Το χαμένο στοίχημα του Σάντος

Κατά γενική ομολογία, η παρουσία της εθνικής στο Euro κρίνεται επιτυχημένη. Ο Σάντος μπορεί, επομένως, να αισθάνεται δικαιωμένος από τη στρατηγική που ακολούθησε. Ωστόσο, η καλή πορεία της ομάδας δεν καθαγιάζει το σύνολο των επιλογών του Πορτογάλου. Όπως είναι λογικό, ορισμένες αποφάσεις του δικαιώθηκαν εκ του αποτελέσματος και άλλες απέτυχαν. Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι αν οι επιλογές διαφοροποιούνταν σε επίπεδο προσώπων η ομάδα θα σημείωνε αυτομάτως μεγαλύτερες επιτυχίες. Ίσως, όμως, αυξανόταν οι περιορισμένες πιθανότητες επίτευξης ενός θαύματος.

Η εφαρμογή της τακτικής είναι θέμα προσώπων

Στην πραγματικότητα, ο Σάντος δεν είναι τόσο αμυντικογενής προπονητής όσο τον παρουσιάζει η πλειοψηφία των δημοσιογράφων. Αν παρατηρήσει κάποιος την καριέρα του θα διαπιστώσει ότι:

- χρησιμοποιούσε επιθετικογενές 4-4-2 στη Μπενφίκα.

- στην προετοιμασία του ΠΑΟΚ ζήτησε να αποκτηθεί δεύτερος επιθετικός και προσπάθησε να παίξει 4-4-2 με τον Κοντρέρας δεξί μπακ. Αυτό το σύστημα δεν χρησιμοποιήθηκε σε επίσημο παιχνίδι διότι η διοίκηση Ζαγοράκη δεν εκπλήρωσε τις επιθυμίες του.

- στο πρώτο παιχνίδι της εθνικής παρέταξε 4-4-2 σε ρόμβο, αλλά το εγκατέλειψε λόγω απουσίας κατάλληλων παικτών για να εφαρμοστεί το συγκεκριμένο σύστημα.

Αποδεικνύεται, επομένως, ότι η αρχική επιδίωξη του Σάντος είναι να παρουσιάσει επιθετικογενή σχήματα στον αγωνιστικό χώρο. Απλώς, ο ρεαλισμός που τον χαρακτηρίζει δεν του επιτρέπει να μετουσιώσει τις σκέψεις του σε πράξη. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι το ρόστερ που διαχειρίζεται στην εθνική δεν έχει τις απαραίτητες ικανότητες, ώστε να υποστηρίξει επιθετικογενή σχήματα με δύο επιθετικούς και δύο αμυντικά χαφ. Μοιραία, λοιπόν, επέλεξε 4-3-3…

Το χαμένο στοίχημα του Σάντος

Παρά το γεγονός ότι το 4-3-3 ήταν αμυντικογενές, εντούτοις ο Πορτογάλος προτίμησε να υιοθετήσει πιο επιθετική φιλοσοφία από τον Γερμανό προκάτοχό του. Στόχος του ήταν η δημιουργία μιας ομάδας που δε θα έχει απολύτως ανασταλτικό προσανατολισμό: δηλαδή, πίστεψε στις δημιουργικές δυνατότητες ορισμένων ποδοσφαιριστών και θεώρησε ότι θα βελτιώσει το επίπεδο συνεργασίας τους προκειμένου να αποδειχθούν απειλητικοί στον αγωνιστικό χώρο.

Εκ του αποτελέσματος, το χαμένο στοίχημα του Σάντος ήταν οι Νίνης-Φορτούνης. Αμφότεροι διαθέτουν ποιότητα με τη μπάλα στα πόδια, ικανότητα κάθετης μεταβίβασης, δημιουργικά χαρίσματα και κίνητρο για διάκριση λόγω ηλικίας. Η σωματοδομή και η ιδιοσυγκρασία τους δεν συμβάλλει στην αμυντική λειτουργία της ομάδας στις πτέρυγες, αλλά προσφέρει θεωρητικά τη δυνατότητα δημιουργίας ευκαιριών. Εκεί ακριβώς πόνταρε ο Σάντος για να εκπλήξει τους αντιπάλους. Δυστυχώς, όμως, οι νεαροί δεν τον δικαίωσαν.

