Φάκελος Αρσεναλ: Το κόστος ευκαιρίας ενός υποδειγματικού οικονομικού θαύματος (videos)

Το σπουδαίο ματς της Αρσεναλ με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έχει ως βραβείο την πρωτιά της Premier League. Μόνο αυτή την κορυφή μπορούν να στερήσουν οι "κόκκινοι διάβολοι" από τους "κανονιέρηδες", γιατί στο οικονομικό σκέλος, το μοντέλο των Λονδρέζων αποτελεί απλησίαστο πρότυπο. Το contra.gr αναλύει (videos)...

Φάκελος Αρσεναλ: Το κόστος ευκαιρίας ενός υποδειγματικού οικονομικού θαύματος (videos)
Πριν λίγες εβδομάδες είχαμε αναφερθεί στους δύο κορυφαίους αγγλικούς συλλόγους, τη Λίβερπουλ και τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, οι οποίοι αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα αντίστοιχα την ακτινοβολίας τους. Την ίδια στιγμή υπάρχει μία ομάδα στο ίδιο πρωτάθλημα, η οποία μεγαλουργεί στον οικονομικό τομέα, έχοντας χτίσει καινούργιο γήπεδο την τελευταία πενταετία και χωρίς να αναλάβει τις τύχες του κάποιος πετρελαιάς Αραβας, κάποιος Ρώσος ολιγάρχης, ή κάποιος Αμερικανός γιάνκης.

Ο λόγος για την Αρσεναλ, την ομάδα με την πλέον υγιή οικονομική συμπεριφορά, η οποία δύο χρόνια πριν την έναρξη της εφαρμογής του πλάνου Fair Play της UEFA δείχνει έτοιμη να υπαχθεί άμεσα, δίχως προσαρμογή ή περίοδο χάριτος. Τι κι αν έχουν μείνει 5 χρόνια χωρίς κάποιο τρόπαιο; Οι "κανονιέρηδες" αποτελούν πραγματικό υπόδειγμα λειτουργίας ποδοσφαιρικού συλλόγου, ανατρέποντας την παγιωμένη εικόνα που θέλει τον οιοδήποτε παράγοντα ασχολείται με το άθλημα να βγαίνει ζημιωμένος.

Τα στοιχεία του οικονομικού έτους που ολοκληρώθηκε στις 31 Μαΐου του 2010 ήρθαν στο φως της δημοσιότητας στα τέλη Σεπτεμβρίου. Ηταν μία περίοδος κατά την οποία η ομάδα του Αρσέν Βενγκέρ δεν τα πήγαινε καλά στο πρωτάθλημα, έχοντας φέρει εκτός έδρας ισοπαλία με τη Σάντερλαντ και έχοντας ηττηθεί 3-2 από την Γουέστ Μπρομ στο "Εμιρεϊτς". Η βαθμολογική υποχώρηση την ίδια στιγμή που η Τσέλσι "πετούσε" προϊδέαζε για ακόμα μία σεζόν, την έκτη στη σειρά, δίχως κάποια επιτυχία.

Ολα τα ποσά του αφιερώματος έχουν μετατραπεί σε ευρώ για μεγαλύτερη διευκόλυνση.

Οι κριτικές προς τον Αλσατό τεχνικό πάμπολλες και κυρίως για την απραγία του συλλόγου στο μεταγραφικό παζάρι, από τη στιγμή, μάλιστα, που ήταν ξεκάθαρο ότι είχε στη διάθεσή του τους οικονομικούς πόρους. Ο Βενγκέρ για ακόμα ένα καλοκαίρι προτίμησε να μην ξοδέψει χρήματα για να αγοράσει ικανότητα, αλλά να εμπιστευτεί το ταλέντο που υπάρχει στις ακαδημίες της ομάδας, αλλά έδειχνε να το πληρώνει. Αποκορύφωμα, οι κριτικές για τη θέση του τερματοφύλακα, η οποία από τα χέρια του ασταθή Μανουέλ Αλμούνια περνούσε σε αυτά του γκαφατζή Λούκας Φαμπιάνσκι, με καταστροφικά αποτελέσματα. Η ήττα από την Τσέλσι στο ντέρμπι της πρωτεύουσας λίγες ημέρες αργότερα ήρθε ως φυσικό επακόλουθο.

Περίπου δύο μήνες μετά και η Αρσεναλ φιγουράρει στην κορυφή του πίνακα της βαθμολογίας. Με νίκη στο παιχνίδι κόντρα στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έχει την ευκαιρία να θωρακίσει την ανωτερότητά της, αλλά ακόμα και με ήττα παραμένει πανίσχυρη στα υψηλά κλιμάκια. Το βασικότερο όλων, το πετυχαίνει παίζοντας ανά διαστήματα καταπληκτικό ποδόσφαιρο, έστω κι αν ο Πατρίς Εβρά, στην προσπάθειά του να υποβαθμίσει τον αντίπαλο πριν το ντέρμπι, δήλωσε ευθαρσώς πως "το ποδόσφαιρο της Μπαρτσελόνα θα το θυμούνται όλοι μετά από 20 χρόνια, της Αρσεναλ ουδείς".

