερεν ώστε να πάρουν εκεί μία πρώτη γεύση από το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Ακολούθως μεταπωλούνται στις ομάδες που προσφέρουν τα μεγαλύτερα ποσά, έχοντας παρακολουθήσει τα "ακατέργαστα διαμάντια" εξ Αφρικής πως συμπεριφέρονται επί αφρικανικού εδάφους στη βιτρίνα της Μπέβερεν.

"Είναι σαν τα κινέζικά προϊόντα που αγοράζεις σχεδόν χωρίς κόστος και τα μεταπωλείς βγάζοντας τεράστιο κέρδος. Οι σύλλογοι μπορούν να βγάλουν χρήματα παίρνοντας φτηνά ταλέντα, αναπτύσσοντάς τα και πουλώντας σε άλλους συλλόγους. Αξίζει να πάρεις 1.000, έστω κι αν χρησιμοποιήσεις 20", τονίζει ο πρώην αξιωματούχος στο υπουργείο αθλητισμού της Γαλλίας, Ζιλ Γκαρνιέ και το παράδειγμα του Γκανέζου Μικαέλ Εσιέν είναι ίσως το πιο ενδεικτικό παράδειγμα. Ο διεθνής άσος της Τσέλσι κόστισε στους "μπλε" 30.300.000 ευρώ για να τον αποκτήσουν από τη Λιόν το 2005. Οι "γκον" με τη σειρά τους τον είχαν αποκτήσει έναντι 7.800.000 ευρώ από την Μπαστιά το 2003, η οποία με τη σειρά της τον είχε αποκτήσει έναντι 50.000 ευρώ από την Λίμπερτι Προφέσιοναλς το 2000, με την οποία ο τότε 18χρονος Εσιέν είχε μόλις 1 συμμετοχή στην πρώτη ομάδα.

Σύμφωνα με τον Βέλγο γερουσιαστή Ζαν Μαρί Ντεντεκέρ, οι σύλλογοι της πατρίδας του έχουν 30 επίσημους ποδοσφαιρικούς μάνατζερ, κατέχοντες σχετική άδεια, και 170 ανεπίσημους, αρκετοί εκ των οποίων έχουν διασυνδέσεις με το οργανωμένο έγκλημα. Ερευνες έχουν δείξει ότι ορισμένοι από τους μάνατζερ χωρίς άδεια συνεργάζονται με αμφίβολες ποδοσφαιρικές ακαδημίες από την Ακτή Ελεφαντοστού.

Ο Ντεντεκέρ, αλλά και πολλοί ακόμα πολιτικοί γνωρίζουν καλά το πρόβλημα της παράνομης ποδοσφαιρικής μετανάστευσης. Από τον Νοέμβριο του 2000, σε συμβούλιο των υπουργών αθλητισμού της Ευρώπης είχε εξηγηθεί το πρόβλημα και είχαν αναζητηθεί λύσεις. Ακόμη και τότε δέχονταν πιέσεις από οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ζητούσαν από την Ευρωπαϊκή Ενωση να λάβει μέτρα για την καταπολέμηση μετανάστευσης αγοριών ηλικίας ακόμα και 12 ετών σε Βέλγιο, Γαλλία και Ολλανδία.

...και η γη της Επαγγελίας Νορβηγία

Μέχρι σήμερα, όμως, έχουν εντοπιστεί ένα σωρό "παραθυράκια" από τους νόμους που έχουν προκύψει και γίνεται εύκολη διαδικασία των μάνατζερ να μεταφέρουν το "προϊόν" τους από τις ποδοσφαιρικές ακαδημίες στην Ευρώπη. Ενα από αυτά, ίσως το πιο περιβόητο, το "Norway Cup", το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό τουρνουά νεανικών ηλικιών, το οποίο διεξάγεται στο Οσλο από τα τέλη Ιουλίου μέχρι τις αρχές Αυγούστου κάθε χρόνο.

Το 1972, όταν διοργανώθηκε για πρώτη φορά το τουρνουά, συμμετείχαν ομάδες μόνο από την Σκανδιναβία. Εν έτει 2010, λαμβάνουν μέρος περίπου 30.000 νεαροί ποδοσφαιριστές από 42 χώρες. Από την Αφρική μόνο προσκαλούνται περίπου 20 με 30 ομάδες και με αυτόν τον τρόπο "νομιμοποιείται" το ταξίδι στην Ευρώπη των ανήλικων αγοριών.

