Ο Μαρκ Κιούμπαν σκέφτεται να γίνει Πλανητάρχης

Το moto του είναι 'η ουσία δεν είναι στα χρήματα ή τις επαφές, αλλά στη διάθεση που 'χεις να δουλέψεις περισσότερο από όλους και να μάθεις περισσότερα από όλους. Να μη σταματάς ποτέ να μαθαίνεις και να αγαπάς κάθε λεπτό της ζωής σου'. Δεν πίστευε ποτέ πως θα γίνει τόσο πλούσιος -η αξία του εκτιμάται στα 4.3 δισεκατομμύρια δολάρια. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πίστευε στον εαυτό του 'ακόμα και ουδείς άλλος είχε την παραμικρή προσδοκία από εμένα'.

Ο Μαρκ Κιούμπαν επαναπροσδιόρισε τον όρο 'ιδιοκτήτης αθλητικού οργανισμού' από την πρώτη ημέρα που έκανε δικούς του τους Μάβερικς και  έγινε το μόνο αφεντικό ομάδς του ΝΒΑ, που λέει την άποψη του. Είκοσι χρόνια αργότερα δηλώνει πως δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να διεκδικήσει το προεδρικό αξίωμα, ως ανεξάρτητος. Δεν είναι η πρώτη φορά που λέει ότι θα ήταν κάτι που τον ενδιέφερε. Είναι η τρίτη. Τις δυο προηγούμενες το μετάνιωσε. Τώρα κρίνει πως η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο, με τον κορονοϊό να εκθέτει απόλυτα τον Ντόναλντ Τραμπ -και τις προτεραιότητες του, ενώ την ίδια ώρα 'χάνονται' ζωές. “Eύχομαι να ήταν σωστές οι προβλέψεις που έκανε για την οικονομία, μόλις ξεπεράσουμε τον ιό. Αλλά δεν είναι. Θα προκύψουν πολλά, στα οποία θα πρέπει να προσαρμοστούμε”, είπε μεταξύ άλλων στο Fox News, το πρωί της Κυριακής (12/4). Ξεκαθάρισε πως ο τρόπος που διαχειρίζονται την όλη κατάσταση οι τράπεζες (καθυστερούν τα επείγοντα δάνεια), 'σκοτώνουν' τις μικρές επιχειρήσεις.

 “Οι καταστάσεις που ζούμε είναι πρωτοφανείς. Οπότε ποτέ δεν ξέρεις τι θα γίνει. Δεν είχα σκεφτεί ποτέ να διεκδικήσω το χρίσμα έως πριν ένα μήνα. Τώρα όμως, τα πράγματα αλλάζουν πολύ γρήγορα και δραματικά. Οι εκλογές δεν είναι κάτι που κυνηγάω ενεργά, αλλά αν μου γίνει πρόταση δεν πω όχι. Υπάρχουν τόσα που μπορούν να αλλάξουν. Δεν ξέρεις τι μπορεί να γίνει από τώρα έως τον Νοέμβριο”, εξήγησε.

Μέσα στα χρόνια έχει τσακωθεί (online και off line) ουκ ολίγες φορές με τον Τραμπ και τους υποστηρικτές του. Έχει αναγνωρίσει και κάποιες αποφάσεις του Πλανητάρχη. Γενικά, είναι αντικειμενικός. Εννοώ δεν βρίζει για να βρίζει. Το κάνει όταν υπάρχει λόγος. Και η πανδημία είναι μια τέτοια περίπτωση.

Κάπου εδώ θα ήθελα να σου πω κάποια βασικά πράγματα για τον Κιούμπαν. Είναι που λες, ο τύπος που

✔ έγινε δισεκατομμυριούχος, μόνος του. Εννοώ είναι αυτοδημιούργητος. Δεν κληρονόμησε κάτι -που δεν είναι κακό όταν συμβαίνει, έτσι;

✔ γεννήθηκε (31/7/1958) στο Πίτσμπουργκ. Ο πατέρας του, Νόρτον έβαζε ταπετσαρίες σε αυτοκίνητα. Η μητέρα του, Σίρλεϊ 'είχε διαφορετική δουλειά και διαφορετικό επαγγελματικό προσανατολισμό, κάθε εβδομάδα'. Οι γονείς του είναι εβραϊκής καταγωγής. Ο παππούς του, από τη μεριά του πατέρα του ήταν Ρώσος και αυτός που έκανε το Chabenisky σε Cuban.

