Ο μύθος της Γιουνάιτεντ που δεν ξοδεύει πολλά

του Θέμη Καίσαρη

Διακόσια ογδόντα εκατομμύρια ευρώ είναι τα έξοδα της Μάνστεστερ Γιουνάιτεντ απ’την ημέρα που έφυγε ο Φέργκιουσον. Τα λεφτά που ξόδεψε ο Μόγιες για Μάτα και Φελαϊνί, αλλά πολύ περισσότερο αυτά που έχει ήδη ξοδέψει ο Φαν Χάαλ δημιούργησαν τη συζήτηση πως η Γιουνάιτεντ άλλαξε πολιτική: πλέον ξοδεύει τεράστια ποσά για αγορές παικτών, κάτι που δεν έκανε στο παρελθόν, αφού βασιζόταν περισσότερο στους θρύλους που έβγαζε η ακαδημία της.

Αυτή η αίσθηση για το τι ίσχυε παλαιότερα είναι μύθος ή πραγματικότητα;

Η δημιουργία της ταυτότητας, που έφτιαξε το μύθο

Για να είμαστε σωστοί και να μην παρεξηγηθούμε, θα πρέπει να διαχωρίσουμε τα πράγματα. Η άποψη πως η Γιουνάιτεντ ήταν για χρόνια και είναι ακόμα "η ομάδα των Ακαδημιών" δεν είναι μύθος. Είναι απόλυτη πραγματικότητα, για μια ομάδα που τρέχει ένα αδιανόητο σερί: για πάνω από 3.000 συνεχόμενους αγώνες η Γιουνάιτεντ έχει παραταχθεί με τουλάχιστον έναν παίκτη απ' τις ακαδημίες στη σύνθεσή της.

Συν τοις άλλοις, η Γιουνάιτεντ παρουσίασε μια απ’τις πιο διάσημες ομάδες στην ιστορία της στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 90 κι αυτή η ομάδα ήταν γεμάτη απ' τους απόφοιτους της "Τάξης του 92". Ντέιβιντ Μπέκαμ, Νίκι Μπατ, Ράιαν Γκιγκς, Γκάρι και Φιλ Νέβιλ, Πολ Σκόουλς. "Δεν μπορείς να κερδίσεις τίποτα με παιδιά", είπε το 1996 ο Άλαν Χάνσεν και τα παιδιά κέρδισαν τα πάντα.

Και μπορεί ο Χάνσεν τελικά να δικαιώθηκε έστω και αργά, όταν πριν από μερικές εβδομάδες ο Γκιγκς δήλωσε πως "ο Χάνσεν είχε δίκιο, οι μεγαλύτεροι παίκτες είχαν πάρει εκείνο το πρωτάθλημα, όχι τα πιτσιρίκια", αλλά εκείνη η φουρνιά βοήθησε όσο τίποτα στην ταύτιση της Γιουνάιτεντ με τη χρησιμοποίηση παικτών απ' την ακαδημία της.

Η Γιουνάιτεντ καλώς ήταν και είναι ακόμα συνδεδεμένη με τις ακαδημίες της. Δεν ήταν και δεν είναι μύθος η ταυτότητα που απέκτησε. Όμως, αυτή η ταυτότητα ήταν πάντα τόσο έντονη, που επισκίασε τα πάντα. Δημιουργήθηκε η εσφαλμένη εντύπωση πως επειδή η Γιουνάιτεντ είχε όντως αυτήν την πολιτική και τους παίκτες της ακαδημίας της, αυτομάτως ήταν ομάδα που δεν ξόδευε μεγάλα ποσά. Κι αυτό είναι μύθος.

“Δεν είμαστε σαν τις άλλες ομάδες”

"Ξέρουμε πως η Σίτι θα ξοδέψει περιουσίες, θα πληρώσει χαζά λεφτά και ηλίθιους μισθούς. Ξέρουμε ότι αυτό συμβαίνει και δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι. Δεν είμαστε σαν τις άλλες ομάδες, που μπορούν να ξοδεύουν περιουσίες σε αποδεδειγμένους αστέρες. Εμείς επενδύουμε σε παίκτες που θα είναι στην ομάδα για πολύ καιρό. Είμαστε καλοί σ' αυτό και θα συνεχίσουμε έτσι".

