Τα τεράστια μπάτζετ των 10 ομάδων της F1

O πρώτος αγώνας του παγκοσμίου πρωταθλήματος της Formula 1 διεξήχθη στις 13 Μαΐου του 1950, στο σιρκουί Silverstone. Επρόκειτο για την εξέλιξη του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος ταχύτητας (Grand Prix Racing) πρωταθλήματος ράλι που υπήρχε από τη δεκαετία του '20.

Προφανώς και οι αγώνες διεκόπησαν με το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Η επανεκκίνηση δόθηκε μετά το τέλος των εχθροπραξιών. Το 1946 η FIA (Fédération Internationale de l'Automobile) αποφάσισε να ενώσει τους 7 αγώνες (6 στην Ευρώπη και 1 στην Αμερική) που διεξάγονταν ανεξάρτητα έως τότε, σε έναν.

Οι ενδιαφερόμενοι να μετάσχουν έπρεπε να ακολουθήσουν τους κανόνες που έθεσε η Διεθνής Ομοσπονδία Αυτοκινήτου, σε ό,τι αφορούσε το μονοθέσιο που θα 'χε δικαίωμα συμμετοχής, αλλά και κάθε άλλη φάση της διαδικασίας. Το σύνολο των κανόνων ονομάστηκε Formula. Τα ζητήματα ασφαλείας δεν απασχόλησαν, στο ελάχιστο για την πρώτη δεκαετία. “Η γενική νοοτροπία ήταν πως ο θάνατος ήταν ένα αποδεκτό ρίσκο για όποιον ήθελε να κερδίσει”.

Ένας κανονισμός έδινε το δικαίωμα αλλαγής οδηγού, εν ώρα αγώνα. Για την ακρίβεια, επιτρεπόταν να μοιράζονται ένα αυτοκίνητο δυο οδηγοί!

Δες λίγο τα pit stops του 1950 και του 2016 και θα καταλάβεις πως τότε υπήρχε χρόνος για όλα.

Στη νέα -εκείνη- διοργάνωση είχαν εμφανιστεί 14 ομάδες (4 κατασκευαστές -Alfa Romeo, Ferrari, Maserati και Talbot-και 10 ανεξάρτητες), μαζί με πολλά ιδιωτικά αυτοκίνητα. Τα σασί, η μηχανή και ο αριθμός των μετεχόντων διέφεραν από αγώνα σε αγώνα. Συνολικά διαγωνίστηκαν 79 οδηγοί. Μόνο 22 κατάφεραν να πάρουν έστω έναν βαθμό. Οι 24 από τους 79 δεν τερμάτισαν σε κάποιον αγώνα.

Η σεζόν άρχισε στις 13/5 και ολοκληρώθηκε στις 3/9, με τους αγώνες να διεξάγονται στη Βρετανία (Silverstone), στο Μονακό, την Ελβετία, το Βέλγιο, τη Γαλλία και την Ιταλία (Monza). Δες λίγο πώς ήταν η Monza.

Ένας έγινε στην Ινδιανάπολη -με τη συμμετοχή μόνο Αμερικανών και μόνο αμερικανικών εταιριών και βάσει των δικών τους κανονισμών. Ό,τι συνέβαινε στις ΗΠΑ μετρούσε (;) στη γενική κατάταξη. O πρώτος νικητής της ιστορίας λεγόταν Τζουζέπε Φαρίνα (Alfa Romeo).

Tη δεκαετία του '50 οι αγώνες ήταν πιο μεγάλοι, οι πίστες είχαν τις λακούβες τους, οι οδηγοί δεν ήταν ιδιαίτερα φαν της φυσικής κατάστασης και δεν υπήρχε μεγάλη αξιοπιστία -σε επίπεδο αμαξώματος.

Από το '60 ασχολήθηκαν με αυτά τα θέματα, το '70 άρχισαν οι τεχνολογικές εξελίξεις (που την τελευταία δεκαετία έχουν τερματιστεί), το '70 ανέλαβε ο Μπέρνι Έκλεστον το management και τη διαχείριση των εμπορικών δικαιωμάτων και ένα το πρωτάθλημα μια από τις πλέον επικερδείς επιχειρήσεις.

