Γιατί είναι μεγάλο το κενό του Πάτρικ Μπάουμαν

Ο αιφνίδιος θάνατος του Πάτρικ Μπάουμαν αφήνει τη FIBA στο ξεκίνημα μιας πορείας που ο αποθανών γενικός γραμματέας (και ταυτόχρονα εκτελεστικός διευθυντής) είχε χαράξει, μέσα από συγκρούσεις όχι μόνο με την Ευρωλίγκα, αλλά και μέσα στους κόλπους της διεθνούς ομοσπονδίας.

Η απώλεια του 51χρονου Ελβετού δικηγόρου είναι πολύ μεγάλη και έρχεται σε μια εποχή ρευστότητας στο παγκόσμιο μπάσκετ.

Τον Μπάουμαν τον γνωρίσαμε στα μέσα της δεκαετίας του 90, όταν ο Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς, τον εμφάνισε στο πλευρό του, σαν εξ απορρήτων νομικό σύμβουλο. Ήταν δεν ήταν 30 ετών (για την ακρίβεια ήταν 27 όταν εισήλθε στα ενδότερα της διεθνούς ομοσπονδίας μπάσκετ) ο άγνωστος Ελβετός, ανέβηκε πολύ γρήγορα τα σκαλιά της ιεραρχίας στη FIBA.

Από το 1995 έγινε αναπληρωτής γραμματέας και έγινε με τη βούλα ο άνθρωπος στην σκιά του Στάνκοβιτς. Ο γηραιός “Μπόρα” εκτίμησε την πολύπλευρη μόρφωσή του, τις ιδέες που είχε (μπροστά από την εποχή του, κάποιες εξ αυτών) και βέβαια ήταν ... η επιλογή του, απέναντι στο “κατεστημένο” των παραγόντων που εποφθαλμιούσαν τη θέση του γενικού γραμματέα.

Ωστόσο, Στάνκοβιτς και Μπάουμαν που στο φάιναλ-φορ της Θεσσαλονίκης (το 2000) πόζαραν με τα καπελάκια της νεοσύστατης Σουπρολίγκας, χρεώθηκαν το περίφημο σχίσμα. Η FIBA έδειξε ανίκανη εκείνο το καλοκαίρι, να κρατήσει τη φόρα των ισχυρότερων κλαμπ της Ευρώπης που σήκωσαν μπαϊράκι και δημιούργησαν το δικό τους ανεξάρτητο πρωτάθλημα (Euroleague). Η διοργάνωση της FIBA, παρά τις βαρύγδουπες εξαγγελίες, αποδείχθηκε βραχύβια, καθώς όσες μεγάλες ομάδες δεν είχαν ενταχθεί στην Ευρωλίγκα το 2000 (Παναθηναϊκός, Μακάμπι, TΣΣΚΑ, Εφές, Ούλκερ, Παρτιζάν) το έκαναν ένα χρόνο αργότερα.

Το 2002 ο Στάνκοβιτς μετά από 26 χρόνια ... δυναστείας στα κοινά του μπάσκετ, έδινε το χρίσμα στον Μπάουμαν. Παράλληλα η FIBA άφηνε περισσότερες αρμοδιότητες στις κατά τόπους “ζώνες” (Ευρώπη, Αμερική, Αφρική, Ασία) που πήραν την υπόσταση ομοσπονδιών, όπως συνέβαινε στο ποδόσφαιρο. Eπισήμως τα καθήκοντά του τα ανέλαβε το 2003 και ήταν κατά σειρά ο τρίτος γενικός γραμματέας της FIBA μετά τον Ουίλιαμ Τζόουνς και τον Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς.

Υπήρξε, μάλιστα η εποχή που ενώ η FIBA Europe (του Γιώργου Βασιλακόπουλου) αντιμαχόταν σφόδρα την Ευρωλίγκα, η παγκόσμια FIBA με επικεφαλής τον Μπάουμαν (και σίγουρα την υψηλή προστασία του Στάνκοβιτς) ερχόταν σε πιο στενή επαφή με την Euroleague και τον Τζόρντι Μπερτομέου. Ο Ελβετός παράγοντας όμως θωράκισε και στο έπακρο το κύρος της FIBA.

Το 2007 έγινε μέλος της ΔΟΕ, δείχνοντας ότι η καριέρα του θα εξελισσόταν στο υψηλότερο δυνατό παραγοντικό επίπεδο. Ταυτόχρονα μετέτρεπε εκτός από γενικός γραμματέας τηςε FIBA γινόταν και εκτελεστικός διευθυντής, μεταφέροντας όλες σχεδόν τις αποφάσεις στο ... γραφείο του. Αυτό για τις ανά Ήπειρο ομοσπονδίες δεν ήταν πρόβλημα, αν ο Μπάουμαν δεν είχε βάλειο σε εφαρμογή το σχέδιο ... εξαφάνισής τους. Πράγματι, η αντεπίθεση της παγκόσμιας FIBA ήταν ολομέτωπη και ουσιαστικά επανήλθαμε στο καθεστώς του “ενός ανδρός” που αποφάσισε για όλα.