Αυτά έλεγε ο Φέργκιουσον το Μάιο του 2012, όταν για πρώτη φορά η Σίτι πάλεψε στα ίσια και τελικώς κέρδισε στο τελευταίο λεπτό τον τίτλο της Πρέμιερ Λιγκ. Κανείς δεν μπορεί να πει πως είχε άδικο σε όλα έλεγε για τη Σίτι. Μόνο που αυτά που έλεγε για τη Γιουνάιτεντ ήταν η μισή αλήθεια.

Μεταγραφές-ρεκόρ

Σε πρόσφατο άρθρο ο Guardian ασχολήθηκε κι αυτός με το συγκεκριμένο θέμα, ακριβώς γιατί τα πρόσφατα καλοκαιρινά έξοδα της Γιουνάιτεντ έκαναν αρκετούς στην Αγγλία να λένε πως η Γιουνάιτεντ “πουλάει την ψυχή της”, προδίδει τον χαρακτήρα της. Το κείμενο αντέκρουσε αυτήν την αίσθηση. Υποστήριζε πως κακώς λέγεται κάτι τέτοιο, πως είναι μύθος: η Γιουνάιτεντ πάντοτε ξόδευε πολλά, πάρα πολλά.

Στο κείμενο του Guardian υπήρχαν αρκετά στοιχεία. Απ' το 1893 μέχρι σήμερα, το ρεκόρ μεταγραφής για αγγλικό σύλλογο έχει σπάσει 21 φορές. Η Γιουνάιτεντ είναι η ομάδα που το έχει σπάσει τις περισσότερες φορές (7) και ακολουθούν οι Σάντερλαντ με την Άρσεναλ, με τέσσερις φορές έκαστη. Τέσσερις απ'τις μεταγραφές ρεκόρ της Γιουνάιτεντ τις έκανε ο ίδιος ο Φέργκιουσον, περισσότερες απ'όσες έχουν κάνει σε όλη την ιστορία τους η Λίβερπουλ, η Σίτι και η Τσέλσι.

Ο Φέργκι έσπασε το ρεκόρ για να αγοράσει τον Ρόι Κιν, τον Άντι Κόουλ, τον Σεμπάστιαν Βερόν και τον Ρίο Φέρντιναντ. Θα είχε προσθέσει και 5η μεταγραφή ρεκόρ, αν την ημέρα που έπαιρνε τον Μπερμπάτοφ απ'την Τότεναμ δεν αγόραζε η Σίτι τον Ρομπίνιο.

Πριν ο Φέργκιουσον εμφανίσει την ομάδα των παικτών της Τάξης του 1992 που έφερε το τρεμπλ το 1999, είχε ήδη φτιάξει την ακριβότερη ομάδα στην ιστορία του Αγγλικού ποδοσφαίρου. Όταν η Σίτι νικούσε με 5-1 τη Γιουνάιτεντ για τη σεζόν 1989-90, η ενδεκάδα των Πολιτών είχε κοστίσει λιγότερο απ'όσο είχε κοστίσει μόνος του ο Πολ Ινς. Στο βιβλίο "Μάντσεστερ, μια ποδοσφαιρική ιστορία", ο συγγραφέας Γκάρι Τζέιμς έγραφε πως "η Γιουνάιτεντ ήταν αυτή που ξόδευε τα περισσότερα και έμοιαζε ικανή να αγοράσει τον οποιονδήποτε σε οποιαδήποτε τιμή".

