Ο εμπνευστής της Χρυσής Μπάλας και του Champions League

O τύπος που εμπνεύστηκε τη 'Χρυσή Μπάλα' ήταν αυτός που σκέφτηκε, οργάνωσε και εκτέλεσε αυτό που ξέρεις σήμερα ως Champions League. Παρ' όλα αυτά, ο Γκαμπριέλ Ανό δεν έχει ούτε άγαλμα, ούτε δρόμο, ούτε γήπεδο με το όνομα του.

Ο εμπνευστής της Χρυσής Μπάλας και του Champions League

Το "Ballon d'Or" μεταφράζεται ως "Χρυσή Μπάλα". O αυθεντικός όρος του βραβείου που παρέλαβε φέτος ο Λούκα Μόντριτς -για να λήξει το δίπολο Μέσι-Ρονάλντο που ζούσαμε από το 2007- είναι στα γαλλικά, διότι Γάλλος ήταν αυτός τον εμπνεύστηκε και το εκτέλεσε. Το όνομα του είναι Gabriel Hanot (Γκαμπριέλ Ανό).

Ο εμπνευστής της Χρυσής Μπάλας και του Champions League

Παραδίδει την πρώτη χρυσή μπάλα στον Στάνλεϊ Μάθιους.

Ο άνθρωπος που πρόσφερε μια από τις πιο λαμπρές τελετές και τιμές του παγκοσμίου ποδοσφαίρου -κάτι που θα συνεχίσει να ισχύει και μετά την εξοργιστική απαίτηση του οικοδεσπότη της τελευταίας βραδιάς, DJ Martin Solveig από την πρώτη νικήτρια της γυναικείας Χρυσής Μπάλας, Άντα Χέγκερμπεργκ να κάνει twerk στην παραλαβή- υπήρξε ποδοσφαιριστής που έγινε και διεθνής, πριν εγκαταλείψει και γίνει δημοσιογράφος.

Για την ακρίβεια, σύμβουλος ως εξπέρ του ποδοσφαίρου. Χάριν αυτού η Γαλλία απήλαυσε το πρώτο επαγγελματικό πρωτάθλημα (1932) και ο πλανήτης το Champions League (1955), ενώ χρόνο μετά, εμπνεύστηκε τη “Χρυσή Μπάλα”. Την πρότεινε στο -εβδομαδιαίο περιοδικό που πρωτοκυκλοφόρησε το 1946- France Football για να το στηρίξει και να το χορηγήσει, ως εξής: βράβευση για τις οποία θα αποφασίζουν δημοσιογράφοι και θα αφορά τον καλύτερο παίκτη κάθε έτους που τελειώνει.

Έως το 1995 αφορούσε μόνο Ευρωπαίους ποδοσφαιριστές. Μετά η λίστα 'άνοιξε' και το 2007 το βραβείο αναγνωρίστηκε ως παγκόσμιο. Για έξι χρόνια έγινε σε συνεργασία με τη FIFA. Δεν κράτησε.

Δείτε ποιοι ψηφίζουν από κάθε έθνος. Την ψήφο της Ελλάδας έχει αναλάβει ο Μάνος Σταραμόπουλος, ο οποίος ως πρώτη επιλογή έδωσε τον Γκριεζμάν, ως δεύτερη τον Μόντριτς και ακολούθησαν οι Βαράν (ο καλύτερος αμυντικός του τελευταίου Παγκοσμίου Κυπέλλου, πρωταθλητής κόσμου και πρωταθλητής Ευρώπης), Ρονάλντο και Σαλάχ.

Πάμε όμως, να δούμε ποιος ήταν αυτός ο τύπος, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω σκέφτηκε, οργάνωσε και εκτέλεσε αυτό που ξέρεις σήμερα ως Champions League, μέσω άρθρου που δημοσιεύτηκε στο 17ο τεύχος του The Blizzard.

