Ο Προφήτης του γκολ

Ως γνωστόν, η αγάπη των Ιταλών για το ποδόσφαιρο (και δη το καλό και όμορφο ποδόσφαιρο) είναι απύθμενη. Έτσι, το 1976 ο αείμνηστος Sandro Ciotti, "Πατριάρχης" των Ιταλών Σπορτσκάστερς, σκηνοθέτης και ραδιοφωνικός παραγωγός/ηθοποιός τον καιρό που τα σήριαλ έπαιζαν στο ραδιόφωνο, αποφάσισε με δικά του χρήματα και ελάχιστη βοήθεια από συμπαραγωγούς, να γυρίσει μια ταινία-ντοκιμαντέρ ωδή στο Γιόχαν Κρόιφ και στο Total Football του Άγιαξ της δεκαετίας του '70.

Το φιλμ είναι πάρα πολύ προσεγμένο και το έχει ντύσει μουσικά, ο πολύ γνωστός συνθέτης Μπρούνο Μαρτίνο, πατέρας της ιταλικής jazz και διάσημος πιανίστας που έχει επιμεληθεί δεκάδες παραγωγές παγκοσμίως.

Η ταινία, διάρκειας 110 λεπτών, είναι μεν βιογραφικού χαρακτήρα, αλλά κατά βάση ο Τσότι, προσπαθεί να μεταδώσει μια ατμόσφαιρα αφήγησης, σαν να διηγείται ο πατέρας στο γιο μια ιστορία ενός σούπερ Ήρωα. Ξεκινάει από τη γέννηση του μύθου και την είσοδο του μικρού Γιόχαν σε ηλικία 10 ετών στις ακαδημίες του Άγιαξ τo 1957 και πριν τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας του, μας διηγείται το "σημείο μηδεν" όπως το ονομάζει, στην ιστορία του ποδοσφαίρου που ο μικρός Γιόχαν ντεμπουτάρει στην ανδρική ομάδα και σκοράρει αμέσως. H καλή μέρα απ' το πρωί φαίνεται...

Από την επόμενη κιόλας σεζόν, μετά την απόλυση του Βικ Μπάκιγχαμ και τον ερχομό του 38χρονου τότε Ρίνους Μίχελς, ο Κρόιφ μονιμοποιείται στην ενδεκάδα του Άγιαξ και ξεκινάει η επανάσταση στο χώρο του ποδοσφαίρου και στον τρόπο που ο πλανήτης αντιλαμβάνεται το παιχνίδι. Ο Τσόττι, αποθεώνει το Total Football και κύριο εκφραστή του, θεωρεί (μετά τον αρχιτέκτονα Μίχελς) αυτόν τον ξερακιανό arrogant Ολλανδό "επιθετικό" και τα εισαγωγικά είναι του δημιουργού διότι ο ίδιος προτιμά να τον αποκαλεί "Προφήτη" όπως και ο τίτλος της ταινίας.

Ο Άγιαξ σαρώνει τα πάντα στο πέρασμά του, σε 8 χρόνια κερδίζει 6 πρωταθλήματα Ολλανδίας, σηκώνει 3 Κύπελλα Πρωταθλητριών σε 4 συμμετοχές σε τελικούς, ένα Διηπειρωτικό, αλλά πάνω απ' όλα αλλάζει την κοσμοθεωρία του ποδοσφαίρου παγκοσμίως. Είναι η γένεση του Total Football, ενός ποδοσφαίρου όπου έχουν απόλυτη συμμετοχή όλα τα μέλη της ομάδας σε όλο το μήκος και πλάτος του γηπέδου: από τους πλάγιους μπακ Krol και Suurbier, τον εγκεφαλικό Neskeens, τους αέρινους ακραίους Rep και Keizer, τον Haan, αλλά πάνω απ'όλα τον καλύτερο όλων: το Γιόχαν Κρόιφ.

