O δικός μας "Πέτζα"

Με αφορμή τα γενέθλιά του, σας θυμίζουμε ένα κείμενο του Δημήτρη Καρύδα για τον Πρέντραγκ Στογιάκοβιτς. Από το ξεκίνημα της καριέρας του στην Ελλάδα, το "όχι" στο μυθικό συμβόλαιο του ΠΑΟΚ και την καριέρα στο NBA.

O δικός μας "Πέτζα"

Ο Πρέντραγκ Στογιάκοβιτς είναι πια ένας παλαίμαχος που απολαμβάνει όσα κέρδισε με την αξία του. Ζει με την οικογένεια του στην Κηφισιά, παίζει τένις στον ελεύθερο χρόνο του και όταν τον καλεί το ΝΒΑ παίζει και το ρόλο του "πρεσβευτή" του πρωταθλήματος σε διάφορες χώρες.

Ο "Πέτζα" χρωστάει πολλά στην Ελλάδα και δεν είναι τυχαίο ότι τη διάλεξε για να μείνει όταν σταμάτησε το μπάσκετ. Από την πρώτη στιγμή που πάτησε το πόδι του στη Θεσσαλονίκη αισθάνθηκε Έλληνας και το βασικότερο: Δεν ξέχασε ποτέ παλιούς καλούς του φίλους. Από τους Σέρβους που πέρασαν από τα μέρη μας για να παίξουν μπάσκετ νομίζω ότι δύο αγάπησαν αυτό τον τόπο περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο: Ο Πέτζα και ο Πάσπαλι.

Ο Στογιάκοβιτς βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη στα 17 του λίγο μετά το τέλος του εμφυλίου ακολουθώντας τον δρόμο που είχαν πάρει πολλοί άλλοι συμπατριώτες του πριν απ΄ αυτόν. Ελληνοποιήθηκε με τις γνωστές μεθόδους της εποχής και πήρε το επίθετο Κίνης που ουδέποτε βέβαια χρησιμοποίησε.

Ο καθοριστικός χειμώνας του 1997

Ο χειμώνας του 1997 ήταν ο πιο καθοριστικός της ζωής του. Ήταν η στιγμή που έπρεπε να πάρει την πιο σημαντική απόφαση. Θυμάμαι ότι ο ΠΑΟΚ έπαιζε κάπου κοντά στα Χριστούγεννα σε ένα τουρνουά στη Θεσσαλία. Ήδη, ο Στογιάκοβιτς έδειχνε ότι η κλάση του δεν ήταν για το ελληνικό πρωτάθλημα και είχε ως προίκα την επιλογή του στο νούμερο 14 του ντραφτ από το Σακραμέντο μερικούς μήνες νωρίτερα. Η θέση ήταν η ψηλότερη που είχε πάρει ποτέ παίκτης που έπαιζε στη χώρα μας και ήταν ή είχε πολιτογραφηθεί Έλληνας.

Εκείνες τις μέρες έτυχε να βρίσκομαι στον Βόλο για το τουρνουά και ένα βράδυ στο ξενοδοχείο του ΠΑΟΚ πιάσαμε την κουβέντα. Τον ρώτησα τι σκέφτεται για το μέλλον του και απέφυγε διπλωματικά να μου απαντήσει. Αρκέστηκε σε ένα διφορούμενο "θα δούμε το καλοκαίρι". Ο Σβι Σερφ, προπονητής τότε του ΠΑΟΚ και άλλος ένας άνθρωπος που αγάπησε την Ελλάδα όσο λίγοι όταν ο Πέτζα πήγε στο δωμάτιο του για ύπνο μου είπε ξεκάθαρα την πραγματικότητα: "Θα φύγει για το ΝΒΑ. Δεν τον βλέπεις; Έχει βάλει σκουλαρίκι, προσέλαβε δάσκαλο για να τελειοποιήσει τα Αγγλικά του και όλη τη μέρα ακούει χιπ χοπ. Ετοιμάζεται για να μπει στο πνεύμα του ΝΒΑ με την πρώτη".

Ένα μήνα αργότερα ο τότε πρόεδρος του ΠΑΟΚ μεγαλοκατασκευαστής Απόστολος Αλεξόπουλος τον φώναξε στο γραφείο του και του έβαλε μπροστά του ένα συμβόλαιο που έμοιαζε μυθικό: Του πρόσφερε για να μείνει άλλα πέντε χρόνια στον ΠΑΟΚ 1,5 δισεκατομμύριο παλιές δραχμές. Αν ο Πέτζα το υπέγραφε θα γινόταν ο πιο ακριβοπληρωμένος Ευρωπαίος μπασκετμπολίστας όλων των εποχών. Αλλά παρότι 19 χρονών είχε μυαλό σαραντάρη!

