Ο υψηλός πυρετός της Παιδείας

Το ότι η ελληνική Παιδεία δεν βιώνει και τις πιο ανθηρές της ημέρες είναι λίγο πολύ γνωστό και αποτελεί σχεδόν κοινή παραδοχή. Το ότι ασθενεί βαριά φαίνεται από τις συνεχείς κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών, των φοιτητών και εσχάτως και των μαθητών.
Ένα από τα πάγια αιτήματα είναι η αύξηση των δαπανών για την παιδεία. Τι συμβαίνει όμως στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης, αλλά και του κόσμου γενικότερα;
Οι εκθέσεις του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, γνωστότερου και ως ΟΟΣΑ, δίνουν μια διόλου κολακευτική εικόνα για την χώρα μας και κατά τα άλλα μπορούν να λειτουργήσουν ως θερμόμετρο που μετράει τον υψηλό πυρετό της ελληνικής παιδείας.
Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι σύμφωνα με τον τελευταίο επικαιροποιημένο πίνακα του ΟΟΣΑ για τις δαπάνες για την Παιδεία, η χώρα μας καταλαμβάνει μια από τις τελευταίες θέσεις. Στην τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ, με έτος αναφοράς το 2003, η χώρα μας βρισκόταν πολύ χαμηλότερα από το μέσο όρο των δαπανών επί του ΑΕΠ για την εκπαίδευση.
Στις 28 χώρες του Οργανισμού που προσμετρήθηκαν στην έκθεση, ο μέσος όρος ήταν 5,5% και στην Ελλάδα δεν υπερέβαινε το 4%. Οι συγκρίσεις προκαλούν θλίψη. Η Δανία δαπανούσε ετησίως για την Παιδεία ποσοστό της τάξεως του 8,3% και ευλόγως βρισκόταν στην πρώτη θέση.
Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ και νυν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Πολωνία και η Ουγγαρία, δαπανούσαν ποσοστό επί του ΑΕΠ για την Παιδεία, αρκετά πάνω από το μέσο όρο του ΟΟΣΑ. Ενδεικτικά η Ουγγαρία δαπανούσε το 5,9% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της στην εκπαίδευση και η Πολωνία το 5,8%.
Τα στοιχεία προφανώς δεν περιποιούν τιμές στην ελληνική Παιδεία. Βάσει της έκθεσης στην χώρα μας δαπανώνται ετησίως 4.058 ευρώ ανά μαθητή.Οι αντίστοιχες δαπάνες ανά μαθητή στη Νορβηγία φτάνουν στα 10.154 ευρώ ετησίως, ενώ στη γειτονική μας Ιταλία οι ετήσιες δαπάνες ανά μαθητή ανέρχονται σε 7.568 ευρώ.
Στην Ανώτατη Εκπαίδευση οι αριθμοί είναι ακόμα χειρότεροι για την χώρα μας. Τα χρήματα που αναλογούν ανά φοιτητή το χρόνο είναι 4.731 ευρώ, πολύ λιγότερα από κάθε χώρα μέλος του ΟΟΣΑ, αλλά ακόμα και από χώρες με χαμηλότερο επίπεδο ανάπτυξης όπως η Μαλαισία και η Χιλή.Στην όχι και τόσο πλούσια Ιρλανδία τα χρήματα που αναλογούν ετησίως ανά φοιτητή είναι 9.809 ευρώ, στη Δανία 15.183 ευρώ και στη Νορβηγία 13.739 ευρώ.
Το «θερμόμετρο» του ΟΟΣΑ πράγματι επιβεβαιώνει τον υψηλό πυρετό της ελληνικής Παιδείας. Μιας παιδείας που τείνει να γίνει ο μεγάλος και διαχρονικός ασθενής στην χώρα μας.