Κάθριν Σουίτζερ: Το σύμβολο του μαραθωνίου της Βοστώνης
Το πρόσφατο τρομοκρατικό χτύπημα στο μαραθώνιο της Βοστώνης κατάφερε μεγάλο πλήγμα όχι μόνο στο αίσθημα ασφαλείας των Αμερικανών, αλλά και στην ψυχή αυτού του μεγάλου αγώνα. Δεκαετίες τώρα ο μαραθώνιος της Βοστώνης, όπως και όλοι οι μαραθώνιοι άλλωστε, συμβόλιζε την ισότητα, την ελευθερία και το εύ αγωνίζεσθαι. Και σε αυτό συνέβαλε η παράτολμη, για τα δεδομένα της εποχής, πράξη μίας νεαρής αθλήτριας στο μακρινό πλέον 1967. Το όνομά της Κάθριν Σουίτζερ.
Nεαρή φοιτήτρια δημοσιογραφίας η Σουίτζερ δεν δίσταζε από μικρή να τα βάζει με το κατεστημένο. Ηδη είχε καταθέσει τα αθλητικά διαπιστευτήριά της στις μεγάλες αποστάσεις και ο προπονητής της στο κολέγιο του Σίρακους, ο Αρνι Μπρις, βετεράνος του μαραθωνίου της Βοστώνης, την είχε δικαίως ξεχωρίσει.
Μια μέρα, η μικρή Σουίτζερ έριξε τη βόμβα: “Θα δοκιμάσω στο μεγάλο αγώνα, στο μαραθώνιο της Βοστώνης”, είπε για να κάνει έξαλλο τον τότε 50άρη προπονητή της: “Kαμία γυναίκα δεν μπορεί να τρέξει σ΄αυτόν τον αγώνα”, ανταπάντησε ο Μπρις με σοβαρό ύφος. “Μα γιατί”, πέρασε στην αντεπίθεση η μικρή. “Tρέχω 10 μίλια κάθε βράδυ”. “To ξέρω”, ήταν το σχόλιο του Μπρις ” αλλά δεν χρειάζεται να μου αποδείξεις ότι μπορείς”.
Ακόμα όμως και ο μέχρι τότε αρνητικός προπονητής πείστηκε. Εβλεπε την αθλήτριά του να καταπίνει με ευκολία τα χιλιόμετρα στους επόμενους αγώνες και συνειδητοποίησε ότι τελικά η Σουίτζερ θα έπρεπε να τρέξει. Εβαζε όμως έναν όρο. Να τρέξει η αθλήτριά του επισήμως, κάτι που ως τότε απαγορευόταν με άγραφο κανόνα. Αμφότεροι διάβασαν προσεκτικά το βιβλίο κανόνων του μαραθωνίου και διαπίστωσαν ότι δεν οριζόταν κάτι σχετικά με το φύλο των αθλητών. Απλώς καμία γυναίκα μέχρι τότε δεν είχε τολμήσει να δηλώσει επισήμως συμμετοχή. Η Σουίτζερ πλήρωσε τα τρία δολάρια της εγγραφής, υπέγραψε τα σχετικά έγγραφα και πήρε επισήμως το Νο 261.
Την ημέρα του αγώνα, στις 19 Απριλίου του 1967, η Σουίτζερ θέλησε να μιλήσει με το στρατιωτικό πατέρα της στο τηλέφωνο για να πάρει επιπλέον θάρρος. “Παιδί μου ναι, ας το κάνεις. Είσαι σκληρή, είσαι καλά προπονημένη οπότε πιστεύω ότι θα τα πας θαυμάσια”, άκουσε από την άλλη γραμμή του τηλεφώνου η δρομέας. Ηταν αυτό που χρειαζόταν πριν πάρει τη θέση της στη γραμμή εκκίνησης.