Το οικονομικό έτος 2009-2010 της Αρσεναλ

Ποδόσφαιρο

σε εκ. € 2009 2010 Διαφορά %
Ημέρα Αγώνα 119,5 112,1 -7,4 -6%
Τηλεοπτικά 87,4 101,0 13,6 15%
Εμπορικά 57,4 52,5 -4,9 -9%
Δανεισμοί παικτών 4,3 0,6 -3,7 -87%
Εσοδα 268,6 266,2 -2,4 -1%
Μισθοί -124,2 -132,2 -8 6%
Απόσβεση πάγιων στοιχείων -13,9 -14,2 -0,3 2%
Απόσβεση παικτών -28,5 -29,8 -1,3 5%
Λοιπά έξοδα -65,4 -65,5 -0,1 0%
Εξοδα -232,0 -241,7 -9,7 4%
Λειτουργικό κέρδος 36,6 24,5 -12,1 -34%
Εταιρικό μερίδιο 0,6 0,6 0 0%
Κέρδη από πωλήσεις παικτών 27,7 45,5 17,8 65%
Καθαρός πληρωτέος τόκος -17,2 -16,9 0,3 -2%
Κέρδη προ φόρων 47,7 53,7 6,0 12%

Real estate

σε εκ. € 2009 2010 Διαφορά %
Εσοδα 105,4 187,4 82,0 78%
Εξοδα -96,1 -169,2 -73,1 76%
Λειτουργικό κέρδος 9,3 18,2 8,9 95%
Καθαρός πληρωτέος τόκος -2,6 -4,7 -2,1 82%
Κέρδη προ φόρων 6,7 13,5 6,8 101%

Σύνολα

σε εκ. € 2009 2010 Διαφορά %
Εσοδα 374,0 453,6 79,6 21%
Λειτουργικά κέρδη 45,9 42,7 -3,2 -8%
Κέρδη προ φόρων 54,4 67,2 12,8 23%
Φορολόγηση -12,3 5,9 18,2 -149%
Κέρδη μετά φόρων 42,1 73,1 31,0 73%

Κέρδη ρεκόρ εν μέσω οικονομικής κρίσης

Την ώρα που οι Σαμίρ Νασρί, Τσεσκ Φάμπρεγας, Αντρέι Αρσάβιν, Ρόμπιν φαν Πέρσι, Τζακ Γουίλσιαρ, Αλεξάντερ Σονγκ, Αμπού Ντιαμπί, Ντενίλσον, Θίο Γουόλκοτ, Εμανουέλ Εμπουέ, Νίκλας Μπέντνερ και τα υπόλοιπα νιάτα του συλλόγου παραδίδουν μαθήματα όμορφου και αποτελεσματικού ποδοσφαίρου, στα ταμεία της ομάδας συντελείται ένα οικονομικό θαύμα, αντάξιο των αγωνιστικών επιτυχιών. Στις 11 Δεκεμβρίου του 1886 η Αρσεναλ, ως Ντάιαλ Σκουέρ τότε, έδωσε τον πρώτο αγώνα της ιστορίας της και 124 χρόνια μετά, υπό τις παρούσες συνθήκες του αγγλικού ποδοσφαίρου (για τις οποίες η κυβέρνηση άρχισε νέα έρευνα), θα μπορούσε να τίθεται εν αμφιβόλω το εάν θα μπορούσε να δώσει άλλους αγώνες.

Αντί να βρίσκεται στα πρόθυρα της... χρεοκοπίας, με υπέρογκα χρέη και δυσβάσταχτα δάνεια, όπως κάθε αγγλικός σύλλογος που... σέβεται τον εαυτό του, ανακοίνωσε έσοδα 453.600.000 ευρώ (374.000.000 ευρώ το 2009) και κέρδη προ φόρων 67.200.000 ευρώ (54.400.000 ευρώ το 2009), θέτοντας νέα υψηλά στην ιστορία του συλλόγου. Τα κέρδη προ φόρων σημείωσαν μία αύξηση της τάξης του 23%, η οποία μετά από την φορολόγηση και κάποιες ειδικές παραμέτρους, γίνονται 73.100.000 ευρώ, ήτοι αυξημένα κατά 73% σε σχέση με τα περσινά (42.100.000 ευρώ).

Συγκριτικά με την υπόλοιπη Premier League, η Αρσεναλ ανήκει στο πενταμελές σύνολο συλλόγων που εμφάνισαν κέρδη στο συγκεκριμένο οικονομικό έτος. Από το Big Four η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν η άλλη ομάδα, με 26.200.000 ευρώ, τα οποία εν πολλοίς οφείλονται στην πώληση του Κριστιάνο Ρονάλντο, αφού η ομάδα αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσχέρειες. Η Τσέλσι και η Λίβερπουλ μετρούν ζημίες ύψους 56.100.000 ευρώ και 65.700.000 ευρώ αντιστοίχως, με τη Μάντσεστερ Σίτι να ανήκει σε μία κατηγορία μόνη της με ζημία 111.000.000 ευρώ.

Ο Σαμάκ στην Αρσεναλ

Η πραγματικότητα έχει και την απαισιόδοξη οπτική της, αφού τα λειτουργικά κέρδη για το ποδοσφαιρικό σκέλος των λογαριασμών της Αρσεναλ εμφάνισαν πτώση κατά περίπου ένα τρίτο, από 36.600.000 ευρώ σε 24.500.000 ευρώ. Επιπλέον, τα έσοδα μειώθηκαν κατά 2.400.000 ευρώ, αφού παρά την αύξηση των εσόδων από τα τηλεοπτικά συμβόλαια, τα έσοδα από τις ημέρες αγώνων ήταν μικρότερα σε σχέση με το 2009, λόγω λιγότερων εντός έδρας παιχνιδιών, ενώ τα έσοδα από την εμπορική δραστηριότητα του συλλόγου έπεσαν θύμα της οικονομικής κρίσης.