Η παρουσία του Νίνη

Χρησιμοποιήθηκε βασικός στην πρεμιέρα, καθώς ο Σάντος πίστευε ότι το ποδοσφαιρικό του ταλέντο θα συμβάλλει στη διάσπαση της άμυνας των Πολωνών. Επίσης, τον ξεκίνησε στον προημιτελικό απέναντι στη Γερμανία επιδιώκοντας να βοηθήσει στο "κράτημα της μπάλας" και στην ανάπτυξη από τα δεξιά (με δεδομένη την προώθηση των αντίπαλων μπακ). Εντούτοις, ο Νίνης επιβεβαίωσε πως είναι ακόμα ποδοσφαιρικά ανώριμος για να διεκπεραιώσει αποτελεσματικά κρίσιμες αποστολές σε τόσο υψηλό επίπεδο.

Η συμβολή του στην επίθεση ήταν περιορισμένη, οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε μηδαμινές, τα τρεξίματά του νωχελικά και η συμμετοχή στην ανασταλτική λειτουργία αναιμική. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο ότι το σκορ για τη Γερμανία άνοιξε το αριστερό της μπακ. Ούτε είναι παράλογο το γεγονός ότι αντικαταστάθηκε και στις δύο αναμετρήσεις από έναν προπονητή που τον πίστεψε εμπράκτως.

Η παρουσία του Φορτούνη

Ο νεαρός συνέβαλε στη θετική εμφάνιση της εθνικής στο δεύτερο ημίχρονο απέναντι στην Πολωνία. Η φρεσκάδα του και η έφεσή στην τροφοδότηση των επιθετικών οδήγησε στο κερδισμένο πέναλτι και άφησε καλές εντυπώσεις. Το παιχνίδι, όμως, είχε την εξής ιδιομορφία: οι οικοδεσπότες αποφάσισαν να οπισθοχωρήσουν, καθώς βρίσκονταν μπροστά στο σκορ. Δεν πίεζαν, επομένως, τις πτέρυγες της εθνικής και δεν χρειάστηκε να επωμισθεί ο Φορτούνης πολυσύνθετο ρόλο στα άκρα. Επικεντρώθηκε, δηλαδή, μόνο στα επιθετικά του καθήκοντα.

Οι υποσχέσεις που άφησε η παρουσία στην πρεμιέρα σαγήνευσαν τον Σάντος, ο οποίος τον χρησιμοποίησε βασικό στο κρίσιμο παιχνίδι απέναντι στην Τσεχία. Τα επιθετικά όνειρα, όμως, έσβησαν νωρίς καθώς η εθνική μας δέχθηκε το πιο γρήγορο 2-0 στην ιστορία του θεσμού. Τα δύο γκολ επιτεύχθηκαν από την αριστερή πτέρυγα με βασική ευθύνη του Χολέμπας αλλά η δευτερεύουσα ευθύνη του Φορτούνη για την ευρύτερη ανασταλτική ανεπάρκεια έγκειται στο γεγονός ότι δεν κατάφερε να ανακόψει τις προωθήσεις των Τσέχων.. Ως αποτέλεσμα, επηρεάστηκε ψυχολογικά από την αρνητική εξέλιξη και κατέστη αναποτελεσματικός στον τομέα της προώθησης του παιχνιδιού.

Συμπέρασμα

Οι επιλογές του Σάντος αποδείχθηκαν αναποτελεσματικές, αλλά δεν στερούνταν λογικής: ο Πορτογάλος θεώρησε ότι είναι σχετικά διασφαλισμένη η αμυντική λειτουργία της ομάδας και ρίσκαρε χρησιμοποιώντας κατά περίπτωση επιθετικογενή εξτρέμ. Η παρουσία δύο φιλόδοξων νεαρών στο Euro είναι παρακαταθήκη για το μέλλον. Οι εμπειρίες που αποκόμισαν και τα λάθη που έκαναν θα αποτελέσουν "φάρο" για τη μελλοντική τους βελτίωση. Ο Πορτογάλος έχασε ένα βραχυπρόθεσμο στοίχημα, άλλα έθεσε τις βάσεις για να κερδίσει ένα μεσοπρόθεσμο: επένδυσε σε δύο ταλαντούχους επιτελικούς που θα αποτελέσουν αναπόσπαστα μέλη της εθνικής στο μέλλον.