Το μνημείο - σύμβολο που ενώνει πλέον Ερυθρό Αστέρα και Παρτιζάν

Το Βελιγράδι, ανεξαρτήτως εποχής, έχει μια χαρακτηριστική ευωδία. 'Μυρίζει' μπάσκετ, είτε το πυκνό χιόνι σκεπάζει τα πάντα είτε τα δέντρα είναι ανθισμένα. Θα ήταν η αδιαμφισβήτητη πρωτεύουσα του σπορ στην Ευρώπη, αν ετίθετο ποτέ ζήτημα διεκδίκησης του χρίσματος.

Είναι η αύρα που αναδύει, είναι η παράδοση που φέρνει από τα 40s, είναι η κληρονομιά που κουβαλά, είναι -μεταξύ όλων αυτών- η ιστορία του Καλεμέγκνταν Παρκ. Εκεί που γεννήθηκε, ωρίμασε και 'θέριεψε' το γιουγκοσλάβικο μπάσκετ. Μια διαφορετική εκδοχή του 'Ράκερ Παρκ' στο Χάρλεμ της Νέας Υόρκης. Ένας χώρος 'ιερός', ο οποίος ταυτίζεται με τη σχεδόν παράλληλη πορεία δύο 'άσπονδων εχθρών', του Ερυθρού Αστέρα και της Παρτιζάν, αφού εκεί τέθηκαν αντιμέτωποι για πρώτη φορά και κάμποσα χρόνια στη συνέχεια. Προτού μάθουμε τη 'Χάλα Πιονίρ'.

Από την Τετάρτη (12 Δεκεμβρίου) τούς ενώνει κάτι ακόμα. Ένα επιβλητικό και καλαίσθητο μνημείο που τοποθετήθηκε στα... σύνορα των ανοικτών γηπέδων των δύο πανίσχυρων πόλων του σέρβικου αθλητισμού. Ένα μνημείο που ορίζει το σημείο μηδέν, θυμίζοντας πως ο θεμέλιος λίθος του τεράστιου οικοδομήματος τοποθετήθηκε ακριβώς εκεί.

Η ιδέα για την κατασκευή του και η έμπνευση για τη σχεδίαση ανήκε στη μόλις 24 ετών Νατάσα Κοβάσεβιτς. Ένα μεγάλο ταλέντο του γυναικείου μπάσκετ στη χώρα, ένα κορίτσι του Βελιγραδίου με πέρασμα από Αστέρα και Παρτιζάν, το οποίο τον Σεπτέμβριο του 2013 έχασε το αριστερό πόδι του (από το γόνατο και κάτω) σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα (σκοτώθηκαν ο προπονητής και ο γενικός διευθυντής της ουγγρικής Γκιόρ), αγωνίστηκε ξανά σε επίσημο παιχνίδι όντας η πρώτη παίκτρια της ιστορίας με πρόσθετο μέλος και το 2016 αποφάσισε να σταματήσει την καριέρα της.

Τα αποκαλυπτήρια των 'χεριών που ενώνονται κρατώντας μια μπάλα του μπάσκετ' συμβάδισαν με την 70η επέτειο από την ίδρυση της Σέρβικης Ομοσπονδίας μπάσκετ και ως μνημείο αφιερώθηκε στους παίκτες που μετείχαν στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του Μπουένος Άιρες το 1950 με καθοδηγητή τον Γάλλο Ανρί Ελ. Σ' εκείνο το ρόστερ θα βρεις και τον Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς ( γεν.γραμματέας της FIBA από το 1976 ως το 2002) με τον Νεμπόισα Πόποβιτς, τους δύο από τους τέσσερις της 'Αγίας Τετράδας' του γιουγκοσλαβικού μπάσκετ.

Στο τουρνουά που κατέκτησε αήττητη η Αργεντινή (6 νίκες - 0 ήττες) η Γιουγκοσλαβία τερμάτισε 10η μεταξύ 10 ομάδων. Εκείνη η ομάδα ωστόσο ήταν το μείγμα που προκάλεσε την 'έκρηξη' των επόμενων ετών-δεκαετιών, με συνέπεια τα χειροπιαστά αποτελέσματα από τα 70s και μέχρι σήμερα.

Την τότε εθνική ομάδα αποτελούσαν κατά βάση από παίκτες του Ερυθρού Αστέρα και της Παρτιζάν. Σύλλογοι που ιδρύθηκαν με διαφορά μόλις επτά μηνών (4 Μαρτίου 1945 με 4 Οκτωβρίου 1945) και αποτέλεσαν έκτοτε τους ισχυρούς πυλώνες της ανάπτυξης των σπορ σ' ολόκληρη την επικράτεια του... Τίτο.

Τα 'στρατηγεία' αμφότερων ήταν στο Καλεμένγκταν Παρκ, πίσω από τα τείχη και δίπλα στο επιβλητικό φρούριο, το οποίο ιδρύθηκε τον 3ο αιώνα π.Χ, επεκτάθηκε από Ρωμαίους και ανακατασκευάστηκε από Βυζαντινούς και Ρώσους - εκεί φυλακίστηκε και βασανίστηκε πριν οδηγηθεί σε θάνατο ο Ρήγας Φεραίος. Σήμερα είναι, σε μεγάλο βαθμό, ένα πολεμικό μουσείο!

Το φρούριο φιγουράρει στη συμβολή των ποταμών Δούναβη και Σάβα. Στον ίδιο χώρο που τ' ανοικτά γήπεδα των δύο ομάδων έχουν παραμείνει απείραχτα και αναλλοίωτα, παρά την εχθρότητα που αναπτύχθηκε με την πάροδο των ετών. Εκσυγχρονίστηκαν φυσικά, δεν έχουν χώμα ή μπετό που 'σακατεύει' τα γόνατα. Εξακολουθούν όμως να γειτνιάζουν. Πλέον δεν τους χωρίζει ούτε το ψηλό τείχος, τα ενώνει το ενιαίο σύμβολο του μπάσκετ της χώρας.

Ο Σάσα Ντανίλοβιτς, παιδί της Παρτιζάν ( όπως ο Ζάρκο Πάσπαλι), αλλά νυν πρόεδρος της Ομοσπονδίας - ενωτικός δηλαδή, δεν θα μπορούσε να το θέσει πιο όμορφα.

Προπονήθηκα πολλές ώρες σε αυτά τα γήπεδα. Αρχικά πήγαινα στο γήπεδο της Παρτιζάν και όταν ο ήλιος ανέβαινε στον ουρανό πήγαινα δίπλα, σε αυτό του Ερυθρού Αστέρα, όπου υπήρχε περισσότερη σκιά. Αυτά τα γήπεδα είναι κάτι σαν το σπίτι μου. Είναι πολύ σπουδαίο που καταρρίψαμε τον φράχτη που τα χώριζε, καθώς πλέον τα παιδιά μπορούν να πηγαίνουν με μεγάλη ευκολία από το ένα στο άλλο για να παίζουν.