Πληθωρισμός

Το πρόβλημα με την εκτίμηση των εξόδων είναι πως με τα χρόνια οι τιμές αλλάζουν και ως γνωστόν στο ποδόσφαιρο πηγαίνουν διαρκώς προς τα πάνω. Το 2003 τα 30 εκατομμύρια ευρώ είναι ποσό κοντά σε μεταγραφή ρεκόρ στην Αγγλία. Το 2013 ήταν σχεδόν τα μισά απ' το ποσό της ακριβότερης μεταγραφής στο νησί. Δέκα εκατομμύρια είναι μικρό ποσό το 2014, αλλά ήταν προκλητικό νούμερο το 1995.

Έτσι, είναι δύσκολο να συγκρίνεις ποσά που έχουν δοθεί για μεταγραφές σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και δεν χρειάζεται να έχουν μεσολαβήσει 10 ή 20 χρόνια για να γίνεται αδόκιμη η σύγκριση. Το 2010 ο δημοσιογράφος - blogger Πολ Τόμκινς συνεργάστηκε με τον Γκρέιμ Ράιλι (στατιστικολόγο και λογιστή) για το βιβλίο "Pay as you play". Ένα απ' τα ενδιαφέροντα κομμάτια του βιβλίου είναι το σημείο που οι δυο τους βρίσκουν έναν τρόπο υπολογισμού του ποδοσφαιρικού πληθωρισμού, που θα τους επιτρέπει να υπολογίσουν τη σημερινή αντιστοιχία παλαιότερων μεταγραφών στην Πρέμιερ Λιγκ.

Αν μπερδεύτηκατε, πάμε να το κάνουμε λιανά με παραδείγματα. Σύμφωνα με το μοντέλο του βιβλίου, η ακριβότερη μεταγραφή στην ιστορία της Πρέμιερ Λιγκ δεν είναι ούτε ο Μάτα, ούτε ο Ντι Μαρία, ούτε ο Φερνάντο Τόρες. Είναι ο Αντρέι Σεφτσένκο, γιατί τα 40 εκατομμύρια ευρώ που έδωσε η Τσέλσι το 2006 ήταν τόσο μεγάλο ποσό για τα οικονομικά δεδομένα εκείνης της ποδοσφαιρικής εποχής, που σε σημερινές τιμές αγγίζουν τα 100 εκατομμύρια. Σύμφωνα με την ίδια λογική, ο Ντρογκμπά που κόστισε 30 εκατομμύρια στην Τσέλσι το 2004 ήταν “ακριβότερη” μεταγραφή απ’αυτήν του Τόρες, που κόστισε 64 εκ. το 2011.

Σε “σημερινά” λεφτά

Αν λοιπόν όλες οι μεταγραφικές κινήσεις στην Πρέμιερ Λιγκ υπολογιστούν μ’αυτόν τον τρόπο, τότε προκύπτουν κάποια πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία. Στη λίστα με τις 100 ακριβότερες μεταγραφές (χωρίς να υπολογίζεται το φετινό καλοκαίρι) η Τσέλσι έχει κάνει 26 απ’αυτές, η Γιουνάιτεντ 18, η Σίτι 16, η Λίβερπουλ 12 και η Άρσεναλ μόνο επτά. Κι αν τις κοιτάξουμε με προπονητικό πρίσμα, τότε ο Φέργκιουσον έχει κάνει 16 απ’τις 100 ακριβότερες μεταγραφές, ο Μουρίνιο 13 και ο Βενγκέρ 11. Πάμε να δούμε και τις μεγάλες αγορές της Γιουνάιτεντ.

Τα 35 εκ. που δόθηκαν για το Ρούνεϊ το 2004 και τα 38 που κόστισε ο Φέρντιναντ το 2002 είναι σημερινές μεταγραφές 90 εκατομμυρίων η κάθε μία: οι δύο Άγγλοι ήταν κάτι παραπάνω απ’ τους Ντι Μαρία της εποχής τους. Τα 24 που δόθηκαν για τον Κάρικ το 2006 είναι ένα σημερινό 60άρι εκατομμύρια, τα 36 που δόθηκαν για τον Βερόν το 2001 είναι κοντά στα 68, ενώ το κόστος των αγορών του Κριστιάνο Ρονάλντο και του Φαν Νίστελροϊ αντιστοιχεί σε σημερινές αγορές 45 εκατομμυρίων ευρώ.