Το "σωτήριο" σκέλος για τον σύλλογο στο ποδοσφαιρικό κομμάτι των λογαριασμών του είναι οι πωλήσεις ποδοσφαιριστών, που για το 2010 του προσέφεραν 45.500.000 ευρώ αντί 27.700.000 ευρώ το 2009. Αυτά τα έσοδα υπερκάλυψαν τις απώλειες 16.900.000 ευρώ για αποπληρωμές τόκων, αποδίδοντας κέρδη προ φόρων 53.700.000 ευρώ, παρά την αύξηση των εξόδων κατά 9.700.000 ευρώ, κυρίως λόγω υψηλότερων συμβολαίων.

Μπορεί τα χρήματα που γέμισαν τα ταμεία της Αρσεναλ από τις πωλήσεις παικτών να μην μπορούν να θεωρηθούν σταθερή πηγή εσόδων, ωστόσο τα τελευταία χρόνια χρωματίζουν πάντα με πράσινο τους ισολογισμούς. Η τελευταία φορά που το πρόσημο ήταν αρνητικό εντοπίζεται το 2002, ενώ τα συνολικά κέρδη αυξάνονται διαρκώς από τη μετακόμιση της ομάδας στο "Εμιρεϊτς". Το 2007 ήταν 7.100.000 ευρώ, το 2008 έφτασαν στα 44.200.000 ευρώ, το 2009 στα 54.400.000 ευρώ και φέτος στα 67.200.000 ευρώ.

Σύμφωνα με την ανάλυση του blog Swiss Ramble, τα χαμηλά κέρδη του 2007 ουσιαστικά "χρηματοδότησαν" τα επόμενα οικονομικά έτη της ομάδας, αφού τα μόλις 7.100.000 ευρώ από ένα καινούργιο στάδιο οφείλονται στην καταβολή 25.000.000 ευρώ σε ειδικά έξοδα, που αφορούσαν την αναχρηματοδότηση του χρέους που αφορούσε το στάδιο. Η κίνηση αυτή απέδωσε "καρπούς", αφού γλίτωσε το σύλλογο από ετήσιες μειώσεις ύψους 14.300.000 από τους τόκους. Μόνο τα τελευταία τρία χρόνια η Αρσεναλ έχει σημειώσει συνδυαστικά προ φόρων κέρδη 164.000.000 ευρώ, ήτοι κάτι λιγότερο από το 1/3 των 561.400.000 ευρώ που κόστισε όλο το project της κατασκευής του νέου γηπέδου.

Α. Το χρυσοφόρο "Εμιρεϊτς"

Το πρώτο αυτοχρηματοδοτούμενο, ιδιόκτητο γήπεδο στην Ευρώπη αποτέλεσε ίσως την πιο κομβική στιγμή στην ιστορία της Αρσεναλ, τα αποτελέσματα της οποίας θα γίνουν κατανοητά στο μέλλον. Οι ρυθμοί κερδοφορίας από τη στιγμή τη μετακόμισης από το "Χάιμπουρι" είναι φρενήρης, κάτι που διαφαίνεται από την πρώτη κιόλας χρονιά από τη μετάβαση. Το 2007 τα έσοδα που αφορούσαν την ημέρα αγώνα υπερδιπλασιάστηκαν και από 52.500.000 ευρώ άγγιξαν τα 107.500.000 ευρώ.

Το όλο project της κατασκευής του "Εμιρεϊτς" κόστισε μέχρι σήμερα 561.400.000 ευρώ στην Αρσεναλ, ένα ποσό το οποίο ο σύλλογος το βρήκε μέσω δανείου από ένα consortium τραπεζών, με επικεφαλής την "Royal Bank of Scotland". Το καλοκαίρι του 2006 η Αρσεναλ αντικατέστησε τα χρέη με 25ετή ομόλογα με σχετικά ευνοϊκό επιτόκιο κι έκτοτε καταβάλλει ετησίως περίπου 24.000.000 ευρώ (το επιτόκιο είναι μεταβαλλόμενο). Μόνο η κατασκευή του γηπέδου το 2006 κόστισε 465.000.000 ευρώ, ωστόσο ο σύλλογος αγόρασε και τις εκτάσεις γύρω από το γήπεδο στο Ασμπαρτον Γκρόουβ, ώστε να τις αξιοποιήσει.

Η ιδιαζούσης σημασίας διαφοροποίηση της Αρσεναλ από τους άλλους συλλόγους στον τομέα των εσόδων, αφορά στην πρωτεύουσα πηγή. Τη στιγμή που για την πλειοψηφία των συλλόγων παγκοσμίως η "κότα με τα χρυσά αυγά" ονομάζεται τηλεόραση, το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων των "κανονιέρηδων" βασίζεται στα χρήματα που εισρέουν στα ταμεία τις ημέρες των αγώνων.

Με χωρητικότητα 60.355 θεατές, το νέο γήπεδο του συλλόγου εξυπηρετεί 22.000 φιλάθλους περισσότερους από το παλιό. Αυτό μεταφράζεται σε έσοδα 4.100.000 ευρώ ανά αγώνα, που υστερούν μόνο από αυτά της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, της οποίας το "Ολντ Τράφορντ", όμως, διαθέτει 75.957 καθίσματα.

