Ομάδες που άξιζαν πρωτάθλημα και δεν το πήραν

Υπάρχει ένα μια δήθεν σοφή ρήση που λέει: στη ζωή παίρνεις ό,τι αξίζεις. Ψέμα μεγάλο. Ειδικά στο ποδόσφαιρο και πιο συγκεκριμένα στο ελληνικό ποδόσφαιρο, δεν παίρνεις πάντα ό,τι αξίζεις. Στη λίστα που ακολουθεί θυμόμαστε ομάδες που άξιζαν το πρωτάθλημα αλλά δεν το πήραν. Όχι πάντα επειδή τους το στέρησε το παρασκήνιο. Ενίοτε το στέρησαν και οι ίδιες από τον εαυτό τους.

Θα παρατηρήσετε ότι η αναφορά ξεκινάει από τη δεκαετία του 1970, κυρίως επειδή νωρίτερα, τα στοιχεία που έχουμε δεν είναι τόσο λεπτομερή και άρα τόσο αξιόπιστα.

Προφανώς πρόκειται για μια υποκειμενική καταγραφή. Σε πολλές από τις παρακάτω περιπτώσεις ενδεχομένως να διαφωνήσετε. Ή ίσως να θυμηθείτε άλλες που λείπουν. Το τι αξίζει κανείς στα αλήθεια άλλωστε και το τι πιστεύει ότι αξίζει είναι δυο εντελώς διαφορετικά πράγματα. Νομίζω όμως πως θα βρείτε και παραδείγματα που μονάχα όσοι φορούν οπαδικά γυαλιά δεν θα παραδεχθούν πράγματι την ύπαρξη ιστορικής αδικίας. Οπότε, ας ξεκινήσει η συζήτηση...

ΠΑΟΚ 1972-73

Ο μεγάλος ΠΑΟΚ της δεκαετίας του '70 ξεκίνησε να χτίζεται το Φεβρουάριο του 1971 με την πρόσληψη του Λες Σάνον. Με τον Άγγλο πρώην παίκτη της Λίβερπουλ στον πάγκο του ο "Δικέφαλος" πήρε το 1972 το πρώτο του κύπελλο κερδίζοντας τον Παναθηναϊκό στο Καραϊσκάκη με 2-1 (το 1971 είχε φτάσει και πάλι τελικό, χάνοντας με 3-1 στο Φάληρο από τον Ολυμπιακό). Κυρίως όμως άρχιζε να παίζει εξαιρετική μπάλα και να διεκδικεί το πρωτάθλημα στα ίσια.

Τη χρονιά 1972-73 έφτασε μια ανάσα από την κατάκτηση του πολυπόθητου τίτλου. Στην 28η αγωνιστική υποδέχτηκε την Παναχαϊκή στην Τούμπα και περίμενε γκέλα του Ολυμπιακού στην Καβάλα για να μείνει μόνος πρώτος. Η γκέλα των "ερυθρολεύκων" ήρθε (1-1). Αλλά ο ΠΑΟΚ, σε ένα από τα πιο διάσημα αποτελέσματα στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου, ηττήθηκε 5-3 με τον Κώστα Δαβουλρή να πετυχαίνει 3 γκολ και τον ποδοσφαιριστή της Παναχαϊκής Θέμη Ρήγα να διαγράφεται από την ομάδα του, με την κατηγορία ότι εισέπραξε χρήματα από παράγοντα του Ολυμπιακού. Εξαιτίας της συγκεκριμένης ήττας οι Θεσσαλονικείς έμειναν δυο πόντους πίσω από την κορυφή (η ισοπαλία έδινε δυο βαθμούς) και ουσιαστικά έχασαν την κούπα.

