Μπαρτσελόνα-Άγιαξ: Δεσμοί... αίματος

Η πρώτη έμμεση επαφή των 2 ομάδων

Η πρώτη σύνδεση μεταξύ του Άγιαξ και της Μπαρτσελόνα έρχεται μέσω του προπονητή των Ολλανδών, Τζον "Τζακ" Ρέινολντς. Μπορεί να μην κάθισε ποτέ στον πάγκο των Καταλανών, όμως αρκετοί προπονητές στην πορεία θα βασιστούν στο δικό του μοντέλο τακτικής.

Ο Ρέινολντς μετακόμισε στο Άμστερνταμ το 1915 για να αναλάβει τα ηνία του "Αίαντα", παρουσιάζοντας καινοτόμες μεθόδους τακτικής συμπεριφοράς που κανείς δεν είχε χρησιμοποιήσει κατά το παρελθόν.

Αρχικά, δημιούργησε μία φιλοσοφία επιθετικού ποδοσφαίρου, ενώ παράλληλα επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη των ακαδημιών και στην εκμάθηση σωστής τακτικής συμπεριφοράς στους νέους ποδοσφαιριστές.

Ο Ρέινολντς θεωρούσε πως όλες οι ομάδες του συλλόγου, από τους παίδες μέχρι τους άνδρες έπρεπε να αγωνίζονται με την ίδια αγωνιστική φιλοσοφία. Οι μέθοδοι που χρησιμοποίησε είχαν ως αποτέλεσμα την εξέλιξη και ανάπτυξη του Ολλανδικού ποδοσφαίρου, ενώ ο ίδιος στα 27 χρόνια που κάθισε στον πάγκο του Άγιαξ κατέκτησε 8 πρωταθλήματα και 1 κύπελλο Ολλανδίας.

Η επανάσταση του Μίχελς

Το 1971, ο Άγιαξ κατακτά τον τρόπο του Ευρωπαϊκό τίτλο, υπό την καθοδήγηση του Ρίνους Μίχελς, ο οποίος 2 χρόνια νωρίτερα είχε οδηγήσει τους Ολλανδούς στον πρώτο ευρωπαϊκό τελικό της ιστορίας τους. Ο Μίχελς δημιούργησε μία από τις πιο φημισμένες ομάδες του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, με τη βοήθεια των Γιόχαν Κρόιφ, Τζον Νέσκενς, Άρι Χάαν, Σίακ Σβαρτ και Πιέτ Κάιζερ.

Η ομάδα του Μίχελς έφερε την επανάσταση στο ποδόσφαιρο της εποχής, παίζοντας με δεξιοτεχνία, δύναμη και σωστή αγωνιστική συμπεριφορά, με όλους τους ποδοσφαιριστές να έχουν ελευθερία κινήσεων και να χρησιμοποιούν τη δημιουργικότητα και την ποδοσφαιρική τους ευφυΐα με σκοπό την επικράτηση επί του αντιπάλου.

Αυτός ο τρόπος παιχνιδιού είναι γνωστός ως "Total Footbal" (απόλυτο ποδόσφαιρο), με τον Μίχελς να θεωρείται πρωτοπόρος, εξελίσσοντας το στα χρόνια που βρέθηκε στον πάγκο του Άγιαξ. Αυτή η φιλοσοφία ποδοσφαίρου βασίστηκε γύρω από τα βασικά προαπαιτούμενα που είχε θέσει ο Ρέινολντς στην αρχή του αιώνα, όταν "βασίλευε" στην ομάδα του "Αίαντα".

Ύστερα από 6 χρόνια, ο Μίχελς άφησε την Ολλανδία για να "κατηφορίσει" στην Ισπανία και συγκεκριμένα στη Βαρκελώνη. Ο Ολλανδός τεχνικός χρησιμοποίησε την ίδια αγωνιστική φιλοσοφία που είχε και στον Άγιαξ, με την Μπαρτσελόνα να χρησιμοποιεί αυτό τον τρόπο παιχνιδιού μέχρι και σήμερα, με μικρές παραλλαγές. Ο "πρωτοπόρος" Μίχελς ερχόταν σε μία κρίσιμη καμπή για τους "μπλαουγκράνα", καθώς ο σύλλογος είχε αλλάξει 11 προπονητές σε μία 12ετία.

Η πρώτη σημαντική αλλαγή που έκανε, ήταν να οργανώσει από την αρχή τις ακαδημίες του συλλόγου, τοποθετώντας τους Λορεάνο Ρουίθ και Οριόλ Τορτ ως υπευθύνους. Σκοπός του Μίχελς ήταν όλοι οι προπονητές και όλες οι ομάδες των ακαδημιών να χρησιμοποιούν τις δικές του μεθόδους, έχοντας μ' αυτό τον τρόπο άμεση σύνδεση με την πρώτη ομάδα.