Έτσι, επέστρεψαν και οι σοβαροί κατασκευαστές, αυξήθηκε ο ανταγωνισμός και το ενδιαφέρον, βελτιώθηκαν οι πίστες, μετά επένδυσαν ιδιώτες, προφανώς και πλακώθηκαν οι ιθύνοντες -γιατί πάντα, κάπου υπάρχει κάποιος που θέλει περισσότερα, αλλά στο τέλος επικράτησε το 'και μια χαρά λεφτά βγάζουμε τώρα'.

Πόσα 'βγάζουν' οι ομάδες

Οι δέκα ομάδες που 'τρέχουν' πια -έκαστη έχει δυο θέσεις- ξοδεύουν σε μια σεζόν το ποσό των 2.6 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Η Mercedes είχε μπάτζετ 450.000.000 ευρώ το 2018, η Ferrari 430.000.000, η Red Bull 350.000.000, η McLaren 250.000.000, η Renault 200.000.000, η Sauber 135.000.000, η Williams 135.000.000, η Τoro Rosso 125.000.000, η Haas 110.000.000 και η Force India 110.000.000.

Το Forbes είχε δημοσιεύσει τις δηλώσεις των εταιριών, για το έτος 2016, κάναμε τη μετατροπή από λίρες σε ευρώ και σας παρουσιάζουμε τι μπαίνει στα ταμεία και τι βγαίνει από αυτά. Η Sauber έχει έδρα στην Ελβετία και καμία υποχρέωση να ανακοινώνει τα οικονομικά της, η Williams και η Renault ανήκουν στο κράτος και άρα οφείλουν να εξηγούν τι κάνουν και το τελευταίο σεντ, με τη Ferrari να ανήκει μεν, στο λαό, αλλά μέσα στα ποσά που καταθέτει ανήκουν και χρήματα από δραστηριότητες που δεν αφορούν τη F1. Δημόσια εταιρία είναι και η Mercedes, μόνο που έχει κάποιες μετοχές στην ομάδα της F1.

Να δώσουμε και ένα παράδειγμα

> Για το 2018, η πρωταθλήτρια Mercedes (έχει την ομάδα και τη High Performance Powertrains -που κατασκευάζει μηχανές. Λειτουργούν ως ξεχωριστές εταιρίες, με διαφορετικές έδρες) είχε μπάτζετ 355.210.000 ευρώ, το οποίο είχε αυξηθεί κατά 31 εκατομμύρια από το 2017.

> Οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με όσα γίνονταν κάθε τριήμερο που είχε αγώνα ήταν συνολικά 950 (+100 από το 2017).

>Τα 133.20.000 προήλθαν από χορηγούς (π.χ. η Petronas είχε δώσει 69.000.000 ευρώ). Όσο πιο κοντά στο... κεφάλι του οδηγού είναι η διαφήμιση, τόσο πιο ακριβά πληρώνεται (20 εκατ. ευρώ είναι το πικ).

> Τα 71.040.000 δόθηκαν από την Daimler, αυτοκινητοβιομηχανία με έδρα στη Στουτγκάρδη, όπου ανήκει το 60% των μετοχών της ομάδας. Το 30% το 'χει ο υπεύθυνος της ομάδας, Toto Wolff και το 10% στον επί τιμής πρόεδρο, Νίκι Λάουντα.

> Τα 155.410.000 είναι από μπόνους και χρήματα για τις επιτυχίες.

Στα έξοδα υπάρχουν χρήματα που δίνονται για την έρευνα και την εξέλιξη, οι μισθοί, η παραγωγή και τα λειτουργικά.

Ο Λιούις Χάμιλτον πήρε πέρυσι 27.512.000 ευρώ, ως ετήσιο μισθό. Ο 'ομόσταυλος' του, Βάλτερι Μπότας έλαβε 8.124.000 ευρώ.