✔ στα 9 και τα 10 πουλούσε κάρτες του baseball, σε πακέτα, στους φίλους του. Στα 12 ήθελε νέο ζευγάρι παπούτσια για μπάσκετ. Ο πατέρας του, του είπε πως αυτά που είχε -ήταν για τένις- ήταν μια χαρά και πως αν ήθελε κάτι άλλο, έπρεπε να δουλέψει για να το αγοράσει. Ένας φίλος της οικογενείας είχε κάτι σακούλες σκουπιδιών που ήθελε να ξεφορτωθεί. Τις έδωσε στον Μαρκ, ο οποίος στη συνέχεια της φάσης τις πούλησε από πόρτα σε πόρτα. Πήρε τα παπούτσια.

“Από όταν θυμάμαι τον εαυτό μου, πουλούσα κάτι. Ήταν μάλλον, στη φύση μου. 'Ο κόσμος πίστευε πως θα δουλέψω σε μύλο. Η μητέρα μου ήθελε να μάθω να στρώνω μοκέτες, γιατί ανησυχούσε για το μέλλον μου. Ουδείς είχε προσδοκίες από εμένα. Αλλά ήμουν hustler'. Που το λες και 'μπαγαπόντης'. Αυτά τα 'χε πει σε συνέντευξη στο ABC, όταν πια ήταν δισεκατομμυριούχος.

✔ στα 14, στον ελεύθερο χρόνο από το σχολείο -και τα γραμματόσημα- άρχισε να 'ψαχουλεύει' το Amazon Alexa και το Google Home. “Μετά πρόσφερα, επί πληρωμής, τις υπηρεσίες μου σε όσους ήθελαν να διαμορφώσουν τα σπίτια τους”.

✔ στα 16 και ενώ ήδη έκανε συλλογή με κέρματα (όπως και μοίραζε εφημερίδες), η μητέρα του τον σύστησε με τα γραμματόσημα. “Είχε ένα άλμπουμ με κάποια από την αλλοδαπή, τα οποία άρχισε να συγκεντρώνει όταν ήταν νέα. Ακόμα έχω αυτό το άλμπουμ”. Δεν χρειαζόταν πολλά λεφτά για να τα αγοράσει. Κάποιες φορές αρκούσαν 50 σεντ. Τα ίδια τα πουλούσε για 45 ευρώ (50 δολάρια). Άρχισε να ψάχνει τα σπάνια. 'Πήγαινα σε ταχυδρομεία, σε καταστήματα, αγόραζα από πωλητές, από περιοδικά που τα έδιναν δώρο. Προσπαθούσα να βρω τα πιο πολύτιμα που μπορούσα να αντέξω οικονομικά. Έτσι έμαθα να αντιλαμβάνομαι τις επιχειρήσεις. Κάθε γραμματόσημο είχε ειδική σημασία ή ζήτηση ή τιμή. Έμαθα πότε να τα κρατώ, πότε να τα πουλάω και πότε να επενδύω σε ένα νέο. Μέσω αυτής της διαδικασίας έμαθα πολλά περισσότερα για τις επιχειρήσεις, από ό,τι στο κολέγιο'.

✔ έφυγε από το Mt Lebanon High School, γιατί δεν είχε να του διδάξει κάτι για τις επιχειρήσεις. Πήγε στο University of Pittsburg, όπου πήρε τα σχετικά μαθήματα και όταν κέρδισε τους βαθμούς που χρειαζόταν για να πάρει απολυτήριο λυκείου, πήγε στο Kelly School of Business. Του Indiana University, το οποίο διάλεξε, χωρίς καν να επισκεφτεί το campus. Του αρκούσε πως ήταν το πιο φθηνό πανεπιστήμιο από τα δέκα πιο δημοφιλή, στον τομέα των επιχειρήσεων. Αποφοίτησε το 1981 με bachelor στη διοίκηση επιχειρήσεων. Παράλληλα δούλευε ως μάνατζερ σε pub (που έκλεισε -κήρυξε πτώχευση) και ως δάσκαλος χορού. “Ήθελα να κάνω τα πιο δύσκολα μαθήματα που μπορούσα να βρω ως πρωτοετής και δευτεροετής. Είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου πως δεν θα πιω έως ότου μπω στην τελευταία διετία, όταν θα επέτρεπα στον εαυτό μου να ξεσαλώσει. Και ξεσάλωσα”.