ΠΑΟΚ 1976-77

Τελικά ο ΠΑΟΚ στέφθηκε πρωταθλητής το 1975-76. Ήταν μια δίκαιη, αλλά μάλλον μικρή ανταμοιβή για τον "Δικέφαλο" που άξιζε κάτι περισσότερο από ένα πρωτάθλημα και δυο κύπελλα τη συγκεκριμένη δεκαετία. Η τελευταία μεγάλη του ευκαιρία για να πάρει και δεύτερο πρωτάθλημα ήταν το 1976-77 όπου πήγαινε χέρι - χέρι με τον Παναθηναϊκό μέχρι και τρεις αγωνιστικές πριν από το φινάλε. Και μετά ήρθε μια μικρή κατάρρευση: τρεις συνεχόμενες ισοπαλίες και η κορυφή έγινε τρίτη θέση, δυο πόντους πίσω από τον πρωταθλητή Παναθηναϊκό και μαζί με τον δεύτερο στην ισοβαθμία Ολυμπιακό.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η εφετινή εξαιρετική επιθετική επίδοση του ΠΑΟΚ, 19 γκολ στους 7 πρώτους αγώνες του, δεν είναι η καλύτερη που έχει πετύχει ποτέ. Είναι η δεύτερη καλύτερη, αφού το 1976-77 στις εφτά πρώτες αγωνιστικές οι "ασπρόμαυροι" είχαν πετύχει 21 γκολ (και είχαν επίσης έξι νίκες και μία ισοπαλία, όπως φέτος).

Άρης 1979-80

Όταν ένα πρωτάθλημα φτάνει να κρίνεται σε μπαράζ, όποιος και να το χάσει δικαιούται να νιώθει αδικημένος. Η σεζόν 1979-80 είναι έτσι κι αλλιώς ιστορική, καθώς αποτελεί την πρώτη στην εποχή του επαγγελματικού ποδοσφαίρου της χώρας, Θα γίνει ακόμα πιο ιστορική καθώς το φινάλε της "κανονικής" περιόδου θα βρει τον Ολυμπιακό και τον εξαιρετικό Άρη ισόβαθμους στους 47 πόντους. Ο πρωταθλητής θα έβγαινε από μπαράζ στον ουδέτερο Βόλο. Μπροστά σε 18.000 θεατές, στις 15 Μαϊού του 1980, ο Ολυμπιακός με γκολ των Κουσουλάκη και Άλστρομ στο δεύτερο ημίχρονο, κερδίζει με 2-0 και στερεί από τον Άρη τη μεγαλύτερη ευκαιρία στη σύγχρονη ιστορία του να πάρει τον τίτλο.

Ηρακλής δεκαετία '80

Δεν υπήρξε μια συγκεκριμένη σεζόν όπου ο Ηρακλής της δεκαετίας του '80 βρέθηκε, ας πούμε, αγκαλιά με το πρωτάθλημα. Από τη στιγμή που ξεπέρασε τον υποβιβασμό του 1980 όμως (εξαιτίας της απόπειρας δωροδοκίας Πέλλιου στον ημιτελικό κυπέλλου με τον ΠΑΟΚ) και επέστρεψε στην Α' Εθνική το 1981, ήταν διαρκώς κάπου εκεί κοντά, παίζοντας σταθερά καλό ποδόσφαιρο, έχοντας στις τάξεις του σπουδαίους παίκτες και κυρίως τον ανεπανάληπτο Βασίλη Χατζηπαναγή. Η παρουσία του "Γηραιού" στη συγκεκριμένη λίστα αποτελεί κατά βάση ένα μικρό φόρο τιμής στον "Βάσια": το σπουδαιότερο Έλληνα παίκτη όλων των εποχών δίχως πρωτάθλημα στο παλμαρέ του.

