Τι είναι ντόπινγκ και ποια η ιστορία του

Ο πρώτος ορισμός που συναντούμε στην ιστορία του αθλητισμού και αναφέρεται στο ντόπινγκ είναι αυτός που διατυπώθηκε το 1963, δυο μόλις χρόνια μετά την σύσταση της Ιατρικής Επιτροπής σύμφωνα με την οποία ντόπινγκ είναι: «Η χρήση από κάθε συναγωνιζόμενο αθλητή οποιασδήποτε ουσίας ξένης προς το σώμα, η απορρόφηση οποιασδήποτε φυσιολογικής ουσίας σε υπερβολικές ποσότητες ή η αφύσικη εισροή της στο αίμα με μοναδικό σκοπό τη βελτιωμένη και άδικη επίδοση του σε κάποιο αγώνισμα».

Αφορμή για την ευαισθητοποίηση πάνω στο θέμα του ντόπινγκ και τη διατύπωση του παραπάνω ορισμού στάθηκε ένα τραγικό συμβάν. Στους Ολυμπιακούς αγώνες της Ρώμης το 1960 ένας ποδηλάτης από τη Δανία, ο Κουρτ Γιένσεν, άφησε την τελευταία του πνοή κατά τη διάρκεια του αγώνα. Κατά τη νεκροψία που ακολούθησε ανιχνεύτηκαν στον οργανισμό του στοιχεία χρήσης μιας «θανατηφόρας» μίξης αμφεταμινών και νικοτίνης, που κατά πάσα πιθανότητα επέφερε το μοιραίο.

Βέβαια πριν από αυτό το περιστατικό τα φαινόμενα ντόπινγκ είχαν αρχίσει να οργιάζουν, ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του ’40, με τις αμφεταμίνες και τα στεροϊδή, που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου κυρίως για ιατρικές χρήσεις, να βρίσκονται στην κορυφή της προτίμησης των αθλητών. Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε κανένα νομικό πλαίσιο απαγόρευσης; των εν λόγω ουσιών, αλλά αντίθετα η χρήση τους θεωρούνταν επιβεβλημένη προκειμένου να επιτευχθεί ο πολυπόθητος στόχος της καταξίωσης μέσω του αθλητισμού.

Η κατάσταση έδειξε να αλλάζει στους αγώνες που ακολούθησαν εκείνους της Ρώμης. Στο Τόκιο της Ιαπωνίας το 1964 συναντούμε τον πρώτο έλεγχο αντιντόπινγκ, σε μια κίνηση που έδειχνε την διάθεση; της παγκόσμιας κοινότητας να εξαλείψει παρόμοια φαινόμενα με τον άδοξο χαμό του Γένσεν. Ήταν αδύνατο όμως να προκύψει κάτι θετικό για την πάταξη του ντόπινγκ, που συνεχώς «άνθιζε» σε ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Τα χρόνια που ακολούθησαν δεν θα μπορούσε να αλλάξει κάτι. Γερμανία, Ρωσία και Αμερική είχαν μετατραπεί σε απέραντα εργοστάσια παραγωγής υπεράνθρωπων, μεταφέροντας το ψυχροπολεμικό κλίμα της εποχής στον χώρο του αθλητισμού.

Η ιστορία έχει αποδείξει πάμπολλες φορές πως χρειάζεται ένα πολύ δυνατό σοκ για να «ταρακουνήσει» τους αρμοδίους ώστε να αντιληφθούν την σοβαρότητα μιας κατάστασης που δείχνει ύποπτη. Αυτό έγινε στον φημισμένο ποδηλατικό «Γύρο της Γαλλίας» το 1967. Μπροστά στα έκπληκτα μάτια μελών της Ολυμπιακής Επιτροπής και εκατομμυρίων θεατών ο Βρετανός αθλητής Τόμι Σίμπσον απλά κατέρρευσε, αφήνοντας την τελευταία του πνοή στον δρόμο. Αιτία; Οι αμφεταμίνες…

Οι Ολυμπιακοί αγώνες του 1968 επρόκειτο να ακολουθήσουν. Η φαρμακευτική Επιτροπή ανασυγκροτήθηκε και για πρώτη φορά στην ιστορία έδειχνε τόσο αποφασισμένη ώστε να πατάξειπαρόμοιαφαινόμενα. Τίποτα όμως δεν συνέβη, αφού οι μέθοδοι ντοπαρίσματος εξελίσσονταν πλέον με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Το ίδιο ακριβώς συνέβη και στην « ματωμένη Ολυμπιάδα¨ του Μονάχου το 1972. Τα τεστ ανίχνευσης των ουσιών στη δεκαετία του ’70 κυκλοφορούσαν πλέον πολύ πιο γρήγορα από ότι στο παρελθόν, όμως για καθένα από αυτάσωρεία νέωνουσιών εμφανίζονταν στο προσκήνιο.

Το 1981 ιδρύεται από την ΔΟΕ η υποεπιτροπή Αθλητικής Βιοχημείας προκειμένου να καθιερώσει παγκοσμίως τους αυστηρούς ελέγχους αντιντόπινγκ. Το μόνο που άλλαξε μέχρι σήμερα ήταν οι μέθοδοι ντοπαρίσματος, που σαν άλλη «Λερναία Ύδρα» για κάθε «κεφάλι» που της έκοβαν εμφάνιζε περισσότερα, νέα και δυνατότερα.

Ετσι φτάνουμε στο 2003, με το παγκόσμιο πρωτάθλημα στίβου του Παρισιού να διεξάγεται κανονικότατα, χωρίς κάποιο εντυπωσιακό αποτέλεσμα. Τρεις περίπου μήνες μετά βρισκόμαστε μπροστά στο πρώτο αποτελεσματικό χτύπημα κατά του ντόπινγκ. Η THG ξαφνικά ανιχνεύεται πλέον και χιλιάδες δείγματα αθλητών ανά τον κόσμο από πολλές διαφορετικές Ομοσπονδίες επανεξετάζονται. Το μόνο που απομένει να κάνουμε προς στιγμήν είναι να απολαύσουμε μέχρι που θα φτάσουν οι αποκαλύψεις, αφού είναι κοινή παραδοχή πως η τρύπα του συγκεκριμένου «λαγού» είναι πάρα πολύ βαθιά…