Τη φετινή χρονιά τα έσοδα ανήλθαν σε 112.100.000 ευρώ από τις ημέρες αγώνων (με μέσο όρο προσέλευσης 59.765 φιλάθλους), ποσό μειωμένο κατά 6% σε σχέση με τα 119.500.000 ευρώ του 2009 (μέσος όρος 59.453 θεατές). Αιτία της μείωσης τα 5 λιγότερα εντός έδρας ματς, που οφείλονταν στις χειρότερες πορείες της ομάδας στις τρεις διοργανώσεις (Κύπελλο Αγγλίας, Λιγκ Καπ, Champions League) που δεν έχουν προκαθορισμένο αριθμό εντός έδρας αγώνων.

Η άλλη όψη του νομίσματος αφορά τα περιθώρια που υπάρχουν για αύξηση του συγκεκριμένου μεγέθους. Ο σύλλογος ενημερώνει ότι υπάρχει λίστα αναμονής με 40.000 ονόματα για τα εισιτήρια διαρκείας, ωστόσο οι τιμές των εισιτηρίων για τους αγώνες της Αρσεναλ είναι από τις πιο ακριβές παγκοσμίως. Ως εκ τούτου, μοιάζει αδύνατο τα έσοδα να αυξηθούν δραματικά στις επόμενες χρονιές, έστω κι αν ο σύλλογος επιστρέψει στον δρόμο των αγωνιστικών επιτυχιών, με συνέπεια ο στόχος να έχει να κάνει με τη σταθεροποίηση της εν λόγω τιμής στα 120.000.000 ευρώ και φυσικά η θετική μεταβολή στους υπόλοιπους δείκτες υποσυνόλων των εσόδων.

Β. Η απεξάρτηση από την τηλεόραση

Ο κτηματομεσιτικός θησαυρός

Η μετακόμιση της Αρσεναλ από το "Χάιμπουρι" στο "Εμιρεϊτς" ανάγκασε το σύλλογο να αναμιχθεί με τον τομέα του real estate. Η διοίκηση του συλλόγου μετέτρεψε το παλιό γήπεδο σε ένα συγκρότημα 655 διαμερισμάτων. Η δημιουργία του Highbury Square απαίτησε την εξασφάλιση δανείου, με τα 1.548.000 ευρώ που καταβλήθηκαν φέτος για την αποπληρωμή του, η εν λόγω οφειλή εξοφλήθηκε.

Η πώληση 362 διαμερισμάτων στο Highbury Square μέσα στο 2009-2010 απέφερε 187.400.000 ευρώ στην Αρσεναλ. Μέχρι το κλείσιμο των βιβλίων είχαν διατεθεί 570 διαμερίσματα συνολικά, ωστόσο τον Αύγουστο είχε πωληθεί το 600ό και στο τρέχον οικονομικό έτος αναμένεται να ολοκληρωθεί η πώληση και των υπολοίπων. Με βάση την μέση τιμή πώλησης των 470.000 ευρώ, τα έσοδα των υπολοίπων 85 διαμερισμάτων που θα υπολογιστούν στον ισολογισμό του 2010-2011 θα αποφέρει περίπου 40.000.000 ευρώ επιπλέον.

Αξίζει να σημειωθεί ότι μόλις πριν μερικούς μήνες, λόγω του "παγώματος" της αγοράς κατοικίας, η Αρσεναλ αναγκάστηκε να παρατείνει την ημερομηνία αποπληρωμής του δανείου από τον Απρίλιο στον Δεκέμβριο, με "ποινή" υψηλότερου επιτοκίου.

Το Highbury Square δεν είναι η μοναδική έκταση την οποία διαχειρίζεται ο σύλλογος. Το ίδιο συμβαίνει σε τρεις ακόμα περιπτώσεις, στο Hornsey Road, στο Holloway Road και στο Queensland Road, όπου επίσης με δάνειο το οποίο αποπληρώθηκε φέτος έγινε ένα project κοινωνικής στέγασης. Σε αυτές τις τρεις περιπτώσεις δεν έχουν ολοκληρωθεί ακόμα οι διαδικασίες πώλησης των κατοικιών, με συνέπεια να μην είναι εύκολο να υπολογιστούν τα προσδοκώμενα έσοδα.

Τα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα της Αρσεναλ για το 2010 έφτασαν τα 101.000.000 από τα 87.400.000 που ήταν δώδεκα μήνες νωρίτερα. Τα έσοδα αυτά αναλύονται σε 63.900.000 ευρώ από την Premier League και 37.100.000 ευρώ από το Champions League, ποσά που αυξήθηκαν και στις δύο περιπτώσεις. Ο τερματισμός στην 3η θέση του πίνακα της βαθμολογίας το 2009-2010 έδωσε στους "κανονιέρηδες" υψηλότερο μερίδιο από την τηλεοπτική πίτα της Premier League, όπως και το γεγονός ότι μεταδόθηκαν 23 ματς "ζωντανά" σε σχέση με τα 19 του 2009, στοιχεία που συνέθεσαν αύξηση εσόδων πάνω από 6.000.000 ευρώ.

Ομοίως, παρότι στο Champions League αποκλείστηκε στα προημιτελικά αντί των ημιτελικών του 2009, τα έσοδα προέκυψαν με βάση το νέο τριετές συμβόλαιο που τέθηκε σε ισχύ και προέβλεπε μεγαλύτερα πριμ και κέρδη από τη συμμετοχή ακόμα και σε προκριματικό γύρο. Σε συνδυασμό με την αδυναμία της στερλίνας σε σχέση με το ευρώ (η UEFA μοιράζει τα πριμ του Champions League σε ευρώ) σημειώθηκε σημαντική αύξηση έναντι των 28.400.000 ευρώ του 2009.