ΟΦΗ 1987-88

Τη χρονιά που η Λάρισα έγινε η πρώτη -και μοναδική μέχρι τις μέρες μας- πρωταθλήτρια ομάδα με έδρα στην ελληνική επαρχία, ο ΟΦΗ διεκδίκησε την κούπα μέχρι τέλους! Επρόκειτο βέβαια για ένα εξαιρετικό σύνολο, με τη σφραγίδα του Ευγένιου Γκέραρντ το οποίο την περασμένη σεζόν είχε σηκώσει το κύπελλο Ελλάδος στον τελικό με τον Ηρακλή. Τελικά ο ΟΦΗ πλήρωσε τον μέτριο δεύτερο γύρο που έκανε, τις παραδοσιακές δυσκολίες που αντιμετώπιζε μακριά από την Κρήτη και δυο οδυνηρά αποτελέσματα στο "Γεντί Κουλέ": την ήττα από τον Ολυμπιακό (τη μοναδική σε ολόκληρο το πρωτάθλημα στο Ηράκλειο) και το 2-2 με τον ΠΑΟΚ στην 29η αγωνιστική. Εντέλει όχι μόνο δεν πήρε τίτλο, αλλά έμεινε και έξω από τις θέσεις που οδηγούσαν στο κύπελλο UEFA.

Ολυμπιακός 1991-1992

Κατά τη διάρκεια των λεγόμενων πέτρινων χρόνων του Ολυμπιακού, υπήρξε μια τριετία στη διάρκεια της οποίας με τον Όλεγκ Μπλαχίν στον πάγκο του και παίκτες όπως ο Προτάσοφ, ο Λιτόφτσενκο, ο Σάβιτσεφ στο χορτάρι, έπαιξε κατά κοινή ομολογία πολύ καλή μπάλα και άξιζε κάτι περισσότερο από ό,τι πήρε. Βαθμολογικά, πιο κοντά από ποτέ, έφτασε το 1991-92 όταν και τερμάτισε μόλις τρεις πόντους πίσω από την ΑΕΚ (54-51).

Ωστόσο το πραγματικό ενδεικτικό περιστατικό της εποχής σημειώθηκε τη σεζόν 1990-91, τον Ιανουάριο του 1991 για την ακρίβεια, στο ματς απέναντι στην ΑΕΚ στη Νέα Φιλαδέλφεια. Με το σκορ στο 2-1 υπέρ του Ολυμπιακού και τους γηπεδούχους να παίζουν με δέκα παίκτες εξαιτίας αποβολής του Στέλιου Μανωλά, ο αγώνας διακόπτεται στο 84ο εξαιτίας ρίψης δακρυγόνου. Οι συζητήσεις για το αν έπεσε από τη σκεπαστή ή από την αστυνομία δεν θα καταλήξουν σε οριστικό συμπέρασμα και η αναμέτρηση θα επαναληφθεί από την αρχή, στην Ρόδο. Η ΑΕΚ θα κερδίσει με 1-0 χάρη σε γκολ του Ντανιέλ Μπατίστα στο 90ο λεπτό, ο Παναθηναϊκός θα πάρει το πρωτάθλημα και ο Ολυμπιακός των Ουκρανών (όταν ήρθαν τους λέγαμε Σοβιετικούς, αλλά εν τω μεταξύ η Ουκρανία ανεξαρτητοποιήθηκε) έμεινε με άδεια χέρια.

ΑΕΚ 1995-96

Η τελευταία χρονιά του Ντούσαν Μπάγεβιτς στον πάγκο της ΑΕΚ, στην πρώτη και πιο επιτυχημένη θητεία του, θα σημαδευτεί από πάρα πολλά πράγματα. Κυρίως όμως θα σημαδευτεί από την απώλεια του πρωταθλήματος, παρά το γεγονός ότι η Ένωση διέθετε μια από τις καλύτερες ομάδες στην ιστορία της. Το παιχνίδι που εν πολλοίς έκρινε τον τίτλο έγινε στις 10 Απριλίου στο ΟΑΚΑ κόντρα στον Παναθηναϊκό, για την 27η αγωνιστική, λίγες μέρες μετά το νικηφόρο πέρασμα των "πρασίνων" από την έδρα του Άγιαξ.