Το 1973, ο Μίχελς έφερε στην "Μπάρτσα" τον χαρισματικό πλέι μέικερ του Άγιαξ, Γιόχαν Κρόιφ, τον οποίο γνώριζε καλά από την κοινή τους θητεία στην ολλανδική ομάδα. Αυτή η κίνηση θα αποτελέσει το σημαντικότερο λόγο που οι Καταλανοί θα επιστρέψουν στις επιτυχίες, με την κατάκτηση του πρωταθλήματος ύστερα από 14 ολόκληρα χρόνια.

Η επιστροφή του Κρόιφ, ως προπονητή

Το 1988, ο Γιόχαν Κρόιφ επιστρέφει στο "Καμπ Νόου" αυτή τη φορά ως προπονητής, έχοντας σαν παρακαταθήκη το κύπελλο UEFA, το οποίο κατέκτησε την προηγούμενη χρονιά με τον Άγιαξ. Η Μπαρτσελόνα από την άλλη πλευρά είχε κατακτήσει μόλις 1 πρωτάθλημα τα τελευταία 14 χρόνια, την αγωνιστική περίοδο 1984-85, υπό τις οδηγίες του Τέρι Βέναμπλς. Ο Κρόιφ απέδειξε πως οι ικανότητές του ως προπονητής ήταν το ίδιο εντυπωσιακές με αυτές που είχε ως παίκτης.

Με τους "μπλαουγκράνα" θα κατακτήσει 4 συνεχόμενα πρωταθλήματα Ισπανίας, ενώ το κλαμπ θα πάρει το πρώτο Champions League (κύπελλο Πρωταθλητριών τότε) το 1992. Η ομάδα του Κρόιφ είχε μέσα σπουδαίους ποδοσφαιριστές, όπως οι Γκουαρδιόλα, Στόιτσκοφ, Λάουντρουπ και Κούμαν, ενώ έγινε γνωστή ως "Dream Team".

O παρόμοιος τρόπος παιχνιδιού με τον Άγιαξ και την εθνική Ολλανδίας ήταν γνωστός, αλλά αυτό που προκάλεσε εντύπωση -αποτυπώνοντας παράλληλα και τις ομοιότητες μεταξύ των ομάδων- ήταν το γεγονός πως στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1992 απέναντι στη Σαμπντόρια, η Μπαρτσελόνα φόρεσε τις πορτοκαλί εμφανίσεις θυμίζοντας σε μεγάλο βαθμό τους... "Οράνιε".

Η αγωνιστική φιλοσοφία της Μπαρτσελόνα επί Κρόιφ περιείχε δυναμικό τρόπο παιχνιδιού, με πίεση ψηλά και έμφαση στην επίθεση. Όπως είχε δηλώσει άλλωστε ο "Θρύλος" της Ολλανδίας: "Στις ομάδες μου, ο τερματοφύλακας είναι ο πρώτος επιθετικός και ο στράικερ ο πρώτος αμυντικός".

Επίπλέον, ο Κρόιφ όπως και ο Μίχελς έδωσε μεγάλη έμφαση στις ακαδημίες του συλλόγου, δημιουργώντας τη "Μασία" η οποία έχει βγάλει την τελευταία 20ετία σπουδαία ταλέντα, όπως ο Μέσι, ο Ινιέστα, ο Τσάβι κι ο Πουγιόλ.

Ο Φαν Χάαλ αφήνει τη σφραγίδα του

Επόμενος Ολλανδός με θητεία και στις 2 ομάδες ήταν ο Λουίς Φαν Χάαλ. Προσλήφθηκε το 1997, έχοντας κατακτήσει το 1995 το Champions League με την ομάδα του Άγιαξ. Στους "μπλαουγκράνα" έφερε μαζί του σημαντικά ταλέντα του ολλανδικού ποδοσφαίρου εκείνης της εποχής, όπως ο Πάτρικ Κλάιφερτ, ο Μίκαελ Ρέιζιγκερ, ο Μαρκ Όφερμαρς και οι αδερφοί Ντε Μπουρ. Αυτή η ομάδα θα καταφέρει να κατακτήσει 2 πρωταθλήματα Ισπανίας, ένα κύπελλο UEFA και 1 UEFA Super Cup.

