Μπορεί 4-4-2 χωρίς Φορτούνη ο Λεμονης;

Η ανατροπή του Ολυμπιακού στην Κέρκυρα άνοιξε ξανά συζητήσεις για το αν θα πρέπει ο Λεμονής να καθιερώσει το 4-4-2. Κατανοώ πως αυτήν την κουβέντα βοηθά η φύση των επιθετικών που έχει ο Ολυμπιακός. Πιστεύω πως ένα από τα λάθη του καλοκαιριού ήταν πως δεν αποκτήθηκε καθαρός στράικερ.

Οι ερυθρόλευκοι εδώ και αρκετά χρόνια, όπως και η συντριπτική πλειοψηφία των ομάδων, παίζουν με έναν επιθετικό. Έχει γίνει πλέον κατανοητό σε όλους και δεν χρειάζεται να σπαταλώ λέξεις και χρόνο για να εξηγήσω πως δεν εξαρτάται από το πόσους επιθετικούς έχεις ή επιθετικότητα που βγάζει η ομάδας σου. Είναι θέμα δουλειάς και δημιουργίας από τις πίσω γραμμές.

Άλλωστε μία από τις ομάδες που παίζουν το πιο παραγωγικό ποδόσφαιρο στην Ευρώπη είναι η Νάπολι που αγωνίζεται στην ουσία χωρίς επιθετικό. Στο σύγχρονο ποδόσφαιρο, οι φυσικές δυνατότητες των ποδοσφαιριστών έχουν αυξηθεί και δίνουν το δικαίωμα στους προπονητές όταν θέλουν να παίξουν άμυνα, να αμύνονται με όλους τους ποδοσφαιριστές.

Γεγονός που απαιτεί ομαδική δουλειά και προσπάθεια, ώστε να ανοίγουν άμυνες. Δεν φτάνει η ατομική ικανότητα, ούτε να γεμίζεις την περιοχή με πολλούς ποδοσφαιριστές. Καταλαβαίνω βέβαια τον λόγο που κάνει φίλους του Ολυμπιακού, αλλά και πολλούς δημοσιογράφους, να ανοίγουν αυτή την συζήτηση. Το ρόστερ είναι γεμάτο με επιθετικούς. Ανσαριφαντ, Εμενίκε, Τζούρτζεβιτς, Μπεν που δεν είναι καθαροί φορ. Και οι ίδιοι βολεύονται να παίζουν σε δίδυμο, οπότε εύλογα έρχεται στο μυαλό γιατί δεν σκέφτεται ο προπονητής το 4-4-2. Το ερώτημα είναι ποιο 4-4-2 ζητάμε;

4-1-3-2 ΜΕ ΦΟΡΤΟΥΝΗ ΔΕΚΑΡΙ

Στο ημίχρονο με την Κέρκυρα ο Λεμονής είχε εισπράξει το κλίμα που υπήρχε και κατάλαβε πως έπρεπε να ρισκάρει για να γυρίσει το παιχνίδι. Χρησιμοποίησε διάταξη που είχε μοναδικό αμυντικό χαφ τον Ρομαό, δεκάρι τον Φορτούνη, εξτρέμ τους Σεμπά, Μάριν και στην επίθεση τους Τζούρτζεβιτς, Ανσαριφάντ. Πήγε σε ένα στιλ παιχνιδιού με μεγάλο ρίσκο που στον άξονα αμυντικός χαφ έπαιζε μόνο ο Ρομαό και υπήρχε εντολή να πατάνε συνεχώς πολλοί ποδοσφαιριστές μέσα στην αντίπαλη περιοχή. Με αυτήν την λογική πράγματι το παιχνίδι γύρισε.

Στην πράξη όμως ο Ολυμπιακός κέρδισε γιατί ο Βοσνιάδης δεν έκανε κίνηση από τον πάγκο για να θωρακίσει την άμυνα του και σε όλα τα γκολ, δεν έβγαιναν τα μαρκαρίσματα και επειδή οι παίκτες της Κέρκυρας σπατάλησαν τις πολλές ευκαιρίες που τους έδωσε η άμυνα του Ολυμπιακού.

Σίγουρα το 4-1-3-2 είναι μία διάταξη που μπορεί να δώσει την δυνατότητα στον Ολυμπιακό όταν κυνηγά το σκορ να γεμίζει με παίκτες την αντίπαλη περιοχή, όμως το ρίσκο πίσω είναι πού μεγάλο και δεν πιστεύω πως θα υπάρξει κανονικός προπονητής που θα το προτιμήσει για πρώτο σύστημα. Άλλωστε δεν υπάρχει παράδειγμα ομάδας που να παίζει με δεκάρι, δύο εξτρέμ και δύο επιθετικούς, οι χώροι για να επιτεθεί ο αντίπαλος είναι τεράστιοι.