Οι Άντερσον, Νάνι, Χάργκριβς, κομβικοί στη δημιουργία της Γιουνάιτεντ της Μόσχας, ήρθαν σε ένα καλοκαίρι για συνολικό ποσό που αντιστοιχεί σε σημερινά 115 εκατομμύρια, περίπου όσα ξόδεψαν πέρσι Σίτι και Τσέλσι. Την επόμενη χρονιά προστέθηκε ο Μπερμπάτοφ, ένα σημερινό 45άρι. Ακόμα και οι “μακρινοί” Γιορκ και Κόουλ αντιστοιχούν σε τωρινές μεταγραφές των 50 εκατομμυρίων έκαστος, ενώ τα 5 εκατομμύρια που κόστισε ο Ρόι Κιν το 1993 είναι ψίχουλα το 2014, αλλά τότε ήταν το αντίστοιχο των σημερινών 40 εκατομμυρίων.

Τα ποσά είναι τεράστια. Όλα πάνω απ’τα 40-45 εκατομμύρια και μερικά εξ αυτών κοντά στα νούμερα που ο κόσμος λέει “προκλητικά”, αυτά που ξεπερνούν τα 50-60 και αγγίζουν τα 90 εκατομμύρια ευρώ. Ποσά που δεν διαφέρουν σε τίποτα απ’αυτά που δίνει η Γιουνάιτεντ απ’την ημέρα που έφυγε ο Φέργκιουσον και έχουν προκαλέσει την κουβέντα που λέει πως “η Γιουνάιτεντ ξοδεύει πολλά, κάτι που δεν έκανε ποτέ στο παρελθόν, γιατί ήταν η ομάδα των ακαδημιών”.

Συμπέρασμα

Όχι, το συμπέρασμα δεν είναι πως η Γιουνάιτεντ είναι ίδια με τη Σίτι ή την Τσέλσι. Οι δύο big spenders των τελευταίων ετών έχουν τρεις σημαντικές διαφορές με τους Κόκκινους Διαβόλους: δεν έχουν την ιστορία τους, δεν έχουν την παράδοση στη δημιουργία μεγάλων ομάδων με παίκτες απ’τα σπλάχνα του συλλόγου και έχουν ξοδέψει σε μικρό διάστημα μεγαλύτερα ποσά απ’αυτά της Γιουνάιτεντ.

Όμως, το θέμα μας δεν είναι ποιος ξοδεύει περισσότερα, αλλά η Γιουνάιτεντ από μόνη της και η αίσθηση πως αυτό που έγινε φέτος ή πέρσι είναι κάτι το πρωτοφανές, που δεν συνάδει με το παρελθόν του συλλόγου. Οι αριθμοί λένε πως δεν είναι πρωτοφανές. Η Γιουνάιτεντ πάντα είχε τη δυνατότητα να ξοδεύει για μεταγραφές ποσά αντίστοιχα με τα φετινά ή τα περσινά, να ικανοποιεί ακόμα και τις πιο υψηλές απαιτήσεις για να αποκτήσει παίκτες που έγιναν σημεία αναφοράς των μεγάλων επιτυχιών της.

Απλώς, αυτό δεν γινόταν μέσα σε 2-3 καλοκαίρια, όπως συνέβη σε Σίτι ή Τσέλσι. Και “πάντα”, ήταν εκεί οι Μπέκαμ, οι Σκόουλς, οι Γκιγκς και οι Νέβιλ για να αποδεικνύουν πως η Γιουνάιτεντ κάνει και κάτι άλλο, εκτός απ’το να δίνει “σημερινά” 90 εκατομμύρια για τον Ρούνεϊ ή τον Φέρντιναντ και “σημερινά” 60-70 για τον Βερόν και τον Κάρικ. Μια παρουσία γηγενών τόσο έντονη, που ήταν αρκετή για να δημιουργήσει το μύθο πως η Γιουνάιτεντ δεν ξοδεύει πολλά.