Ο Μπάουμαν αποφάσισε την αλλαγή στο καλεντάρι, με την ανά τετραετία (και όχι διετία) διεξαγωγή των ηπειρωτικών πρωταθλημάτων, την έμφαση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα (που μετονομάστηκε σε Παγκόσμιο Κύπελλο, κατά τα ποδοσφαιρικά πρότυπα) ενώ είχε άμεση ανάμιξη στη δημιουργία του Τσάμπιονς Λιγκ στην Ευρώπη. Στον Μπάουμαν, επίσης, πρέπει να χρεώσουμε και την ιδέα των παραθύρων, με την επιστροφή των εθνικών ομάδων σε δράση, εν μέσω αγωνιστικής περιόδου. Οι ... θερμές σχέσεις με τον Μπερτομέου, έγιναν και πάλι ψυχρές.

Υποτίθεται ότι τις αποφάσεις του Πάτρικ Μπάουμαν υποστήριζε το Κεντρικό Συμβούλιο της FIBA, ωστόσο η πολιτική όπως όλοι γνωρίζουν χαραζόταν από τον ίδιο τον γενικό γραμματέα και εκτελεστικό διευθυντή. Το συμβόλαιό του μάλιστα είχε επεκταθεί μέχρι το 2031.

Στα χέρια του, πάντως, η FIBA απέκτησε σπουδαία οικονομική ισχύ. Το νέο κτίριο της διεθνούς ομοσπονδίας (το σπίτι του μπάσκετ, όπως ονομάζεται) στη Μάις (δέκα λεπτά με το αυτοκίνητο από τη Γενεύη) είναι ένα μικρό παλάτι: 4 όροφοι, 8.500 τετραγωνικών μέτρων, στο οποίο συστεγάζονται το Hall of Fame της FIBA, το μουσείο του μπάσκετ με 40.000 αντικείμενα από το ίδρυμα Πέδρο Φεράντιθ αλλά και μια βιβλιοθήκη 7.000 βιβλίων. Η κατασκευή κόστισε 25 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα.

Ο μικρόσωμος Ελβετός αποδείχθηκε δαιμόνιος στο να βγάζει χρήματα για την παγκόσμια ομοσπονδία, πουλώντας τα πάντα. Οι wild card για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στοίχιζαν σχεδόν 1.000.000 δολάρια, ενώ πιο ... ακριβά (3-4 εκατ) αποδείχθηκαν τα προολυμπιακά τουρνουά, που για το 2020 είναι τέσσερα.

Την ίδια ώρα το όραμά του για το Παγκόσμιο Κύπελλο με τη συμμετοχή 32 ομάδων θα γίνει πραγματικότητα το 2019 στην Κίνα, ενώ το 3Χ3 που κατά τη γνώμη του ήταν το “μπιτς-βόλεϊ” του μπάσκετ, συμπεριλήφθηκε ήδη στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020.

Πίσω από το χαμόγελο και τη δεδομένη ευγένεια του, κρυβόταν ένας δυναμικός άνθρωπος του μπάσκετ, που δεν δίσταζε να συγκρουστεί ακόμη και με τους ... φίλους του, για να περάσει το δικό του. Ακόμη κι αν οι επιλογές του ήταν λανθασμένες, τις υπερασπιζόταν αλλά ταυτόχρονα είχε την ευελιξία να συνάψει συμμαχίες με ανθρώπους που δεν μιλούσε.

Όλα αυτά ο Πάτρικ Μπάουμαν τα άφησε στη μέση. Είχε πάρα πολλά να κάνει, με το κενό να μοιάζει μεγάλο και δυσαναπλήρωτο. Όταν χάνεται ένας άνθρωπος 51 ετών, κάπως έτσι είναι τα πράγματα.

Η FIBA στην πρώτη ανακοίνωση μετά το θάνατο του, σημείωσε ότι τα καθήκοντά του θα ασκεί μέχρι νεοτέρας η προεδρία υπό τον Χοράσιο Μορατόρε και η διοίκηση της FIBA. Φυσικά κάποια στιγμή θα τεθεί το θέμα της αντικατάστασης του στη θέση του γενικού γραμματέα, με αμφίβολη ωστόσο τη θέληση της διεθνούς ομοσπονδίας να συνεχίσει την πολιτική του ενός, να εξακολουθήσει δηλαδή να υφίσταται και η θέση του εκτελεστικού διευθυντή.

Υπάρχουν πολλές και εύθραυστες ισορροπίες μέσα στους κόλπους της FIBA για να αναδειχθεί ένας νέος Μπάουμαν, που όταν πήρε τα ηνία αμφισβητήθηκε αλλά τον είχε επιλέξει ο ίδιος ο Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς. Τώρα, ο Μπόρα είναι μεν επίτιμος πρόεδρος, αλλά βαδίζει πλέον στα 93 του και μοιάζει αμφίβολο αν μπορεί να συμμετέχει σε οποιαδήποτε διαδικασία.

(κεντρική φωτογραφία: AP Photo/Michel Euler)