Μία πολύ σπουδαία παράμετρος σε αυτού του τύπου τα έσοδα, είναι η μικρή εξάρτησή της Αρσεναλ. Τη στιγμή που στην Premier League υπάρχουν σύλλογοι που στηρίζουν τα έσοδά τους σε ποσοστό που ξεπερνά το 70% στην τηλεόραση (Μπλάκμπερν, Γουίγκαν) και που ένας υποβιβασμός θα σήμαινε ολική καταστροφή, οι Λονδρέζοι βασίζουν μόλις σε ποσοστό 38% τα έσοδά τους στην TV. Το ποσοστό αυτό είναι το δεύτερο μικρότερο στη χώρα και έρχεται δεύτερο μόνο από αυτό της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (το 2009 ήταν 36%).

Το μέλλον προμηνύεται ακόμη καλύτερο σε αυτό το κομμάτι εσόδων, αφού η επόμενη σεζόν, αυτή του 2010-2011, σηματοδοτεί την έναρξη του νέου τηλεοπτικού συμβολαίου που υπέγραψε η Premier League, το οποίο προβλέπει διπλασιασμό των εσόδων μόνο από τα δικαιώματα εκτός Αγγλίας. Ο σύλλογος εκτιμά ότι θα προκαλέσει αύξηση της τάξης του 10%, που σημαίνει πρακτικά περαιτέρω 7.000.000 ευρώ στα ταμεία με τους πλέον μετριοπαθείς υπολογισμούς.

Μία εναλλακτική πηγή (αξιοσημείωτων) εσόδων στο μέλλον αναμένεται να αποτελέσει η "ζωντανή" μετάδοση αγώνων μέσω Διαδικτύου. Αυτό προβλέπει ο σύλλογος κι επενδύει σε αυτό το σκέλος, ανακοινώνοντας τη συνεργασία της "Arsenal Broadband" με την εταιρία αθλητικών media "MP & Silva". Σκοπός η ανάπτυξη και μετάδοση online περιεχομένου που θα απευθύνεται στο κοινό του εξωτερικού. Υπάρχουν, πάντως, και κάποιοι φόβοι, οι οποίοι αφορούν στο γεγονός ότι ο εκ των μεγαλομετόχων της Αρσεναλ, Σταν Κρένκε, αγόρασε το 50% της "Arsenal Broadband", ωστόσο ο εμπορικός επικεφαλής του συλλόγου, Τομ Φοξ, διαβεβαιώνει ότι αυτή η κίνηση δεν θα επηρεάσει τα δικαιώματα "ζωντανής" μετάδοσης, που θα φέρει και τα πολλά χρήματα στα ταμεία.

Deloittes Football Money League 2010 (στοιχεία 2008-2009)
Σύλλογος Ημέρα αγώνα Media Εμπορικά Σύνολο
Ρεάλ Μαδρίτης 101,4 (25%) 160,8 (40%) 139,2 (35%) 401,4
Μπαρτσελόνα 95,5 (26%) 158,4 (43%) 112 (31%) 365,9
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ 127,7 (39%) 117,1 (36) 82,2 (25%) 327
Μπάγερν Μονάχου 60,6 (21%) 69,6 (24%) 159,3 (55%) 289,5
Αρσεναλ 117,5 (45%) 89 (34%) 56,5 (21%) 263
Τσέλσι 87,4 (36%) 92,9 (38%) 62 (26%) 242,3
Λίβερπουλ 49,9 (23%) 87,6 (40%) 79,5 (37%) 217
Γιουβέντους 16,7 (8%) 132,2 (65%) 54,3 (27%) 203,2
Ιντερ 28,2 (14%) 115,7 (59%) 52,6 (27%) 196,5
Μίλαν 33,4 (17%) 99 (50%) 64,1 (33%) 196,5

Γ. Το... μελανό σημείο του εμπορικού τμήματος

Η δακτυλοδεικτούμενη τιμή σε έναν κατά τα άλλα άψογο ισολογισμό έχει να κάνει με τα έσοδα από την εμπορική δραστηριότητα της Αρσεναλ. Για το 2010 έφτασαν τα 52.500.000 ευρώ κι ενώ το 2009 ανέρχονταν σε 57.400.000 ευρώ. Η μείωση κατά 4.900.000 ευρώ δεν θα ήταν τόσο σημαντική εάν η Αρσεναλ δεν ερχόταν τέταρτη και καταϊδρωμένη στον συγκριτικό πίνακα του Big 4 σε αυτόν τον τομέα.

Σύμφωνα με το Money League της Deloitte για το 2010 (με στοιχεία 2008-2009), τα αντίστοιχα έσοδα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ανέρχονται σε 82.200.000 ευρώ, της Λίβερπουλ σε 79.500.000 ευρώ και της Τσέλσι σε 62.000.000 ευρώ. Εάν λάβουμε υπ’ όψιν και τα αντίστοιχα νούμερα του εξωτερικού, τα πράγματα γίνονται ακόμη χειρότερα, αφού το 2009 η Μπάγερν Μονάχου είχε έσοδα 159.300.000 ευρώ, η Ρεάλ Μαδρίτης 139.200.000 ευρώ και η Μπαρτσελόνα 112.000.000 ευρώ.