4-4-2 ΣΤΗΝ ΕΥΘΕΙΑ

Το παραδοσιακό σύστημα που παιζόταν για πολλές δεκαετίες από την πλειοψηφία των προπονητών και δημιουργούσε ομάδες που έπαιζαν επίθεση, συνεργασίες επιθετικών, ρήγματα από τα άκρα και φυσικά επιθέσεις με πολλές σέντρες. Πλέον η διάταξη σε αυτήν την μορφή της αποτελεί παρελθόν, καθώς η αλλαγή του ποδοσφαίρου θέλει όλους τους παίκτες να έχουν συμμετοχή στο αμυντικό κομμάτι και το συγκεκριμένο σύστημα άνοιγε τις γραμμές.

Για να βγουν τα μαρκαρίσματα ο προπονητής πρέπει να αφήσει κάποιον ποδοσφαιριστή εκτός. το ποδόσφαιρο που αγαπήσαμε, που είχε δύο επιθετικούς, δύο εξτρέμ και δεκάρι δεν υπάρχει. Είτε πρέπει να αφήσεις έξω επιθετικό, είτε το δεκάρι σου, είτε τους ακραίους σου.

Οι προπονητές έχουν πάει την συγκεκριμένη τακτική ένα επίπεδο μπροστά. Σιμεόνε, Μαρσελίνιο δουλεύουν ένα 4-4-2 έντασης, ταχύτητας και προσπαθούν να βγάλουν επιθέσεις εκμεταλλευόμενοι τον χώρο. Παίζουν με δύο κεντρικά χαφ, που μπορούν να μαρκάρουν με ένταση και έχουν μεταβίβαση, για να μπορεί η κάθε κερδισμένη μπάλα να βγάλει άμεση επίθεση. Σε αυτό το ποδόσφαιρο είναι απαραίτητη η ταχύτητα.

Στο να μπορέσει να επανέλθει το 4-4-2 έχει βοηθήσει πολύ το γεγονός πως βγαίνουν όλο και περισσότεροι επιθετικοί που πρεσάρουν τον αντίπαλο και δημιουργοί ταχύτατοι που τρέχουν την μπάλα. Ποδοσφαιριστές με σώματα και τρεξίματα εξτρέμ και την ικανότητα πάνω στο τρέξιμο τους με την μπάλα να βγάζουν ποιότητα δεκαριού.

Επιθετικός που δεν μαρκάρει και δεκάρι παλιάς κοπής που δεν τρέχει την μπάλα δεν μπορεί να βρει θέση στο σύγχρονο 4-4-2. Αν για παράδειγμα ερχόταν ο Μαρσελίνιο που έμεινε ένα χρόνο χωρίς δουλειά στον Ολυμπιακό, ο Φορτούνης θα ήταν εκτός ενδεκάδας, εκτός αν δούλευε σε έναν τόσο υψηλό βαθμό που θα του επέτρεπε να πιέσει τα αντίπαλα στόπερ ώστε να βρει θέση στο επιθετικό δίδυμο ή να ξαναπαίξει στα άκρα σε χώρο που θυμίζω μας συστήθηκε σε υψηλό επίπεδο στο Ευρωπαϊκό του 2012. Όπως είναι σήμερα ο Ολυμπιακός, 4-4-2 στην ευθεία σημαίνει εκτός ενδεκάδας μόνιμα ο Φορτούνης. Δίδυμο εκ των Οφόε, Ζιλέ, Ρομαό, Ανδρούτσου, Μάρτινς, Ταχτσίδη στον άξονα, στις πλευρές δύο εκ των Καρσελά, Μάριν, Πάρντο, Σεμπά και στην επίθεση επιθετικό δίδυμο.

Δεν νομίζω πως ο Ολυμπιακός μπορεί να πετύχει τους στόχους του χωρίς τον Φορτούνη στην βασική ενδεκάδα. Θυμίζω πως κάτι αντίστοιχο είχε κάνει ο Μπέντο πέρυσι στην Λάρισα, με αμυντικά χαφ Μιλιβόγιεβιτς, Καμπιάσο και επιθετικούς Καρντόσο, Ιντέγιε. Ο Αναστασιάδης τον μπλόκαρε παίζοντας με τρεις στην άμυνα, έχασε με 1-0 και ο τύπος τον ξέσκισε.

