Η γκρι φόρμα του Gabor Kiraly

Το αρχέτυπο του παλιού τερματοφύλακα, ένας hipster πριν την εμφάνιση του φαινομένου, η μοναδική φιγούρα του Euro που κατέχει το μυστικό της μηχανής του χρόνου και έχει παγώσει στα early 90’ς.

Ο Gabor Kiraly έρχεται από άλλη εποχή, είναι το αρχέτυπο του ανθρώπου που τα έχει δει όλα στο χορτάρι, έχει μεγαλώσει 3 γενιές, έχει πέσει στη μαρμίτα του vintage και δεν θα σου πρεξενούσε έκπληξη ακόμη κι εάν τον έβλεπες να οδηγεί το πούλμαν της ομάδας και να κερνάει μπύρες την αποστολή.

Είναι ο άνθρωπος που ξέρει πότε θα μιλήσει, γιατί θα μιλήσει και κυρίως τι θα πει, όπως επί παραδείγματι έκανε μετά το βαρύ 0-4 από το Βέλγιο στους άβγαλτους και διαλυμένους συμπαίκτες του. Είναι βέβαιο ότι κάθε ένας από τους συνοδοιπόρους του στην εθνική Ουγγαρίας, έχει να διηγηθεί και ένα περιστατικό, μια ιστορία, μια διδαχή του μοναδικού ανθρώπου που εν έτει 2016 αγωνίζεται ακόμα με τη λεγόμενη "γκρι φόρμα της Κυριακής" σε ένα Euro γεμάτο μοντέρνα κουρέματα, trendy τατουάζ, χτισμένα κορμιά και περιποιημένες φαβορίτες.

ΕΡΩΤΑΣ ΚΕΡΑΥΝΟΒΟΛΟΣ

Ο κόσμος και ειδικά οι Ούγγροι τον λατρεύουν, είναι ένας έρωτας κεραυνοβόλος που φούντωσε ανήμερα 25ης Μαρτίου του 1998 στο Ernst Happel της Βιέννης, ακριβώς στο έβδομο λεπτό. Η Αυστρία έχει κερδίσει πέναλτυ, ο καλός Gabor είναι ήδη 22 ετών, η μόνη διαφορά με το σήμερα στο σουλούπι του είναι πως έχει ακόμα τρίχες στην κεφαλή.

Ο θρυλικός Toni Polster πλησιάζει στη βούλα και κάνει νόημα στο ρεφ για τη μπάλα. Γιατί τη μπάλα την κρατάει ο Kiraly, την έχει αρπάξει με εκείνα τα τεράστια γάντια και τη ζουλάει, "ελέγχει" τον αέρα, την περιστρέφει γύρω από τη μέση, καθαρίζει τη βαλβίδα, τη μπιστάει στο έδαφος. Η φόρμα γκρι, φαρδιά, με τις κάθετες ρίγες στο πλάι.

"Εκείνη" η φόρμα. Το ύφος πάντα το ίδιο, cool και σοβαρό με ελάχιστα ψήγματα άγχους. Δεν έχει σημασία τι έγινε, πως έγινε, γιατί έγινε. Φτάνει ότι έγινε και ο μεγάλος Gabor Kiraly μπήκε στη φίλαθλη ζωή μας και ο χρόνος στάματησε. Έχουμε 2016 κι όμως είναι 1998.

Όταν οι διάφοροι Neuer, De Gea, Courtois, Lloris, κατεβαίνουν απ’ το πούλμαν με εκείνα τα τεράστια ακουστικά και τα fashion τσαντάκια, ο Kiraly σταματάει στον πρώτο ρεπόρτερ και εξηγεί πως δεν έχει αλλάξει στην ουσία η προπόνηση του τερματοφύλακα από το 1995 και τη Haladas του Szombathelyi, την ομάδα της καρδιάς του από το 1982 (!) που εντάχθηκε στις ακαδημίες της.

Έπαιξε κι αλλού, η καριέρα του ειδικά για Ούγγρο ποδοσφαιριστή της νεότερης ιστορίας, είναι αξιοσημείωτη, πέρασε από τη Bundesliga, από την Premier, αλλά μην γελιόμαστε. Ο Kiraly είναι η προσωποποίηση του Μαγυάρου, το τοτέμ της Ουγγαρίας, τον βάζεις δίπλα στο gulas και έχεις το ίδιο αποτέλεσμα: μια διαχρονική ατραξιόν που ισορροπεί μεαστρικά μεταξύ μύθου και cult, μια φιγούρα που φέρνει στο νου νοσταλγία, χαμόγελο και λογής παραβολές.

ΜΟΝΑΧΙΚΟΣ ΙΝΔΙΑΝΟΣ ΣΤΑ ΠΕΝΑΛΤΙ

Ο ίδιος κάποτε είπε για εκείνες τις ακατανόητες φράσεις που ψιθυρίζει κάθε που του εκτελούν πέναλτι, πως αισθάνεται σαν ένας μοναχικός ινδιάνος που πρέπει να ξεφύγει από τους cowboys και σκύβει να μουρμουρίσει στ’ αυτί του αλόγου τον τρόπο διαφυγής. Αυτό ακριβώς έκανε και το ’98 σ’ εκείνο το πέναλτι του Polster, δίχως να έχει σημασία, το ματς δεν ήταν καν επίσημο, δεν υπήρχε διακύβευμα.