Ο πιο ακριβοπληρωμένος ήταν ο Σεμπάστιαν Φέτελ, ο οποίος πήρε το 2018 44.375.000 ευρώ. Τα λιγότερα χρήματα τα 'έβγαλε' ο Πασκάλ Βέρλεϊν: η Sauber του έδωσε για όλη τη σεζόν 133.125 ευρώ.

Πόσο κοστίζουν τα μονοθέσια

Το τελευταίο αυτοκίνητο στο grid κοστίζει περισσότερα από 2.000.000 ευρώ, σε υλικά. Τα έξοδα των ομάδων αγγίζουν κατά μο ανά έτος τα 222.000.000 ευρώ. Aκολουθούν κάποιες ενδεικτικές τιμές που βρήκαμε στο tsmsportz.com.

> H μηχανή κοστίζει από 6.840.000 έως 8.882.000 ευρώ.

> Τα φτερά θα έλεγες ότι είναι κάπως σημαντικά, καθώς βοηθούν στην ισορροπία του μονοθέσιου στις στροφές και στην επιτάχυνση. Το μπροστά και το πίσω (ένα σετ) 400.000 ευρώ, μαζί.

> Το τιμόνι, που δεν είναι απλό τιμόνι, αλλά περιλαμβάνει τηλεχειριστήριο που παραπέμπει σε αυτό του Playstation, με πολλά περισσότερα κουμπιά και custom made για κάθε οδηγό, κάνει από 44.000 έως 88.000 ευρώ.

> Ένα μέσο μονοθέσιο της Formula 1 χρησιμοποιεί βενζίνη αξίας 445.000 ευρώ, το χρόνο. Σε μια δοκιμή 'φεύγουν' 200.000 λίτρα. Το ντεπόζιτο κάνει 124.000 ευρώ, συν τα έξοδα για τη συντήρηση του, καθώς η παραμικρή απροσεξία ή αμέλεια μπορεί να βάλει φωτιά στο αυτοκίνητο.

Oι τιμές στο γράφημα που ανήκει στο Raconteur είναι σε λίρες και αντιστοιχούν στο 2016. Θέλαμε όμως, μια εικόνα για να 'χετε... μια εικόνα.

>Το κιβώτιο ταχυτήτων κοστίζει 390.000 ευρώ. Kάποιες ομάδες κάνουν upgrade πριν την έναρξη της σεζόν, για να 'χει καλύτερη απόδοση. Αυτή στοιχίζει 140.000 ευρώ.

> Το σύστημα ψύξης κάνει 195.000 ευρώ.

> Κάθε ατύχημα που προκαλεί σοβαρή ζημιά στο μονοθέσιο (σε φτερά, πτερύγια, σασί ή μέρη του κινητήρα) μπορεί να κοστίσει έως και 480.000 ευρώ.

>Το 'κέλυφος' ενός μονοθέσιου της Formula 1 είναι από ειδικό υλικό (ανθρακονήματα) και φτάνει στα 578.000 ευρώ.

> Ένα σετ ελαστικών κοστίζει 1.520 ευρώ.

Οι ομάδες μέσα στα χρόνια

H Ferrari, η Williams, η McLaren και η Haas είναι οι τέσσερις κατασκευαστές/ομάδες που δεν έχουν αλλάξει, από την ημέρα που προέκυψαν στην εικόνα της Formula 1. Η Ferrari εμφανίστηκε από την αρχή (1950), η McLaren το 1966, η Williams το 1977 και η Haas το 2016.

Η Mercedes μπήκε στη Formula 1 το 1954 και κυριάρχησε για δυο χρόνια. Η ομάδα κατασκευαστή προϋπήρχε από το 1971, ως Tyrrell. Η Tyrrell είχε πάρει και τρία πρωταθλήματα και το 1999 την αγόρασε η Bar, με τη Honda να δίνει τον κινητήρα έως το 2006, οπότε πήρε την ομάδα. Το Δεκέμβρη του 2008 η Honda εγκατέλειψε το σπορ και η Brawn GP που δημιουργήθηκε δυο εβδομάδες πριν την εκκίνηση της σεζόν του 2009 έκανε την αγορά, για 1 λίρα. Στην πρεμιέρα, οι 'πιλότοι' της κατέλαβαν τις δυο πρώτες θέσεις και στο τέλος της διαδρομής τον τίτλο (οδηγού και κατασκευαστή). Από το Νοέμβριο του 2009 είχε αναλάβει η Mercedes.