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο σύλλογος σε αυτόν τον τομέα έχουν να κάνουν με τον αυτοεγκλωβισμό της με τις μακροχρόνιες συμφωνίες, όπως αυτή με την "Emirates". Για την ονομασία του γηπέδου μέχρι το 2021 και τη χορηγία της φανέλας μέχρι το 2014, η Αρσεναλ θα εισπράξει συνολικά περίπου 107.500.000 ευρώ. Η χορηγία της φανέλας αυξήθηκε κατά 600.000 ευρώ φέτος και τα ετήσια έσοδα για το 2010 ανήλθαν σε 6.500.000 ευρώ, ωστόσο οι νέες συμφωνίες των Λίβερπουλ και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ με "Standard Chartered" και "Aon" αντίστοιχα θα πλουτίσουν τα ταμεία των δύο συλλόγων κατά 23.800.000 ευρώ. Συνολικά 5 σύλλογοι της Premier League έχουν πιο προσοδοφόρες χορηγίες φανέλας από την Αρσεναλ, μεταξύ των οποίων και η συμπολίτισσα Τότεναμ.

Η προμηθεύτρια εταιρία αθλητικού υλικού "Nike" επέκτεινε την τρέχουσα συνεργασία των 7 ετών κατά ακόμα 3 σεζόν, μέχρι το 2014, εκμεταλλευόμενη όρο της αρχικής συμφωνίας. Αν και η ανακοίνωση της χρήσης του 2010 δεν γνωστοποιεί στοιχεία της σχετικής συμφωνίας, σύμφωνα με τις πωλήσεις της "Nike" και της "Adidas", μετά τις Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα, η Αρσεναλ είναι η ομάδα που πουλάει περισσότερες φανέλες από οποιονδήποτε σύλλογο στον πλανήτη και ως εκ τούτου το συμβόλαιο που έχει με την συγκεκριμένη εταιρία θα πρέπει να την ακριβοπληρώνει, κάτι που δεν φαίνεται να είναι πραγματικότητα.

Η αλήθεια είναι ότι όλα αυτά τα χρόνια η Αρσεναλ είχε στρέψει την προσοχή της στη μετακόμιση στο νέο γήπεδο και σε ό,τι αυτή θα μπορούσε να σημαίνει, αφήνοντας παραμελημένο το εμπορικό τμήμα. Η βελτίωση κρίνεται αναγκαία, με τον σύλλογο να έχει επενδύσει ήδη ποδοσφαιρικά σχολεία και παραρτήματα στη Μέση και Απω Ανατολή και στις ΗΠΑ, ώστε να ισχυροποιήσει το brand name της στην αγορά του εξωτερικού. Ωστόσο ακόμα δεν έχουν προγραμματιστεί περιοδείες σε αυτές τις περιοχές που θα απέφεραν σημαντικά έσοδα, ενώ και στο εσωτερικό το γεγονός ότι αποτελεί την πιο δημοφιλή ομάδα της μεγαλύτερης πρωτεύουσας της Ευρώπης και δεν έχει τα συμβόλαια που έχουν δύο άλλες ομάδες του Λονδίνου, η Τσέλσι και η Τότεναμ, καταμαρτυρά πολλά.

Ο Φάμπρεγας το 2009-2010

Τα συγκρατημένα έξοδα

Στο αρνητικό κεφάλαιο του οικονομικού έτους, αυτό των εξόδων, παρατηρείται μία αύξηση κατά 6% στους μισθούς ποδοσφαιριστών και υπαλλήλων και από 124.200.000 ευρώ, πλέον απαιτείται το ποσό των 132.200.000 ευρώ. Η αύξηση οφείλεται πρωτίστως στις ανανεώσεις συμβολαίων οι οποίες προέβλεπαν ετήσια αύξηση των απολαβών τους.

Παρά την αύξηση, τα χρήματα που καταβάλλει ο σύλλογος για μισθούς είναι αισθητά λιγότερα από αυτά της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (146.900.000 ευρώ το 2009) ή της Τσέλσι (178.000.000 ευρώ). Αρκετά πιο κάτω βρίσκεται η Λίβερπουλ με 107.500.000 ευρώ και η Αστον Βίλα με 72.800.000 ευρώ, ενώ η Μάντσεστερ Σίτι μπορεί φέτος να πλήρωσε λιγότερα χρήματα στους παίκτες της, ωστόσο μετά της μεταγραφές του καλοκαιριού, το ποσό που θα καταβάλλει το 2010-2011 θα είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο των "κανονιέρηδων". Αυξήσεις, βέβαια, θα σημειωθούν και στους μισθούς της Αρσεναλ για τη νέα σεζόν, ωστόσο σε πολύ μικρότερο βαθμό σε σχέση με τους "πολίτες".

Εξάλλου, τα τελευταία τρία χρόνια τα έξοδα για μισθούς είχαν πτωτική πορεία και ο ζωτικής σημασίας για έναν σύλλογο λόγος μισθών/εσόδων, αυξήθηκε στο 50%, παραμένοντας, πάντως, ο δεύτερος μικρότερος στην Premier League. Μόνο η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έχει πιο "υγιή" δείκτη, ενώ συνολικά 5 ομάδες της κατηγορίας έχουν ποσοστό κάτω του 60%. Αντιθέτως, 5 ομάδες έχουν δείκτη πάνω από 90% και η Μάντσεστερ Σίτι για το 2010 ξόδεψε μόνο σε μισθούς περισσότερα χρήματα από όσα αντιστοιχούσαν στα συνολικά έσοδά της...