Σε αντίθεση με τους μέχρι τότε καλύτερους του παιχνιδιού, ο Κρόιφ δεν ήταν ο τυπικός επιθετικός, ούτε μέσος. Για την ακρίβεια, τα χαρακτηριστικά του ήταν ένα κράμμα όλων των θέσεων (!) και τα σημαντικότερα προσόντα του ήταν η σκέψη και η αντίληψη του παιχνιδιού οι νεωτερισμοί σε τρίπλες – κινήσεις – πάσες - εμπνεύσεις, το εκπληκτικό ξεπέταγμα, η εύρεση λύσεων σε καταστάσεις που έμοιαζαν μη αναστρέψιμες, το "διάβασμα" της τακτικής του αντιπάλου και η σωστή επιλογή την κατάλληλη χρονική στιγμή είτε σε θέση άμυνας είτε σε θέση επίθεσης. Αυτή ακριβώς η προσέγγιση αντικατοπτρίζει πλήρως τη φιλοσοφία του "Ολοκληρωτικού Ποδοσφαίρου" που δίδασκε ο Μίχελς και έφτασε παραπέρα, με την ερμηνεία που της έδωσε ο Κρόιφ και οι συμπαίκτες του.

Όλα τα παραπάνω ο "Papero d'Oro" όπως τον αποκαλεί ο Τσότι, με μια απίστευτη φινέτσα και συνοδεία αυτού του "περιττού" που μετατρέπει μια ενέργεια από πολύ καλή σε μοναδική. Σε 276 εμφανίσεις με τη φανέλλα του Άγιαξ, πέτυχε 204 γκολ, μοίρασε ατέλειωτες ασίστ και χάρισε μερικά από τα εντυπωσιακότερα highlights που ακόμα και σήμερα, 45 χρόνια μετά, φαίνονται σύγχρονα και αφήνουν το θεατή με ανοικτό το στόμα. Την ίδια χρυσή εποχή, σε 48 συμμετοχές με την Εθνική Ολλανδίας, ο Κρόιφ σημείωσε 33 γκολ και συνολικά στην καριέρα του κέρδισε 10 Πρωταθλήματα (9 με τον Άγιαξ και 1 με τη Μπαρτσελόνα), 3 Κύπελλα Πρωταθλητριών, 1 Διηπειρωτικό και 3 φορές τη "Χρυσή Μπάλα" (το 1971, το 1973 και το 1975)

To τελευταίο μέρος του φιλμ, επικεντρώνεται στην τριετία 71/74 από το ματς-σταθμό στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1972 με τη μεγάλη Ίντερ του Ερρέρα και των Φακέττι, Ματσόλα, τις κόντρες των Ολλανδών με την πολύ δυνατή Εθνική Ιταλίας και ασφαλώς το μεγάλο τελικό του 1974 με τους Γερμανούς του Μπεκενμπάουερ, του Μέλλερ κλπ. Μιλούν για το Γιόχαν Κρόιφ τεράστιες μορφές του ιταλικού ποδοσφαίρου της εποχής, όπως ο Ριβέρα, ο Μπουλγκαρέλι, ο Φακέττι, ο Κινάλια, ο Ντε Σίστι, ο Κόρντοβα, ο Ματσόλα κ.ά.

Στον επίλογο, ο πολύ καλός Τσότι, προσπαθεί να εξηγήσει στοιχεία του χαρακτήρα του Κρόιφ και τους λόγους που ένας πολύ καλός ποδοσφαιριστής χρειάζεται και την εκτός γηπέδου ισορροπία προκειμένου να διαπρέψει και να εξελιχθεί σε μύθο. Περιγράφει τον Κρόιφ ως πολύ έξυπνο άνθρωπο, εκκεντρικό στο βαθμό που του επιτρέπει το ταλέντο και η επίγνωση της ανώτερότητάς του, αλλά και οικογενειάρχη με ανθρώπινες πτυχές άγνωστες στο ευρύ κοινό που έμενε μόνο στον ποδοσφαιριστή Κρόιφ και στη συμπεριφορά του εντός γηπέδου. Για τις όποιες αντιρρήσεις κυρίως δημοσιογράφων της εποχής, σημειώνει ότι όπως όλοι οι μεγαλοφυείς άνθρωποι, ο Γιόχαν Κρόιφ ήταν πολύ εύκολα παρεξηγήσιμος και σίγουρα η οξυδέρκεια και το arrogance που λέγαμε πιο πάνω, ενοχλούσε πολλούς και διάφορους, πολύ απλά επειδή δεν μπορούσαν να τον καταλάβουν.