Ράικαρντ, ο τελευταίος Ολλανδός

Τελευταία σύνδεση ανάμεσα στις 2 ομάδες στο θέμα των προπονητών ήταν ο Φράνκ Ράικαρντ. Ο Ολλανδός τεχνικός ήταν ποδοσφαιριστής του "Αίαντα" την δεκαετία του '80. Επηρεασμένος σε μεγάλο βαθμό από τους Ρίνους Μίχελς και Γιόχαν Κρόιφ, ο Ράικαρντ χρησιμοποίησε την ίδια αγωνιστική φιλοσοφία, που είχε ως αποκορύφωμα την κατάκτηση του Champions League το 2006, καθώς και 2 πρωταθλημάτων Ισπανίας.

Οι ποδοσφαιριστές που αγωνίστηκαν και στις δύο ομάδες

Το δρομολόγιο Βαρκελώνη-Άμστερνταμ ή Άμστερνταμ-Βαρκελώνη έχει γίνει 20 φορές. Πολλοί ποδοσφαιριστές άφησαν την σφραγίδα τους και στους δύο συλλόγους, αποτελώντας θρυλικές μορφές. Ο πρώτος που μεταπήδησε από τον Άγιαξ στην Μπαρτσελόνα ήταν ο Γιόχαν Κρόιφ. Πέρασαν αρκετά χρόνια μέχρι να υπάρξει μετακίνηση ποδοσφαιριστή ανάμεσα στις 2 ομάδες.

Το 1991 ο Κρόιφ, ως προπονητής πλέον, υπογράφει στους "μπλαουγκράνα" τον Ρίτσαρντ Βίτσγκε, ενώ είχα αποκτήσει και το Ρόναλντ Κούμαν το 1989, οποίος είχε προϋπηρεσία στον Άγιαξ την τριετία 1983-86. Tη δεκαετία του '90 ακόμα 6 παίκτες θα φορέσουν τη φανέλα της "Μπάρτσα" προερχόμενοι από τον Άγιαξ. Ο λόγος για τους Βινστόν Μπογκάρντ, Μίκαελ Ρέιζιγκερ, Πάτρικ Κλάιφερτ, Γιάρι Λιτμάνεν και τα αδέρφια Ντε Μπουρ (Ρόλαντ και Φρανκ).

Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 η Μπαρτσελόνα θα αποκτήσει τους Μαρκ Όφερμαρς και Έντγκαρ Ντάβιντς, από τις Άρσεναλ και Γιουβέντους αντίστοιχα, οι οποίοι όμως αγωνίστηκαν για αρκετά χρόνια στον Άγιαξ. Επιπλέον, οι Μάξγουελ και Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς πέρασαν από τον Άγιαξ πριν καταλήξουν στην Μπαρτσελόνα, με την μακρά λίστα να ολοκληρώνεται με τα δύο φετινά αποκτήματα των "μπλαουγκράνα", Λουίς Σουάρες και Τόμας Βερμάελεν οι οποίοι εμφανίστηκαν στο ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό στερέωμα μέσα από την Ολλανδική ομάδα.

Το αντίθετο δρομολόγιο έχουν κάνει μόλις 5 ποδοσφαιριστές. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός πως όλοι έχουν μετακινηθεί στον "Αίαντα" από το 2006 κι ύστερα. Οι δύο πρώτοι που βρέθηκαν στο Άμστερνταμ ήταν οι Ρόζερ Γκαρσία και Γκάμπρι Γκαρσία το 2006, ενώ το 2008 ο Ολεγκέρ Πρέσας φόρεσε τη φανέλα του Άγιαξ για τρεις σεζόν. Τελευταίοι στη λίστα, οι Μπόγιαν Κρκιτς και Ισαάκ Κουένκα που δόθηκαν ως δανεικοί από τους Καταλανούς.

Η πρώτη κόντρα των 2 πλευρών

Ένα παράδοξο είναι πως παρά τους δεσμούς που περιγράψαμε προηγουμένως, οι δύο ομάδες δεν βρέθηκαν ποτέ αντιμέτωπες σε Ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Η πρώτη φορά που συναντήθηκαν σε επίσημο παιχνίδι ήταν την περσινή χρονιά και πάλι στους ομίλους του Champions League.

Η αναμέτρηση στο "Καμπ Νόου" έληξε με 4-0 υπέρ της Μπαρτσελόνα, ενώ στην "Άμστερνταμ Αρένα" o Άγιαξ πήρε μία μικρή ρεβάνς επικρατώντας με 2-1. Ο σημερινός (21/10) αγώνας είναι ο τρίτος ανάμεσα στις δύο ομάδες, με το νικητή να παίρνει... κεφάλι στις νίκες.

Να θυμίσουμε πως οι προπονητές των 2 ομάδων, Λουίς Ενρίκε και Φρανκ Ντε Μπουρ υπήρξαν συμπαίκτες την τετραετία 1999-2003 στην Μπαρτσελόνα...