Η εθνική Γαλλίας έπαιζε με την Ισπανία, στις 19/6 του 1949, βορειοδυτικά του Παρισιού, στο Stade de Colombes, το κύριο στάδιο των Ολυμπιακών Αγώνων του 1924, αυτό που εμφανίζεται στην ταινία “Οι Δρόμοι της Φωτιάς” των τεσσάρων Όσκαρ, εκ των οποίων το ένα ήταν για τη μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου.

Οι “τρικολόρ” δεν είχαν πολλές ελπίδες πρόκρισης στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1950. Διεκδικούσαν μόνο το momentum. Το 1-5 μπροστά στο κοινό τους είχε ως συνέπεια καυστικούς τίτλους. Όπως το “"Μια ανατροπή είναι η μοναδική ευκαιρία της σωτηρίας της Γαλλίας!" (ναι, τέτοια βαρβαρότητα) της L' Equipe, που φιλοξενούσε δυο σελίδες με πλάνο αναγέννησης και αναφορά σε κάθε σύμπτωμα της 'ασθένειας' που είχε 'χτυπήσει' την καρδιά του γαλλικού ποδοσφαίρου.

Έγραψαν για 'τους υπερτιμημένους ποδοσφαιριστές, που έπαιρναν 120.000 φράγκα το μήνα -δέκα φορές το βασικό μισθό ενός Γάλλου' και για τη μείωση των ομάδων 'έως 16 στην πρώτη κατηγορία'. Επίσης, τόνιζαν ότι θα ήταν χρήσιμο να μεσολαβούν τουλάχιστον 3 ημέρες μεταξύ των αγώνων και πρότειναν την ελεύθερη είσοδο των παιδιών, στα γήπεδα.

Μια μικρή λεπτομέρεια: μεγαλύτερη εντύπωση από το παρεμβατικό του άρθρου, έκανε η υπογραφή του συντάκτη. Ήταν αυτή του Γκαμπριέλ Ανό, τότε εκδότη της L' Equipe. Ο Ανό ήταν και τεχνικός σύμβουλος της εθνικής, από το Δεκέμβριο του 1945. Τυπικά, προπονητής ήταν ο Γκαστόν Μπαρό που περιοριζόταν σε χρέη βοηθού του Ανό.

Πρότεινε Απαίτησε, δημοσίως την απόλυση του

Για τα χαϊρια του έγραψε και στο πρωτοσέλιδο. Πως “ δεν κατάφερε να πετύχει. Αν αυτό είναι αρκετό για να καταδικαστεί, ας τον αντικαταστήσουμε με έναν νέο προπονητή που πρέπει να βρεθεί, δεδομένου ότι ο προηγούμενος δεν κατάφερε να προσφέρει τις απαραίτητες εμφανίσεις από τους παίκτες που επέλεξε”.

Η παραίτηση του έγινε αποδεκτή μέσα σε 24 ώρες. Όχι λόγω της ήττας από την Ισπανία, αλλά επειδή ουδείς είχε την επιθυμία να τα βάλει μαζί του. Δεν υπήρχε κάποιος που να μην τον σεβόταν. Όπως δεν υπήρχε κάποιος που να μην τον φοβάται. Συναίσθημα που ο ίδιος δεν γνώριζε.

Είχε αποδράσει από στρατόπεδο των Γερμανών, στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Είχε πάει εθελοντικά στην αεροπορία του γαλλικού στρατού “που ήταν ισότιμο του να παίζεις ρουλέτα με δυο σφαίρες στη θαλάμη, αντί για μία”. Από το 1914 έως το 1918 είχαν καταταγεί στην αεροπορία 17.300 Γάλλοι. Το 31% εξ αυτών (5.533 άνθρωποι) σκοτώθηκαν.