✔ όταν γύρισε στο Πίτσμπουργκ, δούλεψε στη Mellon Bank, για να μάθει προγραμματισμό. Δεν του άρεσε η δουλειά στην τράπεζα και πήγε στο Τέξας “για να περάσω καλά, να βγάλω λεφτά και να γνωρίσω γυναίκες”. Του άρεσε και ο καιρός. Έζησε σε ένα διαμέρισμα τριών δωματίων, με άλλους έξι. 'Δεν είχα καν χρήματα να ανοίξω λογαριασμό στην τράπεζα'. Κοιμόταν στο πάτωμα. 'Λάτρεψα την κάθε στιγμή'. Τα βράδια δούλευε ως μπάρμαν. Αγόρασε ένα λογισμικό και έμαθε τα πάντα για αυτό. Ήταν κάτι που του άρεσε. Μετά βρήκε δουλειά σε κατάστημα που πουλούσε λογισμικά Η/Υ και διάφορα applications. Απολύθηκε πριν 'κλείσει' χρόνο -στους 9 μήνες.

✔ η επόμενη δουλειά που 'έπιασε' ήταν αυτή του αφεντικού του εαυτού του, δημιουργώντας συμβουλευτική εταιρία για λογισμικά computers. “Είχα ήδη απολυθεί από τρεις διαδοχικές δουλειές που 'χα βρει, οπότε σκέφτηκα πως είχε έλθει η ώρα να κάνω κάτι δικό μου". Την ονόμασε MicroSolutions. Έφτιαχνε ολοκληρωμένα συστήματα για υπολογιστές, γιατί είχε διαισθανθεί πως η μεταφορά δεδομένων, από το ένα computer σε άλλο, με δισκέτες σύντομα θα έληγε. Η επιχείρηση του 'έστηνε' ηλεκτρονικούς υπολογιστές και λογισμικά για επιχειρήσεις και τοπικά δίκτυα. Προφανώς κάτι έκανε καλά, εξ ου και το 1990 πούλησε την εταιρία του για 6 εκατομμύρια.

'Ήθελα να αποσυρθώ στα 35. Η εταιρία είχε 30.000.000 ευρώ κέρδη το χρόνο. Γιατί πούλησα την MicroSolutions; Γιατί κάποιος μου τη ζήτησε. Μου έδωσαν και εισιτήριο διαρκείας για την American Airlines”.

✔ όταν ακόμα πάλευε με την εταιρία του, η γραμματέας του του έκλεψε 75.000 ευρώ που είχε αφήσει στην άκρη, για να επενδύσει σε ό,τι είχε μάθει στο πανεπιστήμιο. “Σε μια μέρα βρεθήκαμε με 2.000 από τα 75.000 δολάρια που είχαμε, στο λογαριασμό μας. Ναι, ήταν ευγενική. Μας άφησε 2.000. Κάποια στιγμή καταλάβαμε πως αυτό ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να μας συμβεί, γιατί γίναμε πιο αποφασιστικοί. Καταλάβαμε πως πάντα θα συναντούμε εμπόδια, πάντα θα προκύπτει κάτι που δεν περιμένουμε. Άρα έπρεπε να είμαστε έτοιμοι για όλα, για να κάνουμε αυτό που θέλουμε. Έχει σημασία να θυμάσαι τι σε κάνει ιδιαίτερο, να 'χεις την αυτοπεποίθηση να κάνεις αυτό που θες, όσο περισσότερο μπορείς".

Γιατί αποτυγχάνουν οι επιχειρηματίες

✔ την ίδια περίοδο, είχε πάει έως το Όστιν γιατί είχε μάθει πως είναι εκεί ένα παιδί που 'χει στήσει επιχείρηση με PC. Αγόρασε από εκείνον αρκετά εξαρτήματα Η/Υ. Όταν γύρισε στο Ντάλας του έστειλε ένα γράμμα, στο οποίο έγραφε 'αν συνεχίσεις, τα πράγματα θα πάνε πολύ καλά για εσένα'. Το παιδί αυτό είναι ο δισεκατομμυριούχος Μάικλ Ντελ (Michael Dell).