Οι ΑΕΚτσήδες, ακόμα και σήμερα, κατηγορούν τον Μπάγεβιτς για κακό, φοβισμένο κοουτσάρισμα, το οποίο βοήθησε τον ΠΑΟ να κερδίσει τελικά με 1-0, χάρη σε γκολ του Μπορέλι με κεφαλιά ψαράκι στο 79ο λεπτό. Οι γηπεδούχοι, με αυτή τη νίκη, προσπέρασαν την ΑΕΚ στη βαθμολογία και τελικά κατέκτησαν το πρωτάθλημα με 83 βαθμούς, αφήνοντας την αντίπαλο τους στους 81. Η ΑΕΚ πήρε το κύπελλο συντρίβοντας τον Απόλλωνα Αθηνών με 7-1 στον τελικό, αλλά αυτό δεν στάθηκε αρκετό για να μείνει ο Μπάγεβιτς στην ομάδα. Η μετακόμιση του στον Ολυμπιακό συνέπεσε με το άνοιγμα ενός εντελώς διαφορετικού και κάπως μονότονου κεφαλαίου στο ελληνικό ποδόσφαιρο.

Παναθηναϊκός 1999-2000

Ο "Φίλαθλος", όταν ο Παναθηναϊκός ανακοίνωσε την πρόσληψη του Γιάννη Κυράστα είχε βγάλει πρωτοσέλιδο: "Λευκή πετσέτα"! Θεωρούσε δηλαδή ότι ο Γιώργος Βαρδινογιάννης παραδεχόταν με τη συγκεκριμένη κίνηση πως δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τον Ολυμπιακό του Σωκράτη Κόκκαλη. Το χορτάρι έδειξε πόσο λάθος ήταν η συγκεκριμένη εκτίμηση. Ο ΠΑΟ του Κυράστα έχει καταχωρηθεί στη συλλογική μνήμη ως μια εξαιρετική ομάδα που άξιζε το πρωτάθλημα και το έχασε απλώς επειδή... νδεν γινόταν να το πάρει. Χαρακτηριστικό στιγμιότυπο εκείνης της σεζόν, το πέρασμα με 3-1 από τη Τούμπα και το χειροκρότημα των οπαδών του ΠΑΟΚ.

Το πρωτάθλημα, αν αφήσουμε στην άκρη τις διαιτησίες και όλα τα παρεπόμενα, κρίθηκε στο ντέρμπι Παναθηναϊκού - Ολυμπιακού στο ΟΑΚΑ, για την 25η αγωνιστική, στο οποίο ο ΠΑΟ προηγήθηκε στο 80ο με 2-1 με τον Λυμπερόπουλο για να ισοφαριστεί στο 81ο 2-2 με τον Αλεξανδρή και έχασε την ευκαιρία να ισοβαθμήσουν. Και κυρίως στην ήττα των "πρασίνων" με 1-0 από την Παναχαϊκή στην Πάτρα για την 29η αγωνιστική. Η τελική διαφορά των τεσσάρων βαθμών (92-88) δεν δείχνει πόσο δύσκολα κατέκτησε την κούπα ο Ολυμπιακός που χρειάστηκε 30 νίκες σε 34 αγώνες για να στεφθεί πρωταθλητής (30-2-2 ο απολογισμός των "ερυθρολεύκων", 28-4-2 για το Τριφύλλι).

Η αδικία για εκείνη τη φουρνιά των παικτών του Παναθηναϊκού, Λυμπερόπουλος, Καραγκούνης, Μπασινάς, Γκούμας (οι περιβόητοι...Γκουμομπασινάδες) κ.α. ολοκληρώθηκε το 2003, με την ήττα 3-0 από τον Ολυμπιακό στη πολυσυζητημένη Ριζούπολη (η ομάδα του Μαρκαριάν τότε, έπαιρνε πρωτάθλημα με ισοπαλία, ενώ με ήττα ενός γκολ ο τίτλος θα κρινόταν σε ματς μπαράζ) που τους έβαλε την απαξιωτική στάμπα των losers!

Οι υπόλοιποι έκλεισαν την καριέρα τους κατακτώντας πρωτάθλημα ή πρωταθλήματα. Ο Νίκος Λυμπερόπουλος όχι. Διότι εν τω μεταξύ πήγε στην ΑΕΚ. Και στην ΑΕΚ συνέβη το εξής...