Ο λόγος μισθών/εσόδων
Ετος 04 05 06 07 08 09 10
Εσοδα 137,4 137,4 157,7 211,5 248,0 268,8 266,2
Μισθοί 83,4 78,8 99,1 107,1 120,9 124,2 132,2
Δείκτης 61% 57% 63% 51% 49% 46% 50%

Το μεταγραφικό παζάρι του Βενγκέρ

Μία σημαντική παρατήρηση στα έξοδα έχει να κάνει με την απόσβεση των παικτών, η οποία ανέρχεται μόλις στα 29.800.000 ευρώ. Ο εν λόγω δείκτης μετρά το κόστος της απόκτησης ενός ποδοσφαιριστή στο βάθος του χρόνου του συμβολαίου που υπογράφει. Ως εκ τούτου, εάν ένας παίκτης αποκτηθεί από την Αρσεναλ έναντι 10.000.000 ευρώ, υπογράφοντας για 5 χρόνια, το κόστος του μοιράζεται σε αυτές τις 5 οικονομικές χρήσεις, στις οποίες εμφανίζεται ως "έξοδο" 2.000.000 ευρώ στην κάθε μία.

Η Αρσεναλ του Αρσέν Βενγκέρ έχει την ταυτότητα ομάδας που θέλει να χτίσει και όχι να αγοράσει την επιτυχία και γι’ αυτό ο συγκεκριμένος δείκτης είναι πολύ μικρότερος σε σχέση με άλλες ομάδες. Η Μπαρτσελόνα, για παράδειγμα, με τις λίγες αλλά δαπανηρές μεταγραφές που κάνει σχεδόν κάθε καλοκαίρι, έχει ετήσια απόσβεση παικτών 72.800.000 για το 2010, η Ρεάλ Μαδρίτης 65.700.000 ευρώ και η Τσέλσι 58.500.000 ευρώ.

Ενας αρκετά υψηλός δείκτης εξόδων στα οικονομικά της Αρσεναλ είναι τα 65.500.000 ευρώ των λοιπών εξόδων. Σε αυτά δεν περιλαμβάνονται μισθοί και αποσβέσεις, με συνέπεια να γίνεται ακόμα πιο μεγάλο αυτό το ποσό. Στην πραγματικότητα είναι μεγαλύτερο από τα συνολικά έξοδα 7 ομάδων της Premier League. Ο σύλλογος δεν παρείχε λεπτομέρειες σχετικά με το είδος των συγκεκριμένων δαπανών, ωστόσο εικάζεται πως πρόκειται για λειτουργικά έξοδα του γηπέδου, χρηστικά, ταξίδια κλπ.

Η απόκτηση των Μαρουάν Σαμάκ από την Μπορντό, Λοράν Κοσιελνί από την Λοριάν και Σεμπαστιάν Σκιλασί από τη Σεβίλλη δεν "άδειασαν" τα ταμεία της Αρσεναλ, η οποία από τη χρονιά που έγινε η πρώτη αλλαγή ιδιοκτησίας της σύγχρονης εποχής στους μεγάλους συλλόγους της χώρας, το 2004 με τον Ρομάν Αμπράμοβιτς και την Τσέλσι, είναι η μοναδική ομάδα που εμφανίζει μεταγραφικό κέρδος.

Από την διαφορά των μεταγραφικών εσόδων από τα μεταγραφικά έξοδα, οι "κανονιέρηδες" ευνοούνται κατά 2.300.000 ευρώ, τη στιγμή που η Μάντσεστερ Σίτι βρίσκεται στο μείον κατά 407.300.000 ευρώ, η Τσέλσι κατά 373.900.000 ευρώ, η Λίβερπουλ κατά 118.200.000 ευρώ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κατά 54.900.000 ευρώ.

Χωρίς το βάρος των χρεών

Η διαρκής κερδοφορία του συλλόγου έχει προκαλέσει τη συρρίκνωση του συνολικού χρέους, το οποίο εκτινάχθηκε στα ύψη από την κατασκευή του γηπέδου. Το ακαθάριστο χρέος μετά και τη φετινή χρονιά αγγίζει τα 314.200.000 ευρώ και έχει να κάνει με τα ομόλογα μακράς διάρκειας που αφορούν το "Εμιρεϊτς" ύψους 283.100.000 ευρώ και τα μη εγγυημένα ομόλογα προς τους φιλάθλους ύψους 31.300.000 ευρώ που είναι επίσης μακράς διάρκειας.

Εάν αφαιρεθούν τα 152.900.000 ευρώ που βρίσκονται στα ταμεία του συλλόγου, τότε το καθαρό χρέος ανέρχεται μόλις στα 161.300.000 ευρώ, ήτοι κάτι λιγότερο από το μισό των 356.000.000 ευρώ της περσινής χρονιάς. Το χρέος πλέον βρίσκεται στα επίπεδα του 2004 και η οριστική αποπληρωμή του αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα 21 χρόνια, βάσει του χρονοδιαγράμματος που ακολουθείται.

Οι συγκρίσεις με τους άλλους συλλόγους της Premier League εντυπωσιακές. Το καθαρό χρέος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 2009 ανερχόταν σε 676.100.000 ευρώ και αυτό της Λίβερπουλ πριν την εξαγορά της από την NESV σε 419.300.000 ευρώ. Οι "κόκκινοι διάβολοι" έδιναν ετησίως 82.400.000 ευρώ για τόκους, ενώ οι "κόκκινοι" 47.700.000 ευρώ. Η Αρσεναλ από την πλευρά της φέτος κατέβαλε μόλις 24.100.000 ευρώ για αυτόν το λόγο (17.400.000 ευρώ για τόκους, 6.600.000 ευρώ για αποπληρωμή κεφαλαίου).