Σε ομιλία του στο University of Texas, το 2013 είχε πει πως “αυτό που λείπει από τα σημερινά παιδιά είναι η σημασία της ιστορίας. Αναζητούν κάτι στο Google και αν δεν το βρουν πιστεύουν ότι δεν έγινε ποτέ. Υπάρχουν όμως, εκατομμύρια πράγματα που δεν είναι στο Google. Τα παιδιά δεν ξέρουν αν επιχειρήσεις 'εξαφανίστηκαν', γιατί οι σέρβερ δεν υπάρχουν πια και άρα δεν μπορείς να βρεις κάτι για αυτές. Οι επιχειρηματίες πρέπει να ψάχνουν πιο βαθιά, για να βρουν πληροφορίες που αφορούν ανθρώπους οι οποίοι δοκίμασαν μια ιδέα και απέτυχαν, ώστε να μην κάνουν το ίδιο λάθος”. Έχει εξηγήσει πως ένας επιχειρηματίας δεν αποτυγχάνει γιατί δεν προσπαθεί ή του λείπει το μυαλό, αλλά “επειδή δεν αντιλαμβάνεται τη σημασία της ιστορίας και το πόσο πρέπει να προσπαθήσεις για να κάνεις τις ιδέες σου πραγματικότητα. Χρειάζεται χρόνο για να μεγαλουργήσεις”.

✔ όταν το Internet υπήρχε μεν, αλλά για λίγους εμπνεύστηκε το ιντερνετικό ραδιόφωνο και μαζί με έναν συμφοιτητή του στο Indiana University, με τον οποίον άκουγαν τα παιχνίδια της ομάδας μπάσκετ του κολεγίου τους online, δημιούργησαν την Audionet το 1995. Ασχολήθηκε με αυτό που ξέρεις σήμερα ως streaming. Η 'έδρα' ήταν ένα δωμάτιο στο σπίτι του Κιούμπαν, ο οποίος είχε ένα video cassette recorder (αξίας 30 ευρώ) που 'έγραφε' οκτώ ώρες προγράμματα ραδιοφωνικών σταθμών, τα οποία επεξεργαζόταν και πόσταρε online. Είχαν φτάσει στο σημείο να 'ποστάρουν' προγράμματα από 700 σταθμούς. Είχαν πάνω από 1.000.000 επισκέπτες τη μέρα. Το 1998 μετονόμασαν την εταιρία σε Broadcast.com και το 1999 έγιναν συνεργάτες των fashion shows της Victoria's Secret. Πριν 'βγει' ο χρόνος τους είχε εξαγοράσει η Yahoo!Sports, για το ποσό των 5.214.000.000 ευρώ. Μέρος αυτών των χρημάτων τα έδωσε για να αγοράσει τους Μαβς, το 2000. Τον κύριο 'όγκο' τον διέθεσε για επενδύσεις σε (80) startups.

✔ διαβάζει τα emails που στέλνουν όσοι θέλουν να επενδύσει στις ιδέες του (είναι το [email protected]). Για την ακρίβεια, διαβάζει την πρώτη παράγραφο όλων. Αν βρει πως έχει νόημα να συνεχίσει, το κάνει. Και μετά στέλνει ερωτήσεις. Αν οι απαντήσεις είναι οι σωστές, επενδύει. Έτσι είχε διαθέσει 91.490.000 ευρώ σε starups, έως το 2013. Στη συντριπτική πλειοψηφία των φορών αυτών, δεν γνώρισε ποτέ τον άνθρωπο που του έστειλε το email.

✔ αγαπούσε το μπάσκετ (“δεν μπορούσα να παίξω στο σχολείο γιατί ήμουν κοντός και χοντρός”) αγαπούσε το Τέξας, οπότε η ιδιοκτησία των Dallas Mavericks ήταν win win για αυτόν. “Όλοι μου έλεγαν πως είμαι ηλίθιος, γιατί η ομάδα ήταν σε κακή κατάσταση και εγώ έδωσα για αυτήν το μεγαλύτερο ποσό που 'χε δοθεί για αθλητικό οργανισμό, στην ιστορία".