Ο Ανό έζησε, αλλά όχι χωρίς να του 'χει αφήσει ο πόλεμος 'κουσούρια'. Για αρχή, έκοψε τις χειραψίες. Έλεγε “πέραν του ότι είναι ανθυγιεινές, δεν βλέπω κάποιο λόγο για να γίνονται”. Δεν συνήθιζε να μιλάει πολύ, ούτε να προσπαθεί να είναι ευγενικός. Ο Ζαν Προυφ, εκ των βασικών παικτών στη μεταπολεμική εθνική, είχε καταθέσει τι του είπε ο Ανό σε τηλεφώνημα, τον Απρίλιο του 1949, στις 4 το πρωί, έπειτα από ήττα (4-1 στην Ολλανδία). Σημείωση: ο Προυφ ήταν αρχηγός εκείνου του ματς.

“Δεν πιστεύω να κοιμάσαι, έπειτα από το παιχνίδι που κάνατε. Εγώ δεν μπορώ να κοιμηθώ. Αύριο, στο πρωινό θα εξηγήσεις στους συμπαίκτες σου γιατί δεν αξίζεις να μείνεις με εμάς, για το επόμενο ματς και μετά θα πάρεις το πρώτο τρένο πίσω στη Γαλλία”.

Οι δυο τους συναντήθηκαν στο λόμπι του ξενοδοχείου, στο Ρότερνταμ. “ Με ρώτησε 'είσαι ακόμα εδώ;'. Από σεβασμό δεν αντέδρασα. Αφήστε που δεν υπήρχαν και πολλά να πω. Ήμουν από τους αγαπημένους του και έδειχνε σε όλους πως δεν κάνει χάρες”.

Στα κείμενα που 'χουν γραφτεί και τον αφορούν, δυο επίθετα συναντιούνται παντού. Το “σκληρός” και “ψυχρός”. Το βέβαιο είναι ότι είχε άποψη. Και την έλεγε, χωρίς όμως, να γίνεται προσβλητικός -μπροστά σε κόσμο, τουλάχιστον.

Είχε αναγνωριστεί ως η επιτομή “νους υγιής εν σώματι υγιές” και όσοι συναναστρέφονταν μαζί του γνώριζαν ότι η πνευματική αυστηρότητα και η ηθική ακεραιότητα ήταν αδιαμφισβήτητα στοιχεία. Άνηκε σε μεσοαστική οικογένεια, πήγε σε καλό σχολείο, όπου διαπίστωσε την κλίση του στις γλώσσες και ανακάλυψε ένα περίεργο παιχνίδι με μπάλα που άρεσε σε όλους -αλλά όχι στον αδελφό του, φαν του ράγκμπι. Άρχισε να ασχολείται και γρήγορα πήγε στην US Tourcoing, με την οποία πήρε και τίτλο (της USFSA, το 1910). Δυο χρόνια πριν είχε γίνει ο μικρότερος σε ηλικία που επελέγη για διεθνής.

Λάτρευε τη γερμανική κουλτούρα τόσο που μετακόμισε στη χώρα, όταν ήταν 20, διακόπτοντας την καριέρα του ποδοσφαιριστή. Βλέπεις, στα 18 ήταν από τους καλύτερους εξτρέμ της Γαλλίας. Παρ' όλα αυτά, δεν τον φώναξαν στην εθνική (υπήρχε μια σύγκρουση 'εγώ' και ιθυνόντων). Σπούδασε για δυο χρόνια στο Ρίνο και έπαιξε στην FC Preussen.

Ο εμπνευστής της Χρυσής Μπάλας και του Champions League

Οι δυο διοργανώτριες αρχές του ποδοσφαίρου στη χώρα του (CFI και USFSA) πλακώνονταν για όλα, πλην ενός: της τύχης που έπρεπε να 'χει ο νέος που τους παράτησε για να πάει στη Γερμανία. Αυτό άλλαξε μετά τη μετεγκατάσταση του στην πατρίδα του. Έγινε διεθνής και έπαιξε σε 12 ματς, με αυτήν την καταμέτρηση να σταματά λόγω πολέμου.