Ο Kiraly όμως όπως όλοι οι μάγοι της φυλής, έχει τη δική του ιεροτελεστία, τα δικά του φίλτρα. Ολοκληρώνει την "προσευχή" και πετάει τη μπάλα ράθυμα στον εκτελεστή, υψώνει το βλέμμα και τον κοιτάζει με το ύφος του τύπου που σου λέει "εγώ τελείωσα, βγάλτα πέρα εσύ τώρα".

Ο Polster τον κοίταξε απορημένος, πήρε τη μπάλα, την έστησε στη βούλα και πήρε την απαιτούμενη φόρα. Σε εκείνα τα δευτερόλεπτα της αναμονής, ο Kiraly αφού φτύνει στα γάντια, είναι στο κέντρο της εστίας, με το κορμί κορδωμένο, τα πόδια ευθεία, τα χέρια σταυρωμένα πίσω απ’ την πλάτη. Η εικόνα είναι σαν να βλέπεις μελλοθάνατο που περιμένει την εκτέλεση, άγνωστο αν ο Toni Polster επηρεάστηκε ή όχι, γεγονός είναι όμως ότι η στάση είναι η πλέον ακατάλληλη, διδάσκεται ως η τελευταία που ενδείκνυται για τερματοφύλακα σε εκτέλεση πέναλτι, διότι καλύπτει το μικρότερο δυνατό χώρο στην εστία και δεν υπάρχει χρόνος αντίδρασης.

Ο Kiraly όμως το πέναλτι το έχει μετατρέψει σε κάτι αφηρημένο, θεωρεί ότι είναι κατ’ εξοχήν υπόθεση ψυχολογίας, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το ποδόσφαιρο, είναι πνευματική μάχη. Δέκατα του δευτερολέπτου πριν ο Αυστριακός εκτελέσει, ο σουρεαλισμός φτάνει στο peak, ο Kiraly παραμένει ακίνητος, κάνει ένα βηματάκι μπροστά και ξαπλώνει αριστερά. Ο Polster δεν έχει προλάβει να αντιδράσει, η μπάλα έχει ήδη φύγει από το πόδι του και καταλήγει στη ζεστή αγκαλιά του Gabor.

Την έχει γραπώσει, σηκώνεται αμέσως, διώχνει με νόημα τους συμπαίκτες του και κάνει το βολέ. Cool, πολύ cool. Στο τέλος του ματς κι ενώ η Ουγγαρία έχει κερδίσει εκείνο το ασήμαντο φιλικό με 2-3, εμφανίζεται στην αίθουσα Τύπου με δάκρυα στα μάτια. Έκπληκτοι οι ρεπόρτερς τον ρωτούν τι συνέβη, εκείνος απαντά πως συγκινήθηκε γιατί οι λιγοστοί συμπατριώτες του φώναζαν τ’ όνομά του με τη λήξη.

"Τερματοφύλακας είμαι, όχι τοπ μόντελ"

Δεν προλάβαμε δυστυχώς να ζήσουμε ανάλογη εικόνα στο Euro, οι Ούγγροι ήταν τόσο χαμηλού επιπέδου ομάδα, που η ίδια η πρόκριση από τον όμιλο έμοιαζε με άθλο. Σε καμία περίπτωση βέβαια δεν άξιζαν το βαρύ 0-4 από την παιδική χαρά του Βελγίου, για την ακρίβεια, ο Kiraly δεν το άξιζε. Λέγεται ότι μετά το συγκλονιστικό 3-3 με τους Πορτογάλους στη Λυών, τον πλησίασε ο Ρονάλντο μ’ εκείνο το μισοειρωνικό ύφος και του είπε "ωραίο ματς, μ’ αρέσει που φοράς αυτή τη φόρμα".

"Τη φοράω από το 1996, είμαι τερματοφύλακας και πρέπει να ντύνομαι άνετα, δεν είμαι top model" ήταν η αποστομωτική απάντηση του μεγάλου Gabor. Και δεν έλεγε ψέμματα, παρόλο που επί της ουσίας δεν ήταν δική του επιλογή η θρυλική γκρι φόρμα.

Η ιστορία είναι βγαλμένη από τις πιο χρυσές σελίδες του Ρόι της Ρόβερς στα εικονογραφημένα που διαβάζαμε πιτσιρικάδες: σε ένα εκτός έδρας ματς της Haladas υπό καταρρακτώδη βροχή, η μαύρη "επαγγελματική" φόρμα του τερματοφύλακα είχε γεμίσει λάσπη, ο φροντιστής δεν προλάβαινε να την καθαρίσει και δεν είχε δεύτερη μαζί του. Βρέθηκε μόνο μια γκρι, φαρδιά και φορεμένη φόρμα έναν φοριαμό, άγνωστο σε ποιόν ανήκε.