✔ το ποσό που διέθεσε για να πάρει το πλειοψηφικό πακέτο των Μάβερικς ήταν 260.630.000 ευρώ. Έγινε ο νεαρότερος σε ηλικία ιδιοκτήτης οργανισμού του ΝΒΑ (42). “Αυτή η επιχείρηση ήταν άρδην διαφορετική, από ό,τι ήξερα έως τότε. Μολονότι υπογράφω εγώ τις επιταγές, ανήκει στην κοινότητα”.

✔ μόλις έγινε η αγορά, αγόρασε μια έπαυλη στην περιοχή και ένα αεροπλάνο για την ομάδα. Έβαλε DVD players (τότε ήταν ο θρίαμβος της πολυτέλειας) στα αποδυτήρια, γέμισε αυτά των Μαβς κι εκείνα των αντιπάλων με πετσέτες που 'χαν το logo της ομάδας, προσέλαβε ομάδα ασίσταντ κόουτς με αποκλειστική δουλειά την εξέλιξη των παικτών και άρχισε να ασχολείται με τα advanced statistics -ως προς τη δημιουργία τους, ως 'όπλο' της ομάδας. Ακόμα και σήμερα οι Μαβς έχουν τους διπλάσιους ασίσταντ από τους άλλους οργανισμούς. Και ενώ έκανε αυτά και πολλά περισσότερα, ήταν σπάνιες οι φορές που πλήρωσε φόρο πολυτελείας.

✔ το 2000 είχε δηλώσει πως 'όσο πιο άνετα αισθανθούν οι παίκτες με την τεχνολογία, τόσο περισσότεροι θα κουβαλούν μαζί τους laptops και θα τους δούμε να επικοινωνούν με τους φαν, μέσω Internet και μέσω δικών τους sites και αυτών των ομάδων'.

✔ στην πρώτη του σεζόν, ως ιδιοκτήτης είχε αποκαλύψει, σε συνέντευξη τις αγαπημένες του στάσεις στο σεξ, ενώ σε ερώτηση για το αν ομόφυλοι μπορούν να μεγαλώσουν σωστά ένα παιδί είχε πει 'σημασία έχει να είναι καλοί γονείς. Ανεξάρτητα από τη σεξουαλική σχέση”. Ναι, εξήγησε με ό,τι τρόπο διέθετε πως δεν είναι ένας παραδοσιακός ιδιοκτήτης αθλητικού οργανισμού.

✔ το 2002 παντρεύτηκε την Τίφανι, στα Μπαρμπέιντος. Έχουν τρία παιδιά. Γνωρίστηκαν το 1997, σε ένα γυμναστήριο στο Ντάλας. Ο Μαρκ είχε ήδη πουλήσει την πρώτη του εταιρία. Το 2000 ο τότε σύντροφος της, της ζήτησε να μείνει μαζί του, στην έπαυλη του. Δέχθηκε. Συνέχισε να δουλεύει στην ασφαλιστική εταιρία που εργαζόταν για χρόνια και να οδηγεί το ίδιο αυτοκίνητο. Έγινε νοικοκυρά, όταν ήλθαν τα παιδιά. Στο σπιτικό τους δεν υπάρχουν μπάτλερ ή σεφ ή νταντά. Υπάρχουν οι γονείς που ασχολούνται με τα παιδιά τους -μοιράζοντας τις αρμοδιότητες. Από όταν ήταν μικρά, τους είχαν συγκεκριμένες ώρες για να είναι μπροστά σε οθόνη. Ο Μαρκ έχει εγκαταστήσει ειδικό πρόγραμμα, ώστε να 'σβήνουν' οι συσκευές, την προβλεπόμενη ώρα. Αν τώρα, θέλουν να δουν Netflix πρέπει να κάνουν κάτι να 'κερδίσουν' τις ώρες της τηλεθέασης. Όπως έχει πει ο Κιούμπαν στη USA Today “τους πιέζω να μάθουν τη σημασία της γνώσης. Να έχουν ενθουσιασμό και απορία για να μάθουν όσα συμβαίνουν στον κόσμο”.