Το αξέχαστο καλάθι και το NBA

Δεν μπήκε καν στον πειρασμό αν και η κοινή λογική έλεγε ότι μπορούσε να πάρει το συμβόλαιο να μείνει στην Ελλάδα και να δοκιμάσει την τύχη του στο ΝΒΑ. Πάλι νέος θα ήταν για το μεγάλο βήμα. Αλλά ο Πέτζα ήθελε τον κόσμο και τον ήθελε ακριβώς εκείνη τη στιγμή. Ευτυχώς, δεν έπεσε στην παγίδα που έχουν πέσει δεκάδες άλλοι ταλαντούχοι παίκτες στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη. Δύο τρία χρόνια αργότερα ο Αλεξόπουλος ήταν φευγάτος από το μπάσκετ, ο ΠΑΟΚ χρωστούσε σε όποιον μιλούσε Ελληνικά και Αγγλικά αλλά ο Στογιάκοβιτς ήταν ήδη σταρ στο ΝΒΑ. Είχε προλάβει στο τελείωμα της ελληνικής του καριέρας με ένα αξέχαστο καλάθι να ρίξει στο καναβάτσο τον Ολυμπιακό και να οδηγήσει τον ΠΑΟΚ στον τελικό των πλέι οφ. Γυρίζοντας πίσω την κλεψύδρα νομίζω ότι εκείνο το καλάθι ήταν η αρχή του τέλους για μια ολόκληρη εποχή στο ελληνικό μπάσκετ. Ο Ολυμπιακός έκανε πολλά χρόνια να ξανασηκώσει κεφάλι και ξεκίνησε η εποχή της παντοκρατορίας του Παναθηναϊκού.

Όπως μου έχει πει η πρώτη χρονιά στο Σακραμέντο ήταν σκέτη φρίκη. Μικρή πόλη, δύσκολο κοινό και δεν έβρισκε χρόνο σε μια ομάδα που έκανε πρωταθλητισμό. Ευτυχώς, ήταν στην ίδια ομάδα με αυτόν που θεωρεί δεύτερο πατέρα ή μεγάλο αδελφό του: Τον Βλάντε Ντίβατς. Ήταν έτοιμος να γυρίσει στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 1999 αλλά ο Ντίβατς τον έπεισε να μείνει. Σίγουρος για το ταλέντο του, είχε περάσει τα ίδια όταν είχε πρωτοπάει στις ΗΠΑ.

Το τριήμερο στην Ουάσινγκτον

Τον Φεβρουάριο του 2001 ήταν να ταξιδέψω στην Ουάσινγκτον για να μεταδώσω το all star game για λογαριασμό της Nova. Ο Πέτζα θα έπαιρνε μέρος στον διαγωνισμό τριπόντων και σκέφτηκα να τον καλέσω την επόμενη να σχολιάσει το παιχνίδι. Τον πήρα τηλέφωνο και με μεγάλη μου έκπληξη μου αρνήθηκε αρχικά. Δεν το περίμενα. Έβαλα ως.…διαμεσολαβητή ένα καλό κοινό φίλο που μου αποκάλυψε ότι ο Πέτζα δεν ήθελε να σχολιάσει το παιχνίδι γιατί φοβόταν ότι θα τον πρόδιδαν τα ελληνικά του. Τέλος πάντων, με τα πολλά τον πείσαμε. Μου έβαλε μόνο δύο όρους. Να κάνει αφιερώσεις στην αρχή του παιχνιδιού στους φίλους τους στη Θεσσαλονίκη και να του πάω μια σακούλα ελληνικά περιοδικά.

Παραμονές του all star game πρόσφερε ένα απαράμιλλο σόου κερδίζοντας τον διαγωνισμό τρίποντων. Ήταν η πρώτη του μεγάλη σεζόν στο ΝΒA, σκόραρε γύρω στους 20 πόντους μέσο όρο και έβλεπε τα καλάθια σαν βαρέλια. Στην πίσω μεριά του καλαθιού που σούταρε είχε μαζευτεί όλο το Σέρβικο λόμπι να τον υποστηρίξει: Σάκοτα, Τάρλατς (που ήταν την ίδια εποχή στους Μπουλς) και όλοι οι παρόντες συμπαίκτες του από το Σακραμέντο.