Για την Ακτή Ελεφαντοστού το "Norway Cup" αποτελεί πολυαναμενόμενη διοργάνωση και κάτι τέτοιο γίνεται εμφανές παρατηρώντας τις ουρές που σχηματίζεται έξω από τη Βασιλική Πρεσβεία της Νορβηγίας στην Αμπιτζάν από εκπροσώπους των ακαδημιών και των συλλόγων που δηλώνουν συμμετοχή.

Ενας άνθρωπος που παίρνει αυτή τη διοργάνωση αρκετά σοβαρά κάθε χρόνο είναι ο Αζίζ Κονέ Ανιέρο, ιδρυτής του Ποδοσφαιρικού Προπονητικού Κέντρου Ακτής Ελεφαντοστού που εντοπίζεται στην Ατζάμε, προάστιο της Αμπιτζάν. Ο ίδιος ζει στο Παρίσι, ωστόσο πετάει στην Αμπιτζάν κάθε χρόνο ώστε να οργανώσει τη συμμετοχή της ακαδημίας του στο "Norway Cup".

Το 2008 έκανε αίτηση για 22 νορβηγικές βίζες για τα παιδιά της ακαδημίας του, που υποστηρίζει ότι είναι κάτω των 19, όπως ορίζει ο κανονισμός, χωρίς, ωστόσο να παρέχει τα σχετικά αποδεικτικά έγγραφα. Δήλωνε μάλιστα ότι το συγκεκριμένο ταξίδι γίνεται για να βοηθήσει τα φτωχά παιδιά της πατρίδας του να βρουν ένα πάτημα σε έναν εχθρικό κόσμο: "Εγώ κάνω φιλανθρωπία. Τα αεροπορικά εισιτήρια για το ‘Norway Cup’, τα έξοδα για τις βίζες και τα έξοδα εγγραφής και διαμονής στο Οσλο, όλα προέρχονται από την τσέπη μου. Πληρώνω για τα πάντα, οι γονείς και τα παιδιά δεν δίνουν ούτε ένα λεπτό. Εάν ένα παιδί πετύχει, δίνει χαρά στην οικογένειά του και αυτό κάνει κι εμένα ευτυχισμένο".

Φυσικά οι διοργανωτές ενός τόσο σπουδαίου τουρνουά έχουν προβλέψει τα πάντα, ακόμα και τέτοιες περιπτώσεις ακαδημιών και συλλόγων από φτωχές περιοχές. Ενας αξιοπρεπής αριθμός μη κυβερνητικών οργανώσεων συνεργάζεται με τους διοργανωτές για προμηθεύει τα απαραίτητα αεροπορικά εισιτήρια και αναλαμβάνει γενικά τα έξοδα μεταφοράς και διαμονής. Ουσιαστικά ο υπεύθυνος κάθε αποστολής δεν χρειάζεται να πληρώσει σχεδόν τίποτα.

Αντιθέτως, όταν έρχεται η συζήτηση στην κουβέντα του κέρδους, τα πράγματα είναι εντυπωσιακά. Στο τουρνουά του 2010, στο οποίο συμμετείχαν 45 χώρες, ένας νεαρός που καταφέρει να ενθουσιάσει τους κατάλληλους ανθρώπους μπορεί να αποφέρει κέρδος στον υπεύθυνό του μέχρι και 450.000 ευρώ. Σε περίπτωση δε που είναι κάτω των 18, οι γονείς του προσκαλούνται στην Ευρώπη για να υπογράψουν το συμβόλαιο εκ μέρους του. Το trafficking αποκτά το νόμιμο περιτύλιγμα, η κυβέρνηση και οι ποδοσφαιρικές αρχές της Ακτής Ελεφαντοστού δεν κάνουν τίποτα και οι ποδοσφαιρικές ακαδημίες ευημερούν...

Οταν δημοσιεύθηκε η σχετική έρευνα του Μουαμπά στην εφημερίδα "Le Jour Plus", από τις 7.000-8.000 οι πωλήσεις εκτοξεύθηκαν στις 15.000. Το ζήτημα έγινε talk of the town, αφού για πρώτη φορά κάποιος παρουσίασε αναλυτικά την κατάσταση και κατηγόρησε τους "παραδείσους της γειτονιάς". Η FIF συνεδρίασε για να συζητήσει το θέμα και τα διεθνή ΜΜΕ έκαναν κι αυτά τις έρευνές τους. Φυσικά, δεν άλλαξε ο παραμικρός κανονισμός...

Το "Norway Cup" του 2010