✔ στην τριετία του ως 'αφεντικό' οργανισμού του ΝΒΑ αποφάσισε, πάντα με τον πρώην συμφοιτητή και συνεργάτη, Τοντ Ουάγκνερ να φτιάξουν την 2929 Entertainment, έναν mediaκο όμιλο που είχε την παραγωγή του Shark Tank (πρόγραμμα που επιλέγει ιδέες στις οποίες επενδύει). Σύντομα πρόσθεσε και κινηματογραφικές αίθουσες στο 'μενού'. Για την ακρίβεια, την πιο μεγάλη αλυσίδα κινηματογραφικών αιθουσών στις ΗΠΑ (Landmark Theaters), αλλά και την εταιρία διανομής. Πάντα το 2003, παρουσίασε στο λαό τις τηλεοράσεις Υψηλής Ευκρίνειας, ενώ έγινε εκ των συνιδρυτών της AXS TV -δορυφορικό τηλεοπτικό δίκτυο HD.

✔ έδωσε δουλειά, πλήρους απασχόλησης, σε οργανισμό του ΝΒΑ σε άνθρωπο που δεν είχε την παραμικρή σχέση με το σπορ -τον οποίον ανακάλυψε στο τηλεπαιχνίδι 'Jeopardy'. Μια από τις συνέπειες ήταν να σταματήσει ο Στογιάκοβιτς να είναι αλλαγή του Νοβίτσκι.

✔ ενώ είχε γίνει πρωταθλητής, πλήρωσε (το 2014) ένα από τα κορυφαία Πανεπιστήμια, στο επίπεδο της έρευνας, για να ασχοληθεί με το flopping, ώστε να το 'πατάξει'.

✔ για χρόνια έπαιζε μονά με τους παίκτες της ομάδας του, στην προθέρμανση.

✔ έχει για παρατσούκλι το 'ο βασιλιάς των προστίμων', καθώς έχει πληρώσει τα περισσότερα και τα μεγαλύτερα στο ΝΒΑ -καθώς αρνείται να μη λέει την άποψη του για τους διαιτητές ή τη λίγκα.

Το 2013 όταν έφτασε τα 19, είχε ήδη δώσει 1.682.000 ευρώ, ποσό που ήταν τρεις φορές μεγαλύτερο από το Νο2 της λίστας (Μίκι Αράιζον, 480.000 ευρώ). Από τότε είχε το 10% των προστίμων, επί του συνόλου -από το 2000. Όλοι οι άλλοι ιδιοκτήτες είχαν το 9%. Μαζί. Το τελευταίο πρόστιμο επιβλήθηκε στις 6/3 του 2020. Ήταν 457.240 ευρώ και αφορούσε τα τελευταία λεπτά του εκτός έδρας ματς με τους Χοκς -και σειρά αποφάσεων που κατά τον Κιούμπαν ήταν λανθασμένες. Ακολούθησε βροχή 'τιτιβισμάτων' που καταδίκαζαν το γεγονός. Έκανε και ένσταση, για να αλλάξει η απόφαση που είχε κρίνει το αποτέλεσμα. Ήταν η τρίτη που 'χε δεχθεί το ΝΒΑ. Απορρίφθηκε.

Τα λεφτά που έχει δώσει, συνολικά σε πρόστιμα έχουν ξεπεράσει τα 3.000.000 ευρώ. Κάθε φορά που 'τρώει' ένα, δίνει το ίδιο ποσό σε φιλανθρωπικό ίδρυμα.

✔ έχει δικό του blog. Είναι ο μόνος ιδιοκτήτης οργανισμού του ΝΒΑ που 'χει δικό του 'χώρο' στο διαδίκτυο, να γράφει τις σκέψεις του για ό,τι τον αφορά.

✔ ζήτησε δημόσια συγγνώμη γιατί δεν ασχολήθηκε, όπως θα έπρεπε με τη συστηματική σεξουαλική παρενόχληση που υπήρχε εντός του οργανισμού του και ανέλαβε όλες τις ευθύνες που του αναλογούσαν -με ό,τι συνεπάγεται αυτού.

✔ έγινε ο πρώτος ιδιοκτήτης που είπε πως δεν θα χάσουν σεντ οι εργαζόμενοι στους Μάβερικς και το γήπεδο της ομάδας, λόγω του κορονοϊού.