Η Force India παρουσιάστηκε σε εκκίνηση, για πρώτη φορά το 1991, ως Jordan. Το 2005 πουλήθηκε και έγινε Midland Racing, που ένα χρόνο μετά εξελίχθηκε σε Spyker (την πήρε η εν λόγω εταιρία της Δανίας) και ένα χρόνο αργότερα έγινε Force India. Πέρυσι αυτή η εταιρία κήρυξε πτώχευση και ανέλαβε να τη σώσει o Λόρενς Στρολ, Καναδός δισεκατομμυριούχος που έδωσε το ένα μονοθέσιο στο γιο του, Λανς. Το όνομα πλέον είναι Racing Point.

Η ιστορία της Sauber είναι αρκούντως εύκολη και κατανοητή. Δημιουργήθηκε το 1993 και έτρεχε με αυτό το όνομα, έως το 2005. Το 2006 άλλαξε σε BMW Sauber, με την BMW να αγοράζει το πλειοψηφικό πακέτο των μετοχών. Το έδωσε το 2009, αφότου είχε πανηγυρίσει μόλις μια παρουσία σε πόντιουμ. Πού; Στη Sauber που υπάρχει μέχρι σήμερα.

H Αston Martin Red Bull ήταν Stewart από το 1997 έως το 1999, Jaguar από το 2000 έως το 2004 και Red Bull από το 2005 μέχρι σήμερα.

Η εταιρεία με το γνωστό ενεργειακό ποτό αγόρασε και δεύτερη ομάδα, το 2006: τη Minardi που υπήρχε από το 1985. Τη μετονόμασε σε Toro Rosso. Οι ιταλικές αυτές λέξεις μεταφράζονται... όπως και οι αγγλικές λέξεις Red Bull. Δηλαδή, Κόκκινος Ταύρος. Ο μοναδικός όρος της Minardi για να γίνει η πώληση, ήταν η ομάδα να συνεχίζει να λειτουργεί στην ιταλική πόλη Faenza.

Η Renault είναι η ομάδα με την πιο μπερδεμένη ιστορία -και για αυτό την αφήσαμε για το τέλος.

Το 1981 προέκυψε η Toleman, που 'άντεξε' μόλις τέσσερα χρόνια πριν την αγοράσει η Βenetton και της δώσει ο Μίκαελ Σουμάχερ δυο τίτλους παγκόσμιας πρωταθλήτριας. Το 2002 εμφανίστηκε η Renault να ζητήσει και να πάρει την ομάδα -και ακολούθησαν άλλα δυο πρωταθλήματα με τον Φερνάντο Αλόνσο (2005, 2006).

Στο τέλος του 2010 το όνομα άλλαξε σε Lotus Renault GP, αλλά η κατασκευάστρια εταιρία παρέμεινε η Renault το 2011. Το 2012 ανέλαβε η Lotus F1 Team και άλλαξε και το όνομα του κατασκευαστή.

Ενόσω συνέβαιναν όλα αυτά, προστέθηκε μια νέα ομάδα στο πρωτάθλημα -από τη Μαλαισία,με εξασφαλισμένο το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το Lotus. Ονομάστηκε που λες, Team Lotus. Το 2011 λοιπόν, υπήρχε η Lotus και η Lotus, που ουδεμία σχέση είχαν με τη Lotus του '60. Αυτή που άνηκε στη Renault δεν άλλαξε όνομα έως το 2015, όταν επαναγόρασε την ομάδα η γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία.

Οι πιο ξεχωριστοί αγώνες

Photos: Associater Press / Twitter / Formula1.com