Η τελευταία ήταν τον Μάρτιο του 1919, εναντίον του Βελγίου. Ήταν 30 χρόνων. Ακολούθησε ένα αεροπορικό ατύχημα και η αλλαγή ρότας. Ήταν άλλωστε, ένας από τους πιο επιτυχημένους παίκτες της γενιάς του. Άρχισε να γράφει σε εφημερίδες. Όχι μόνο για το ποδόσφαιρο, αλλά και για το γκολφ όπως και την αεροπλοΐα.

Για το ποδόσφαιρο έγραφε όσα έβλεπε. Το μότο του ήταν “πες μου πώς παίζεις και θα σου πω ποιος είσαι” και η βασική αρχή “το πρώτο που πρέπει να μαθαίνει ένα παιδί όταν παίρνει την μπάλα, είναι να την κλωτσά. Όχι να τρέχει με αυτήν”.

Ο εμπνευστής της Χρυσής Μπάλας και του Champions League

Άρχισε να προτείνει και επαναστατικές ιδέες. Το Πρωτάθλημα Πρωταθλητριών ήταν δική του ιδέα και πήγε στην L' Equipe για να βάλει πλάτη στην εκτέλεση.

Τα βρετανικά μέσα είχαν δημοσιεύσει πως οι Wolverhampton Wanderers ήταν πρωταθλητές κόσμου. Εκείνος έγραψε πως αυτό δεν ισχύει και εξήγησε και το γιατί. Τρεις ημέρες μετά, συνάδελφος του πρότεινε τη συνάντηση των συλλόγων, για να περάσουν από τη θεωρία στην πράξη. Η FIFA απέρριψε το ενδεχόμενο εμπλοκής -είπε πως δεν έβρισκε ενδιαφέρον το project- και ο Ανό προχώρησε με παρουσίαση στη Σύσκεψη της UEFA. Άρεσε σε όλα τα μέλη, πλην της γαλλικής ομοσπονδίας -που είχε για γενικό γραμματέα το μέλος της FIFA που είχε προβάλει αντιστάσεις.

Ήταν ο Henri Delaunay, πρώην διαιτητής, γενικός γραμματέας της Comité français interfédéral (CFI), προγόνου της γαλλικής ομοσπονδίας, ο οποίος είχε προτείνει το Euro από το 1927 και φοβόταν πως θα το διαγράψει το Champions League.

Η πρώτη κούπα δόθηκε με τη χορηγία της L' Equipe. Ε, μετά το ενέταξε στο παγκόσμιο καλεντάρι η παγκόσμια ομοσπονδία, με την προϋπόθεση να πληρούνται προϋποθέσεις και να δεχθεί η UEFA να το 'τρέξει'. Ο Ανό εμπνεύστηκε και το Concours du jeune footballeur (σειρά από τεστ για νέους παίκτες, πριν την έναρξη του τελικού του Κυπέλλου, το οποίο διήρκεσε από το 1930 έως το 1979 και ανέδειξε παίκτες όπως οι Raymond Kopa, Jean-Michel Larqué και Christian Sarramagna).

Μπήκε στο κλαμπ των ατόμων που έκαναν επαγγελματικό το γαλλικό ποδόσφαιρο (1932), οργάνωσε το πρώτο σεμινάριο προπονητών που έγινε ποτέ στην Ευρώπη και συνέχισε να είναι πολέμιος όσων επέμεναν να προσδιορίζονται από τη δύναμη που διέθεταν.

Ο εμπνευστής της Χρυσής Μπάλας και του Champions League

Για άνθρωπος που πρόσφερε στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο όσα λίγοι, είναι κομματάκι περίεργο που δεν υπάρχει δρόμος ή σχολείο ή γυμναστήριο ή γήπεδο που να φέρει το όνομα του. Δεν έχει στηθεί κάποιο άγαλμα του σε πόλη ή έξω από το France Football ή έστω κάπου στην L Equipe. Υπάρχει μια γωνιά, στο υπόγειο των αρχηγείων της UEFA. Πέθανε στις 10/8 του 1968 στη Γαλλία. Ήταν 78 χρόνων.

Photos: Associated Press

News 24/7

24MEDIA NETWORK