Την επόμενη καθίσαμε δίπλα-δίπλα στις θέσεις σχολιαστών. Μέχρι και πέντε λεπτά πριν το τζάμπολ και την έναρξη της μετάδοσης μιλούσε συνεχώς στο κινητό του στα Ελληνικά. Μόνο τότε διαπίστωσα ότι είχε κρατήσει το ελληνικό κινητό του και τον έπαιρναν όλοι του οι φίλοι από τη Θεσσαλονίκη. Όταν άρχισε να κάνει αφιερώσεις κατάλαβα πόσους πολλούς φίλους είχε κάνει. Κάποια στιγμή τον σταμάτησα και του είπα ότι θα συνεχίσει στο δεύτερο ημίχρονο. Κόντευε το τζάμπολ και εκείνος αράδιαζε την αγάπη του σε παλιούς φίλους. Η όψιμη δόξα δεν τον είχε αλλάξει όπως δεν τον άλλαξε ποτέ στη διαδρομή. Χειμώνας στο ΝΒΑ, καλοκαίρι στη Χαλκιδική παρέα με τον "αδελφό" του Γιάννη Γιαννούλη και τους υπόλοιπους φίλους.

Στη μετάδοση ήταν άψογος. Επικοινωνιακός με χιούμορ και μου έμεινε η απορία τι φοβόταν από τα Ελληνικά του. Στο ημίχρονο έκανε κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στα χρονιά οποιουδήποτε all star game. Φώναξε στις θέσεις μας τον Κρις Ουέμπερ που ήταν συμπαίκτης του στο Σακραμέντο και έπαιζε στον αγώνα και του πήρε συνέντευξη. Αν όπως λέει ο Αντι Γουόρχολ όλοι έχουμε δικαίωμα σε 15 λεπτά δόξας ο Πέτζα μου πρόσφερε το δικό μου τρίλεπτο. Οι κάμερες του ESPN στράφηκαν πάνω τους με την αφεντιά μου στη μέση και την εικόνα να ταξιδεύει σε όλο τον πλανήτη. Σε εκείνο το αξέχαστο τριήμερο μου γνώρισε σχεδόν όλους τους all star παίκτες του ΝΒΑ και μίλησα με σταρ που δεν θα είχα ποτέ άλλοτε την ευκαιρία να συναντήσω χαλαρά και μακριά από κάμερες, συνεντεύξεις τύπου και αγώνες. Και όλοι τον λάτρευαν. Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς στην Τουρκία οδήγησε τη Σερβία στην κατάκτηση του Ευρωμπάσκετ και ο ίδιος βγήκε MVP της διοργάνωσης. Κρατώντας τα δύο κύπελλα στα χέρια του και πριν καν πάει στα αποδυτήρια να πανηγυρίσει κατευθύνθηκε στο στούντιο που είχε στήσει η Nova μέσα στο γήπεδο. Το είχε υποσχεθεί νωρίτερα στον μακαρίτη τον Φίλιππο Συρίγο. Και η πρώτη συνέντευξη που έδωσε ως πρωταθλητής Ευρώπης δεν ήταν σε Γιουγκοσλαβικό κανάλι αλλά σε ένα ελληνικό!

Πήρε αυτό που του έλειπε

Φυσικά ξαναβρεθήκαμε στα διάφορα ταξίδια μου στην Αμερική. Ποτέ δεν έλεγε όχι σε μια συνάντηση για καφέ, να τα πούμε για το μπάσκετ, να μάθει νέα από την Ελλάδα από πρώτο χέρι. Τα τελευταία τέσσερα χρόνια του στο ΝΒΑ είχε ζοριστεί πολύ με το πρόβλημα που είχε στη μέση του αλλά ευτυχώς δεν τα παράτησε. Έμεινε να παλεύει για αυτό που του έλλειπε και τελικά το πήρε με το Ντάλας: Το δαχτυλίδι του πρωταθλητή στην τελευταία σεζόν μιας σπουδαίας καριέρας.

ΥΓ: Συνηθίζω να χρησιμοποιώ την απόφαση του Πέτζα να πει όχι στον ΠΑΟΚ ως ένα παράδειγμα για πολλούς Έλληνες παίκτες που προτίμησαν να είναι πρώτοι στο χωριό παρά δεύτεροι στην πόλη. Μόνο τα πέντε τελευταία χρόνια της καριέρας του στο ΝΒΑ ο Στογιάκοβιτς πήρε περισσότερα από όσα θα έπαιρνε αν είχε μείνει στον ΠΑΟΚ. Αν τα έπαιρνε ποτέ…. Αυτό για όσους μετράνε τα πράγματα με κριτήριο τα χρήματα. Για εκείνους που προτιμούν τη δόξα η σύγκριση είναι ακόμη πιο ανισοβαρής.

* Το παραπάνω κείμενο είχε γραφτεί πριν από 8 μήνες με αφορμή την τεράστια τιμή για τον Στογιάκοβιτς όταν αποσύρθηκε η φανέλα του από τους Σακραμέντο Κινγκς. Και είναι πάντα επίκαιρο.

News 24/7

24MEDIA NETWORK