Δεν είχε σημασία. Ο Kiraly είπε στο φροντιστή ότι δεν έχει πρόβλημα να βγει μ’ αυτήν στο δεύτερο ημίχρονο, έδεσε γερά το λάστιχο στη μέση, βγήκε στο τερέν και μετά από μια συγκλονιστική εμφάνιση έδωσε τη νίκη στην ομάδα αποσοβώντας τουλάχιστον τρία βέβαια γκολ. Κυλήθηκε στη λάσπη, σκούπιζε πάνω της τα λασπωμένα γάντια, την πατούσε με τις τάπες, λιώσαν τα γόνατα, αλλά και πάλι δεν είχε σημασία, το μαγικό φίλτρο είχε βρεθεί.

Η Haladas έκανε 9 σερί νίκες μετά από εκείνο το παιχνίδι, πέτυχε το θαύμα και έμεινε στην κατηγορία απ’ εκεί που όλοι την είχαν χαμένη, δεν την υπολόγιζαν καν. Φυσικό και επόμενο η γκρι φόρμα έκτοτε να μην ξαναβγεί από το σώμα του Kiraly, να γίνει συνώνυμο της τύχης, του καλού σερί, να μετατραπεί σε σημάδι της μοίρας.

Η φόρμα έγινε cult, πολλοί φίλαθλοι της ομάδας πήγαιναν στο γήπεδο φορώντας ανάλογες φόρμες, ο Kiraly έφτασε στο σημείο μετά από πάμπολλες παραινέσεις και αιτήματα, να φτιάξει ένα site και να την πωλεί με 8 χιλιάδες φιορίνια (κάτι λιγότερο από 25 ευρώ).

Λογικά, ήταν η τελευταία μεγάλη διοργάνωση της γκρι φόρμας, ο ιδιοκτήτης της «περπατάει» ήδη το 41 έτος της ηλικίας του (γεννημένος Πρωταπριλιά του 1976) και δεν άφησε κανέναν παραπονεμένο. Πρόλαβε σε τέσσερα ματς και έκανε πολλά από τα "μαγικά", το χορό της βροχής, τις μαγικές διατάσεις, το θεϊκό κόλπο με το βλέμμα και το σώμα αλλού και τη μπάλα κάτω από τα πόδια στην αντίθετη κατεύθυνση, την "προθέρμανση wrestler" πριν μπει στο ρινγκ, το fake shot με το αντίθετο πόδι.

Δεν τον άφησαν να κάνει το καλύτερο, ίσως το πιο διάσημο μαγικό στο ρεπερτόριό του: το βολέ με δοκάρι. Διότι το έχει κάνει κι αυτό, έχει εκτελέσει βολέ με "σπόντα" στο δοκάρι της ίδιας του της ομάδας, ένα τρικ που όπως έχει εξηγήσει ο ίδιος είναι προϊόν πολυετούς προπόνησης και ατέλειωτων ωρών δοκιμών στις προετοιμασίες. Το έχει κάνει στην Ουγγαρία, πήγε να το κάνει κάποτε και στη Herta αλλά τελευταία στιγμή σταμάτησε.

ΣΗΜΑΣΙΑ ΕΧΕΙ Η ΦΟΡΜΑ

Ήταν ένα παιχνίδι κόντρα στο Αμβούργο, το κοινό τραγουδούσε "κάνε το κόλπο με το σουτ", ο θρύλος Gabor έσκαγε τη μπάλα στο χορτάρι και χαμογελούσε.

Ο κόσμος τραγουδούσε και τον "προκαλούσε" να το κάνει σε κάθε βολέ. Μέχρι που ο Kiraly γύρισε φάτσα με το τέρμα και για κάποια δευτερόλεπτα έκανε πως υπολογίζει την τροχιά: "βολέ – οριζόντιο δοκάρι – σπόντα στο κέντρο". Ο κόσμος πάγωσε, η χάβρα μετατράπηκε σε νεκρική σιγή. Ο Gabor έβαλε τα γέλια, έκανε στροφή 180 μοιρών, πήρε λίγο φόρα και εκτέλεσε κανονικά το βολέ. Ο κόσμος σαστισμένος έκανε μερικά δευτερόλεπτα να επανέλθει και να τον αποθεώσει.

Εκείνος είχε γυρίσει στον πάγκο, ύψωσε το χέρι για να καθησυχάσει τον προπονητή που ήταν στα πρόθυρα εγκεφαλικού, το παιχνίδι ήταν ακόμα ισόπαλο. Μιλάμε για θρύλο, για μοναδική περίπτωση ποδοσφαιριστή που ζει κάπου στο 1983 και επικοινωνεί με το σήμερα μέσω μιας γκρι φόρμας. Στο Euro της Γαλλίας ξεπέρασε το Lothar Matthäus και πλέον είναι ο γηραιότερος όλων των εποχών, δεν έχουν σημασία οι τίτλοι, οι ατομικές διακρίσεις, τα ρεκόρ. Σημασία έχει η γκρι φόρμα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Το πιο ωραίο... κακό παιχνίδι του Euro