Μανουέλ Αλμούνια vs Λούκας Φαμπιάνσκι

Η ύπαρξη, πάντως, του επιβλητικού για τα οικονομικά δεδομένα των συλλόγων παγκοσμίως ποσού των 152.900.000 ευρώ στα ταμεία της ομάδας εγείρει ερωτήματα. Ο σύλλογος σπεύδει να εξηγήσει στην αναφορά του πως κάποια από αυτά τα χρήματα δεσμεύονται για μελλοντικά έξοδα της ομάδας. Ως εκ τούτου, τα χρήματα από τις ανανεώσεις των εισιτηρίων διαρκείας θα χρησιμοποιηθούν για λειτουργικές δαπάνες των επόμενων μηνών. Ο σύλλογος κατακρατά 45.300.000 ευρώ στα αποθεματικά του (37.000.000 ευρώ ως εγγύηση για τα ομόλογα και 8.300.000 ευρώ για την ανάπτυξη της περιοχής στο Queensland Road), ωστόσο απομένουν ακόμη 107.600.000 ευρώ διαθέσιμα.

"Πιστεύουμε ότι οι μεταγραφικές δαπάνες είναι το τελευταίο καταφύγιο. Είναι μία λογική άποψη. Το να ανανεώνεις με έναν παίκτη είναι πολύ πιο αποτελεσματικό σύστημα", δηλώνει ο εκτελεστικός διευθυντής του συλλόγου (γεννημένος στη Νότια Αφρική με ελληνικές ρίζες), Ιβάν Γκαζίδης. Ο Βενγκέρ υπερθεματίζει, σημειώνοντας πως "εάν πήγαινα να αγοράσω παίκτες, τότε ο Τζακ Γουίλσιαρ δεν θα είχε εμφανιστεί. Η δουλειά ενός προπονητή δεν είναι να σπαταλήσει όσα περισσότερα χρήματα είναι διαθέσιμα".

Αυτή είναι ουσιαστικά και η απάντηση του Αλσατού τεχνικού στα ερωτήματα που προκύπτουν κατά καιρούς στους φίλους της ομάδας και όχι μόνο για τους λόγους που η Αρσεναλ δεν συμμετέχει δυναμικά στο μεταγραφικό παζάρι του καλοκαιριού και του χειμώνα. Η απάντηση, φυσικά, δεν είναι τόσο πειστική όταν αφορά την περίπτωση του τερματοφύλακα του συλλόγου, όπου εκεί έχει να κάνει με τις εμμονές του 61χρονου προπονητή, ο οποίος έχει δηλώσει επανειλημμένως πως ο Φαμπιάνσκι πρόκειται για έναν τερματοφύλακα παγκόσμιας κλάσης in process.

Οπως και να έχει, ο Βενγκέρ με τους πολυάριθμους τίτλους που κατέκτησε στα πρώτα χρόνια της θητείας του στην Αρσεναλ κατάφερε να σκορπίσει τον ενθουσιασμό στους φιλάθλους και να ενισχύσει τους δεσμούς που τους ένωνε με τον σύλλογο σε τέτοιο βαθμό που χρειάστηκε η κατασκευή νέου γηπέδου. Στη δεύτερη περίοδο της θητείας του ακολούθησε μία συντηρητική πολιτική ώστε να ανταπεξέρθει οικονομικά η ομάδα δίχως την ανάγκη χρηματικού ντόπινγκ, και όσο περνάει ο καιρός μπορεί να απολαμβάνει τους "καρπούς" του, καταφέρνοντας να κρατά την ομάδα σε ανταγωνιστικό επίπεδο σε ένα από τα κορυφαία πρωταθλήματα του κόσμου για να την οδηγεί επί 13 σερί σεζόν στο Champions League.

Οι οικονομικές κινήσεις της Αρσεναλ μπορεί να χωλαίνουν μπροστά σε αυτές των νεόπλουτων αντιπάλων της, όπως παραδέχεται και ο Γκαζίδης. "Δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τη Μάντσεστερ Σίτι στη μεταγραφική αγορά, επειδή αυτού του είδους τα ποσά και οι μισθοί είναι αφόρητοι για οποιαδήποτε ποδοσφαιρική επιχείρηση", υποστηρίζει, που υποβαθμίζει την ομάδα του (και) για τα επόμενα δύο χρόνια.

Από το 2012, όμως, όταν μπαίνει σε εφαρμογή το οικονομικό Fair Play και οι κανονισμοί του θα αρχίσουν να βρίσκουν εφαρμογή και στη Σίτι, όπως και στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, την Τσέλσι και τη Λίβερπουλ, η Αρσεναλ θα εξακολουθεί να λειτουργεί με την ίδια φιλοσοφία και τις ίδιες πρακτικές. Οι εκτός συναγωνισμού αντίπαλοί της θα αναγκαστούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα, κάτι που ίσως αποδειχθεί καταστροφικό γι’ αυτούς και αφήσει ελεύθερο το πεδίο στους "κανονιέρηδες".

Εκεί προσβλέπουν όλοι οι άνθρωποι της Αρσεναλ, κάνοντας υπομονή πίσω από ένα οικονομικό μοντέλο πραγματικό υπόδειγμα για τους νέους κανονισμούς της UEFA. Οταν σε λίγο καιρό η Αρσεναλ θα εξακολουθεί να έχει τη δυνατότητα να αγοράζει, οι αντίπαλοί της στο ευρωπαϊκό στερέωμα θα μπορούν μόνο να πουλάνε. Τότε ίσως να αποκτηθεί και ο διάδοχος του Φαμπιάνσκι...

Η... άτιτλη Αρσεναλ


News 24/7

24MEDIA NETWORK