Λίγο πριν την έναρξη του αγώνα ο Τομ Μίλερ, παίκτης του φούτμπολ και αγόρι της Σουίτζερ παρατήρησε ότι η… καλή του φορούσε λίπστικ. “Aυτό θα πρέπει να το βγάλεις. Θα σε καταλάβουν”, την προέτρεψε, αλλά η συνήθως επιμένουσα 20χρονη δρομέας είχε έτοιμη την απάντηση: “Το φοράω πάντα και δεν βλέπω που είναι το πρόβλημα. Δεν θα το βγάλω!”
Ο μεγάλος δρόμος άρχισε και μετά από λίγα χιλιόμετρα ο εκ των κριτών του αγώνα, ο Τζοκ Σέμπλε, την αντιλήφθηκε και επιχείρησε να την απομακρύνει βίαια λέγοντας “βγες τώρα από τον αγώνα μου και δώσε μου το αναθεματισμένο σου νούμερο”. O Τομ Μίλερ, που έτρεχε μαζί της, απώθησε το βίαιο κριτή. Την ίδια ο προπονητής Αρνι Μπρις άρχισε να φωνάζει: “Tζοκ, ας την κοπέλα να τρέξει κανονικά, είναι αθλήτριά μου”. O Σέμπλε επέμεινε, μάλιστα τράβηξε την Σουίτζερ από την μπλούζα και ο Μίλερ αποφάσισε να αντιδράσει εξίσου βίαια. Με μία μεγαλοπρεπή γροθιά ξάπλωσε τον Σέμπλε στο έδαφος.
Η Σουίτζερ, όπως εξομολογήθηκε η ίδια αργότερα, ένιωσε τρόμο και σκέφτηκε ότι θα καταλήξουν άπαντες στη φυλακή καθώς νόμισε ότι ο Σέμπλε έπεσε νεκρός. Προς μεγάλη της ανακούφιση τον είδε και πάλι ζωντανό λίγο πριν τον τερματισμό όταν ο ζαλισμένος από το χτύπημα κριτής της φώναξε με όση δύναμη διέθετε: “Kοπέλα μου έχεις βρει πραγματικό μπελά, να το ξέρεις”.
Στην πραγματικότητα η Σουίτζερ δεν είχε βρει κανέναν μπελά. Με το περιστατικό να κάνει των γύρο των ΗΠΑ, αλλά και του κόσμου η νεαρή δρομέας είχε γίνει το πρόσωπο της ημέρας. Με την επιστροφή της στο κολέγιο αποθεώθηκε ενώ το θέμα της επίσημης συμμετοχής γυναικών στο μαραθώνιο της Βοστώνης μπήκε στην ατζέντα. Εν τέλει, μετά από συνεχείς πιέσεις οι διοργανωτές άνοιξαν τις πύλες επισήμως στις γυναίκες το 1972.
Η Σουίτζερ από την πλευρά της συνέχισε να τρέχει αλλά και να σπουδάζει. Πλάσμα με ταλέντο και υπομονή τα κατάφερε παντού. Ετρεξε σε συνολικά 39 μαραθωνίους και μάλιστα νίκησε στο μεγάλο μαραθώνιο της Νέας Υόρκης το 1974 και ψηφίστηκε ως η καλύτερη δρομέας μεγάλων αποστάσεων για τη δεκαετία 1967-1977.
Στη συνέχεια καταπιάστηκε με τη δημοσιογραφία και τη συγγραφή εξίσου επιτυχημένα. Εχει τιμηθεί με το βραβείο ΕΜΜΥ για τα τηλεοπτικά της ρεπορτάζ, ενώ το βιβλίο της “Marathon Woman” τιμήθηκε με βραβείο επίσης. Αρθρα της δημοσιεύονται κατά καιρούς στις μεγαλύτερες εφημερίδες των ΗΠΑ ενώ δεν λείπει ποτέ από τη δημοσιογραφική κάλυψη του μαραθωνίου της Βοστώνης. Άλλωστε, δικαιούται να πιστεύει ότι ειδικά αυτός είναι ο δικός της αγώνας…