Το 4-3-1-2

Αυτά συνήθως γίνονται το καλοκαίρι. Οι αλλαγές διάταξης είναι πιο εύκολες όταν παίζεις με μικρή κατοχή μπάλας, διαβάζεις τον αντίπαλο και ανάλογα τις απαιτήσεις του αγώνα διαφοροποιείς την τακτική σου. Όταν ξέρεις πως αγωνίζεσαι σε ένα πρωτάθλημα που πρέπει να έχεις εσύ την κατοχή μπάλας, χρειάζεται χρόνος δουλειάς για να δημιουργηθούν αυτοματισμοί.

Οπότε δεν είναι και τόσο εύκολο για μία ομάδα που παίζει μίνιμουμ με 60% κατοχή μέσα στη σεζόν να αλλάξει διάταξη. Στην λογική πάντως πως κρίνει ο προπονητής, πως για να εκμεταλλευτεί τους επιθετικούς που έχει πρέπει να παίξει με δίδυμο στην επίθεση, πρώτα θα πρέπει να απαντήσει σε μία ερώτηση. Θα στερηθεί τους εξτρέμ ή τον Φορτούνη;

Νομίζω πως δεν χωρά σοβαρή συζήτηση αν ο Ολυμπιακός παίρνει περισσότερα πράγματα από τους ακραίους του απ' ότι με Φορτούνη. Το κατάλαβε και καλά ο Λεμονής τον καιρό που ανέλαβε και ο Φορτούνης ήταν σε δυσμένεια, όταν δεν μπορούσε να ανοίξει εύκολα άμυνες χωρίς τον Έλληνα μέσο.

Σε αυτήν την διάταξη μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα καθαρό 6άρι πχ τον Ρομάο, εσωτερικούς μέσους τους Οφόε, Μάριν αν θέλει περισσότερη δημιουργία και επιθετικότητα και ανάμεσα στο δίδυμο των επιθετικών τον Φορτούνη. Φυσικά θα έχε ζήτημα στα άκρα, καθώς δεν έχει τα φουλ μπακ που να μπορούν να πάρουν μόνη τους την πλευρά. Θέλει πολύ καλά μπακ ο ρόμβος.

Όμως θαρρώ πως στον φετινό Ολυμπιακό δεν υπάρχει τακτική που να μην αφήνει έστω ένα σοβαρό κενό, κάτι θα κερδηθεί, κάποιο πρόβλημα θα ανοίξει.

4-2-2-2 Ή ΑΛΛΙΩΣ 4-4-2 ΜΕ ΔΥΟ ΔΕΚΑΡΙΑ

Υπάρχει και αυτή η λογική που μοιάζει κάπως με αυτό που εφάρμοσε ο Ουζουνίδης στον Παναθηναϊκό. Δηλαδή δίδυμο αμυντικών χαφ στον άξονα, φουλ μπακ στις πλευρές και οι δημιουργοί να πηγαίνουν στα άκρα. Σε αυτήν την τακτική, ο Φορτούνης θα πάει στην μία πλευρά και ο Μάριν στην άλλη. Όμως θα πρέπει να μπορούν οι δύο μπακ να μένουν μόνιμα ψηλά στην κατοχή μπάλας, για να επιτρέπεται στους Φορτούνη, Μάριν να μπαίνουν πιο μέσα και να είναι περισσότερο δεκάρια απ' ότι ακραίοι.

Η συγκεκριμένη τακτική, όπως και ο ρόμβος που ανέφερα προηγουμένως, θέλει τα μπακ να είναι τα όπλα σου. Στον Ολυμπιακό τα άκρα της άμυνας αποτελούν μία από τις αδυναμίες. Επίσης χρειάζεται να υπάρχει δίδυμο χαφ που να προσφέρει ασφάλεια και τα δεκάρια συνήθως έχουν πιο ελαφριά κορμιά από τον Φορτούνη.

Φυσικά σε όσα ανέφερα, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως πλέον η κουβέντα γίνεται για το ελληνικό πρωτάθλημα. Που λόγω του επιπέδου και της χαμηλής έντασης που βγάζουν οι ομάδες, μπορούν να γίνουν και εκπτώσεις. Δηλαδή σαν προπονητής να πάρεις κάποιο ρίσκο και να πας σε μία απόφαση γνωρίζοντας και το κουσούρι που προκαλεί και η απόφαση τελικά να σου βγει.

Πάντως με το ρόστερ που έχει ο Ολυμπιακός δεν είναι εύκολο να αποφασίσει ο Τάκης Λεμονής να κάνει βασική του διάταξη σύστημα με δύο επιθετικούς. Επίσης, περιμένω να δούμε μία από τις παραπάνω προσεγγίσεις σαν εναλλακτικό πλάνο, όταν θα πρέπει να ασκήσει πίεση για να βρει το γκολ, καθώς παίζοντας μόνοι τους οι επιθετικοί πνίγονται.