ΑΕΚ 2007-2008

Πρόκειται για τη χρονιά του Βάλνερ και δεν νομίζω ότι χρειάζεται να προσθέσω πολλά. Έχουν γραφτεί εκατοντάδες χιλιάδες λέξεις για όλα όσα συνέβησαν τότε. Προσωπικά, νομίζω ότι οι δυο μεγαλύτερες αδικίες στη συγκεκριμένη λίστα αφορούν τον ΠΑΟ του Κυράστα και την ΑΕΚ του Ριβάλντο. Παρότι μερικά χρόνια νωρίτερα το 2001-2002, η Ένωση τον Σάντος, Ντέμη, Τσιάρτα έχασε την κούπα στην ισοβαθμία από τον Ολυμπιακό (εξαιτίας της ήττας με 4-3 στο ΟΑΚΑ), η απώλεια του πρωταθλήματος 2007-2008 υπήρξε σαφώς πιο σκληρή και εντέλει καταστροφική.

Μέχρι και τα μέσα της κούρσας, ο Ολυμπιακός έμοιαζε με αδιαφιλονίκητο φαβορί για το πρωτάθλημα, η ΑΕΚ ακολουθούσε αλλά ούτε ο πρόεδρος Ντέμης Νικολαΐδης δεν πίστευε στον τίτλο. Κάποια στιγμή στην πορεία όμως η αλλαγή του Σέρα Φερέρ με τον Νίκο Κωστένογλου στον πάγκο της ομάδας είχε απρόσμενα ευεργετικές συνέπειες. Η ομάδα άρχιζε να αποδίδει όλο και καλύτερο ποδόσφαιρο (είχε άλλωστε και σπουδαίο ρόστερ με Ριβάλντο, Δέλλα, Λύμπε, Μπλάνκο κ.λ.π.).

Στο ντέρμπι με τον Ολυμπιακό στο ΟΑΚΑ ήρθε η απόλυτη επιβεβαίωση της ανωτερότητας της Ένωσης: θρίαμβος με 4-0 και -υπό κανονικές συνθήκες- ανακατάληψη της κορυφής της βαθμολογίας. Αλλά βέβαια οι συνθήκες δεν ήταν κανονικές. Οι "ερυθρόλευκοι" παρέμειναν πάνω από την ΑΕΚ, καθώς στη βαθμολογία είχαν και τους τρεις πόντους που πήραν στα χαρτιά από το ματς με την Καλαμαριά. Το παιχνίδι είχε γίνει για τη 19η αγωνιστική, ο Ολυμπιακός ηττήθηκε με 1-0 αλλά εν συνεχεία κατέθεσε ένσταση, καθώς ο Αυστριακός Ρόμαν Βάλνερ που μπήκε αλλαγή για τον Απόλλωνα, είχε ήδη αγωνιστεί σε δυο ομάδες στην ίδια αγωνιστική περίοδο και δεν είχε δικαίωμα για τρίτη.

Η ΑΕΚ έφτασε μέχρι και στο CAS, αλλά δεν δικαιώθηκε. Κι έτσι ο τίτλος έμεινε στον Πειραιά και στους "κιτρινόμαυρους" έμεινε η εικόνα του Ριβάλντο με τα 4 δάχτυλα υψωμένα και η αποθέωση από 50.000 κόσμο στο τελευταίο τους παιχνίδι με τον Αστέρα Τρίπολης.

Εν συνεχεία, με αφετηρία τα πλέι - οφ όπου συνέβησαν τραγελαφικές καταστάσεις (οι παίκτες διαφώνησαν με τον Ντέμη που ήθελε να κατεβάσει κανονική ομάδα και να διεκδικήσει την πρώτη θέση στη διαδικασία με αποτέλεσμα ο "Δικέφαλος" να παρουσιαστεί εκτός κλίματος σε όλη τη διαδικασία) ξεκίνησε η σταδιακή καταστροφή του συλλόγου που έφτασε μέχρι και τον ιστορικό υποβιβασμό του 2013.